Bieg z przeszkodami

Ten artykuł pochodzi z najnowszego magazynu PLUS Outsourcing Rachunkowości

W rankingu „Doing Business 2015” Banku Światowego, który od wielu lat ocenia łatwość prowadzenia działalności gospodarczej w niemal 190 państwach, Polska została sklasyfikowana w ujęciu ogólnym na 32. miejscu, natomiast w aspekcie zakładania biznesu, dopiero na 85. miejscu. To pokazuje skalę problemów, z którymi muszą się mierzyć przedsiębiorcy chcący uruchomić firmę w naszym kraju. Typowe bariery dla start-up’ów, to brak pieniędzy na rozruch firmy i promocję, ale nade wszystko brak dostatecznej wiedzy biznesowej, która umożliwiłaby zaistnienie na rynku, pozyskanie klientów oraz sprzedaż produktu/usługi. Dlatego zanim przyszły przedsiębiorca zacznie działać na rynku, powinien zidentyfikować potencjalne przeszkody prawne i rynkowe oraz podjąć działania, które je zminimalizują lub usuną (jeśli to możliwe), aby jak najszybciej można było osiągnąć zamierzony cel: efektywnie funkcjonującą i prosperującą firmę.

Przeszkoda 1

Jedną z ważniejszych przeszkód w założeniu firmy jest brak wystarczającego kapitału na rozpoczęcie działalności i na rozwój innowacyjności. Trudność w swobodnym pozyskiwaniu środków finansowych na rozruch firmy jest od lat głównym problemem początkujących przedsiębiorców. Mimo szerokiej oferty usług kredytowych, proponowanej przez instytucje bankowe, małe firmy nadal muszą się opierać na prywatnych zasobach finansowych. Główną przyczyną, dla której banki nie chcą udzielać startującym przedsiębiorcom kredytów, jest brak posiadania przez nich aktywów niezbędnych do zabezpieczania pożyczek oraz brak dokumentów poświadczających odpowiednio długą obecność firmy na rynku. Jednak możliwości finansowania nowego biznesu nie kończą się na kredytach bankowych. Doświadczeni doradcy są w stanie skutecznie wesprzeć początkujących przedsiębiorców w staraniach o pozyskanie kapitału odpowiedniej wysokości, z optymalnych źródeł.

Przeszkoda 2

Trudność w skutecznym dotarciu do dużych, kluczowych grup klientów oraz spopularyzowaniu wprowadzanego na rynek produktu/usługi jest kolejną przeszkodą w rozwoju „młodej” firmy. Problem może wynikać z nieznajomości technik marketingowych, które pozwalałyby na skuteczne zaistnienie w świadomości odbiorców, albo z trudności w pozyskiwaniu inwestorów, którzy chcieliby partycypować w wysokich kosztach wprowadzenia na rynek nowego produktu, pomagać w nawiązywaniu kontaktów biznesowych z dużymi, już istniejącymi na rynku organizacjami. Taka pomoc okazuje się wręcz nieoceniona, ponieważ duzi gracze z reguły lekceważą nowe, małe firmy, chyba że oferta, którą proponują, jest rewolucyjna. W innym przypadku startującym biznesom przeszkadza brak historii i sukcesów, które nakłaniałyby potencjalnych kontrahentów do partnerskiej współpracy.

Narzędzi, które mogą pomóc w niwelowaniu wspomnianych barier jest kilka: wniosek o przyznanie dotacji, wniosek o nisko oprocentowaną pożyczkę dla rozpoczynających działalność gospodarczą, zaangażowanie do pomocy fachowców przy szukaniu prywatnych inwestorów, uczestnictwo w specjalistycznych szkoleniach, wykorzystanie jednej z przewag, jaką małe firmy mają nad dużymi – zastosowanie konkurencyjnych cen oraz bardziej spersonalizowanej oferty.

