Od 1 stycznia 2017 roku transakcje między przedsiębiorcami na kwotę powyżej 15 000 złotych będzie trzeba realizować bezgotówkowo, za pomocą rachunku płatniczego. Równolegle wejdą w życie zmiany w ustawach PIT i CIT, zgodnie z którymi płatności wynikające z transakcji o wartości powyżej 15 000 złotych będzie można zaliczyć do kosztów podatkowych jedynie jeśli zostały uregulowane przelewem. Zmiany, zgodnie z zamierzeniami, mają na celu ograniczenie szarej strefy.

Rozliczania transakcji między przedsiębiorcami – nowe przepisy

Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorcy powinni dokonywać płatności za pośrednictwem rachunku bankowego w każdym przypadku, gdy drugą stroną transakcji, z której wynika płatność jest inny przedsiębiorca oraz jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 euro.

Od nowego roku opisany wyżej limit transakcji gotówkowych ulegnie obniżeniu do 15 000 złotych. Co ważne, limit dotyczył będzie całkowitej wartości transakcji (np. umowy), bez względu na liczbę wynikających z niej płatności oraz wartości pojedynczych płatności.

Równolegle, celem zapewnienia przestrzegania limitu płatności gotówkowych, ustalonego w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, od 1 stycznia 2017 roku wejdą w życie zmiany w ustawach o PIT i CIT. Zgodnie z nowymi przepisami podatnicy nie będą mogli zaliczyć kosztów do kosztów uzyskania przychodów w części, w której kwota płatności za transakcję, której drugą stroną jest przedsiębiorca i której wartość przekracza 15 000 złotych, nie nastąpiła za pośrednictwem rachunku płatniczego.

Gdyby podatnik pomimo zakazu zaliczył płatność wynikającą z transakcji o wartości powyżej 15 000 złotych dokonaną z pominięciem rachunku płatniczego do kosztów podatkowych, będzie musiał zmniejszyć koszty uzyskania przychodów lub w braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów – zwiększyć przychody w miesiącu, w którym płatność gotówkowa została dokonana.

Takie sankcje to nowość, ponieważ dotychczas naruszenie przepisów o limitach płatności gotówkowych nie rodziło konsekwencji dla przedsiębiorcy na gruncie ustaw podatkowych, w szczególności nie wpływało na rozliczenie kosztu podatkowego.

Wprowadzane zmiany są przejawem działań mających na celu uszczelnianie systemu podatkowego. Jak wynika z uzasadnienia nowelizacji, nowe przepisy mają prowadzić do ograniczenia szarej strefy poprzez ograniczenie ilości niezarejestrowanych transakcji oraz zapewnić dodatkowe dochody budżetowi państwa. Ponadto zdaniem ustawodawcy obniżenie limitu płatności gotówkowych wpisuje się w tendencje obecnie występujące w państwach Unii Europejskiej, gdzie limity płatności gotówkowych to m. in we Francji – 3 000 euro, w Portugalii – 1 000 euro Hiszpanii – 2 500 euro. Zmniejszenie limitu ma w ocenie ustawodawcy pomóc również w zwalczaniu zjawiska unikania opodatkowania oraz ukrywania przychodów pochodzących z działalności gospodarczej.

Przepisy przejściowe

Warto zaznaczyć, że nowy limit płatności gotówkowych nie będzie miał zastosowania do płatności dotyczących transakcji zawartych przed dniem 1 stycznia 2017 roku jeżeli całkowita wartość transakcji nie przekracza dotychczasowego limitu tj. 15 000 euro. Oznacza to, że po nowym roku będzie można nadal płacić w gotówce, jeśli płatności wynikają z umowy zawartej jeszcze 2016 roku, a łączna wartość umowy nie przekracza równowartości 15 000 euro. Ponadto nowelizacja PIT i CIT nie będzie miała zastosowania do wydatków zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów przed 1 stycznia 2017 roku. Należy pamiętać również, że nowe przepisy PIT i CIT będą odnosić się do płatności dokonywanych w roku podatkowym rozpoczynającym się po 31 grudnia 2016 roku, a więc jeśli rok podatkowy przedsiębiorcy rozpoczyna się później niż 1 stycznia 2017 roku, to nowe przepisy należy stosować od dnia rozpoczęcia nowego roku podatkowego.

Skutki nowych przepisów dla przedsiębiorców

Dla przedsiębiorców zmniejszenie limitu transakcji gotówkowych przy jednoczesnych zmianach w PIT i CIT może powodować pewne problemy praktyczne oraz budzić wątpliwości. Dotyczy to w szczególności firm rozliczających się z kontrahentami przy zastosowaniu kompensat czy umów barterowych. Nowe przepisy jeszcze przed wejściem w życie stały się przedmiotem zapytań do Ministra Rozwoju i Finansów o wydanie indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego. Na dzień dzisiejszy wiemy już, że organy podatkowe potwierdzają prawidłowość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zobowiązania uregulowanego w drodze kompensaty w tej części, która przekracza 15 000 zł. Więcej na ten temat pisaliśmy na blogu doradców podatkowych Grant Thornton.

Zmiany przepisów dotyczących limitu płatności gotówkowych w działalności gospodarczej (15 000 złotych) oraz związane z nimi zmiany w ustawach PIT i CIT na pierwszy rzut oka są niewielką nowelizacją, jednak jeszcze przed wejściem w życie wzbudzają wiele wątpliwości. Warto zapoznać się ze zmianami przed ich wejściem w życie oraz rozważyć wystąpienie o wydanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego.

AUTOR: Milena May-Kałużna

Porozmawiajmy o Twoich wyzwaniach

Świadczymy usługi w zakresie Płatności za transakcje powyżej 15 000 zł tylko przelewem. Zmiany w PIT i CIT od 2017 roku

Skontaktujemy się z Tobą w najbliższym dniu roboczym aby porozmawiać o Twoich potrzebach i dopasować do nich naszą ofertę.

Poproś o kontakt

Niniejsza publikacja została sporządzona z najwyższą starannością, jednak niektóre informacje zostały podane w formie skróconej. W związku z tym artykuły i komentarze zawarte w „Newsletterze” mają charakter poglądowy, a zawarte w nich informacje nie powinny zastąpić szczegółowej analizy zagadnienia. Wobec powyższego Grant Thornton nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek straty powstałe w wyniku czynności podjętych lub zaniechanych na podstawie niniejszej publikacji. Jeżeli są Państwo zainteresowani dokładniejszym omówieniem niektórych kwestii poruszonych w bieżącym numerze „Newslettera”, zachęcamy do kontaktu i nawiązania współpracy. Wszelkie uwagi i sugestie prosimy kierować na adres jacek.kowalczyk@pl.gt.com.