Projekt zmian w podatkach dochodowych na 2017 r.

W projekcie, znajdującym się obecnie na etapie opiniowania, Ministerstwo Finansów przedstawiło szereg zmian doprecyzowujących, wyeliminowujących wątpliwości interpretacyjne, uszczelniających system podatkowych oraz całkiem nowe rozwiązania jak obniżona stawka CIT dla niektórych podmiotów. Najistotniejsze zmiany zostały już omówione w odrębnym wpisie na blogu doradców podatkowych.

Proponowane zmiany

W projekcie ustawy znajdują się m.in. zmiany mające na celu:

• doprecyzowanie – w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych – oraz wprowadzenie – w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych – katalogu przypadków, w których dochód podatnika podlegającego ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu uznaje się za uzyskany „na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”,
• doprecyzowanie przepisów, dotyczących ustalania kosztów uzyskania przychodów w przypadku zbycia udziałów (akcji) spółki przejmującej lub nowo zawiązanej, odwołujących się do pojęcia „unicestwienia” praw inkorporowanych przez udziały (akcje),
• doprecyzowanie warunku istnienia uzasadnionych przyczyn ekonomicznych dla możliwości skorzystania z preferencyjnego opodatkowania w przypadku połączeń i podziałów spółek oraz rozszerzenie zakresu stosowania tego warunku o transakcje tzw. wymiany udziałów,
• doprecyzowanie warunku stosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem u źródła m.in. odsetek i należności licencyjnych otrzymywanych przez ich odbiorcę, będącego jednocześnie ich faktycznym właścicielem (tzw. beneficial owner),
• określenie zasady ustalania przychodu – z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółce będącej podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część – w wysokości wartości tego wkładu określonej w umowie lub podobnym dokumencie, nie mniejszej niż wartość rynkowa.

Katalog dochodów w Ustawie PIT

W Ustawie PIT doprecyzowuje się i uzupełnia katalog dochodów (przychodów), które uznaje się za dochody (przychody) osiągnięte na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Istniejący katalog z art. 3 ust. 2b Ustawy PIT proponuje się uzupełnić o przychody z:

• papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi dopuszczonych do publicznego obrotu na terytorium RP w ramach regulowanego rynku giełdowego, w tym uzyskane ze zbycia papierów albo instrumentów oraz realizacji praw z nich wynikających;
• tytułu należności regulowanych, w tym pozostawionych do dyspozycji, wypłacanych i potrącanych, przez osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium RP, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia;
• tytułu przeniesienia, bezpośrednio lub pośrednio, własności udziałów (akcji) w spółce, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym, w których co najmniej 50% wartości aktywów stanowią nieruchomości lub prawa do nieruchomości położonej na terytorium RP.

Katalog dochodów w Ustawie CIT

Natomiast w Ustawie CIT art. 3 proponuje się uzupełnić o otwarty katalog przykładowych sytuacji, w których dochód uznaje się za uzyskany na terytorium RP. W projektowanym katalogu proponuje się w szczególności wskazanie przychodów z:

• wszelkiego rodzaju działalności prowadzonej na terytorium RP, w tym poprzez położony na terytorium kraju zagraniczny zakład, o którym mowa w art. 4a pkt 11;
• tytułu należności regulowanych, w tym pozostawianych do dyspozycji, wypłacanych i potrącanych, przez osoby fizyczne, osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium RP, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia;
• położonej na terytorium RP nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej całości albo części lub jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości;
• tytułu przeniesienia, bezpośrednio lub pośrednio, własności udziałów (akcji) w spółce, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym, w których co najmniej 50% wartości aktywów stanowią nieruchomości lub prawa do nieruchomości położonej na terytorium RP;
• papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi dopuszczonych do publicznego obrotu na terytorium RP w ramach regulowanego rynku giełdowego, w tym uzyskane ze zbycia tych papierów albo instrumentów oraz realizacji praw z nich wynikających.

Jak wynika z uzasadnienia do projektu ustawy brak takiego katalogu lub definicji prowadzi do niewykazywania na terytorium RP dochodów przez nierezydentów.

Zmianą objęta zostanie także treść art. 21 ust. 3 pkt 4 oraz 26 ust. 1f Ustawy CIT. Z treści proponowanych zmian wynika, że warunkiem koniecznym do niepobrania należności będzie uzyskanie pisemnego oświadczenia podatnika, że w stosunku do wypłacanych należności spółka oraz jej zagraniczny zakład jest rzeczywistym właścicielem. Brak takiego oświadczenia w dniu dokonywania płatności będzie podstawą do odmowy niepobrania podatku.

Projektowana ustawa w znacznej mierze jest kontynuacją zapowiedzi uszczelniania systemu podatkowego. Doprecyzowanie przepisów służy wykluczeniu wątpliwości w wykazywaniu przychodów z tytułu niektórych działań podejmowanych przez podatników. Projekt znajduje się obecnie na etapie opiniowania, a do czasu jego planowanego wejścia w życie pozostał jeszcze prawie rok. W związku z czym ostateczna treść ustawy może jeszcze ulec istotnym zmianom, jednakże zapowiadana nowelizacja w obecnej formie świadczy o pewnej tendencji do wzrostu fiskalizmu, który panuje w polskim ustawodawstwie.

AUTOR: Marcin Książek, konsultant w Departamencie Doradztwa