Określenie obowiązku w zakresie opracowania dokumentacji cen transferowych – grupowanie transakcji

Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym (w wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej), Wnioskodawca jest częścią dużego międzynarodowego koncernu i dokonuje wielu transakcji z podmiotami powiązanymi, które opiewają na kwoty od paruset złotych do kilku tysięcy złotych. Wnioskodawca określając obowiązek opracowania dokumentacji dokonuje grupowania usług przedmiotowo i od tak zagregowanej wartości każdego z rodzajów usług określa obowiązek dokumentowania poszczególnych transakcji.

W ocenie organów podatkowych, Wnioskodawca błędnie przyjął, że wskazany w art. 9a ust. 2 ustawy o CIT limit należy odnosić odrębnie do wynagrodzenia zapłaconego za każdą z usług (po uprzednim połączeniu świadczeń rodzajowo) świadczonych na rzecz Wnioskodawcy, a nie do skumulowanej wartości wszystkich transakcji pomiędzy Wnioskodawcą a podmiotem powiązanym. Organ podatkowy wskazał, że dla powstania obowiązku dokumentowania transakcji ma znaczenie zarówno kwota pojedynczej transakcji, jak i łączna kwota transakcji zawartych z jednym kontrahentem w danym roku podatkowym.

W praktyce oznacza to, że jeżeli skumulowana wartość transakcji z danym kontrahentem przekroczy limity wskazane w ustawie CIT, podatnik ma obowiązek opracowania dokumentacji cen transferowych dla wszystkich transakcji realizowanych z tym kontrahentem. 

Takie podejście organów podatkowych budzi wiele kontrowersji, gdyż znacząco zwiększałoby zakres obowiązków podatników i obciążenia (m.in. administracyjne, kosztowe) w zakresie przygotowania dokumentacji podatkowych dla wszystkich transakcji zrealizowanych z danym podmiotem powiązanym, nawet jeśli ich wartości są marginalne.

Przytoczona interpretacja jest sprzeczna z dotychczasową linią interpretacyjną, w której organy podatkowe zezwalały na grupowanie transakcji tożsamych rodzajowo w celu określenia obowiązku dokumentowania poszczególnych transakcji. W mojej ocenie wątpliwe wydaje się stosowanie w praktyce podejścia przedstawionego w przedmiotowej interpretacji. Dokumentacje podatkowe stanowią narzędzie ułatwiające organom podatkowym weryfikację warunków transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi. Moim zdaniem, celem przewidzianych w art. 9a ustawy CIT limitów jest objęcie obowiązkiem sporządzenia dokumentacji podatkowej najistotniejszych transakcji, przy czym istotność tą należy rozumieć w perspektywie wpływu transakcji na dochody podatnika. Z uwagi na powyższe za bezcelowe należałoby uznać sporządzanie dokumentacji cen transferowych dla transakcji o niskich wartościach, cechujących się marginalnym wpływem na dochody podatników.