Przedmiotem wyroku z 21 maja 2014 r. sygn. II FSK 1443/12 był moment ujęcia w kosztach podatkowych prowizji od kredytów. Sąd potwierdził, że prowizję od kredytów można w całości zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w momencie zapłaty, niezależnie od sposobu jej ujęcia w księgach rachunkowych.
Jest to kolejny wyrok, w którym sądy administracyjne wskazują na nieprawidłowość podejścia organów podatkowych do tego tematu.
Zdaniem organów dnia poniesienia kosztu nie należy utożsamiać z dniem faktycznego księgowania kosztów, tj. z dniem technicznego zapisu operacji gospodarczej w księgach rachunkowych. Z literalnego brzmienia przepisu art. 15 ust. 4e Ustawy CIT wynika jednoznacznie, że ustawodawca uzależnia moment, w którym wydatek staje się kosztem uzyskania przychodów od momentu ujęcia go w księgach zgodnie z zasadami ustawy o rachunkowości. Nie chodzi w tym przypadku o jakiekolwiek ujęcie wydatku w księgach, tylko jego „ujęcie jako kosztu” tzn. uznanie przez podatnika za koszt bilansowy przy zachowaniu zasad rachunkowości: współmierności przychodów i kosztów, istotności, ostrożności.
Podatnicy mają w tej sprawie odmienne stanowisko, na szczęście popierane przez sądy. Najczęściej używaną argumentacją jest to, iż art.15 ust. 4e Ustawy CIT odnosi się do zdefiniowania pojęcia poniesienia kosztu w znaczeniu ustawy podatkowej. Używając słowa „koszt” w tym przepisie ustawodawca używa go jako koszt w znaczeniu ustawy podatkowej
(§ 10 Zasad techniki prawodawczej, zał. do Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002r. w sprawie Zasad techniki prawodawczej- Dz. U. Nr 100,poz. 908). Zamieszczając w nawiasie po słowach „ujęto koszt w księgach rachunkowych” słowo „zaksięgowano” ustawodawca definiuje pojęcie ujęcia w księgach rachunkowych. Za dzień poniesienia kosztu należy zatem uznać dzień wpisania do ksiąg rachunkowych wydatku na podstawie faktury. Skoro w księgach rachunkowych winny być wpisane chronologicznie wszystkie zdarzenia, które nastąpiły w okresie sprawozdawczym (art.20 ust. 1 ustawy o rachunkowości), to dzień wpisania faktury (dzień wpisania wydatku) jest dniem poniesienia kosztu. Ustawodawca przyjął bowiem w tym przypadku metodę memoriałową, a nie kasową.
Podobna była argumentacja NSA w przywołanym na wstępie wyroku. NSA podkreślił, że należy rozdzielić prawo bilansowe od prawa podatkowego.