Przeszkoda 3

Znaczącą barierą, która utrudnia rozwój nowej firmy, jest również niejasne i niestabilne prawo podatkowe, w dodatku niejednolicie interpretowane przez Urzędy Skarbowe. Przepisy podatkowe czy dotyczące prowadzenia działalności zawierają wiele niejasności, które pozwalają na różną interpretację. Jedni potrafią z tego skorzystać, inni tracą. Kolejnym elementem wpływającym niekorzystnie na funkcjonowanie firmy jest częstotliwość zmian w prawie podatkowym oraz niekonkurencyjne stawki podatkowe. Na przykład wysokość obowiązującej stawki podatku dochodowego: 19% w przypadku podatku liniowego lub 18% i 32% w przypadku podatku wg skali oraz 19% w przypadku podatku dochodowego od osób prawnych, powoduje, iż firma działająca w Polsce nie jest już konkurencyjna względem tych, które działają w wielu państwach europejskich o niższej wysokości podatku, jak chociażby: Cypr, Estonia, Łotwa, Litwa, Rosja czy Irlandia. Problem VAT jest jeszcze bardziej skomplikowany – wysokość stawki dla wielu produktów czy usług budzi tyle wątpliwości i kontrowersji, że tylko stanowisko ministra finansów może uchronić firmę przed popełnieniem błędu i narażeniem się na kary finansowe.

Przeszkoda 4

Barierą o szczególnym znaczeniu dla nowopowstałej firmy są wciąż zwiększające się, i tak już wysokie, koszty pracy i zatrudnienia. Problem dotyka obu stron – pracownicy zarabiają stosunkowo mało, a koszty zatrudnienia są wysokie. Pracodawca zmuszony jest opłacać wysokie składki ZUS oraz inne świadczenia, wynikające z kodeksu pracy, przez co nie jest w stanie zapłacić ludziom godziwego wynagrodzenia. To z kolei wpływa na konkurencyjność firmy na rynku pracy – ma mniejsze szanse na zatrudnienie kompetentnych ludzi niż duże organizacje lub takie, które mogą się pochwalić historią. Wśród potencjalnych pracowników mała, startująca firma jest ostatnią opcją wyboru.

Przeszkoda 5

Następną poważną barierą rozwojową dla start-up’ów, oczywiście legalnie działających i ponoszących koszty podatkowe oraz ubezpieczeń społecznych, jest istnienie i rozwój szarej strefy. Firma, która wywiązuje się ze zobowiązań wobec Urzędu Skarbowego oraz ZUS, w konfrontacji z firmą działającą w szarej strefie, czyli nie ponoszącą takich kosztów, jest zdecydowanie mniej konkurencyjna pod względem cen. Działania rządowe niewiele w tej kwestii zmieniają, bo wysokość obciążeń podatkowych, ubezpieczeń społecznych, kosztów płacowych i pozapłacowych, jak również niejasność regulacji podatkowych nadal „zmusza” wielu przedsiębiorców do nielegalnych zachowań.

Rozwiązania są proste

Mikro, małe i średnie firmy stanowią na polskiej mapie gospodarczej 99,1% wszystkich przedsiębiorstw, wypracowują ponad 50% PKB i tworzą 85% miejsc pracy. Jeśli chcemy, żeby było ich więcej, żeby były bardziej aktywne, dynamicznie się rozwijały, były konkurencyjne i innowacyjne, powinniśmy zadbać o bardziej przyjazne otoczenie prawno-gospodarcze. Najlepszymi metodami, które do tego prowadzą, są: uproszczenie prawa podatkowego, zmiany w prawie pracy, obniżenie kosztów związanych z etatowym zatrudnieniem pracowników oraz wprowadzanie kolejnych, przyjaznych dla przedsiębiorców rozwiązań prawnych i administracyjnych.

Aby w Polsce rosła liczba nowych firm, niezbędne jest uproszczenie prawa podatkowego, prawa pracy i wprowadzenie rozwiązań przyjaznych przedsiębiorcom.