Sprawozdanie z działalności także dla spółek jawnych i komandytowych

Dnia 23 września 2015 roku weszła w życie nowelizacja art. 49 ustawy o rachunkowości (Dz.U. z 2015 poz. 1333), dotyczącego obowiązku sporządzania przez określone podmioty sprawozdania z działalności. Przed nowelizacją obowiązkiem sporządzania sprawozdania z działalności objęte były spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, towarzystwa reasekuracji wzajemnej, spółdzielnie i przedsiębiorstwa państwowe. Omawiana zmiana ustawy wprowadziła obowiązek przygotowania sprawozdań z działalności również przez spółki jawne i komandytowe, których wszystkimi wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej. Uwagę na wprowadzone zmiany powinni więc zwrócić w szczególności przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w formie popularnych w Polsce spółek komandytowych, w których komplementariuszami, czyli wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki, są wyłącznie spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub będące ich odpowiednikami spółki zagraniczne.

Zgodnie z nowelizacją, zmiany dotyczące obowiązku sporządzania sprawozdania z działalności przez spółki jawne i komandytowe będą miały zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się od 01.01.2016 r. W związku z tym spółki komandytowe i jawne objęte nowym obowiązkiem sporządzania sprawozdania z działalności, po raz pierwszy będą musiały sporządzić takie sprawozdanie dopiero w 2017 roku.

Czym jest i co zawiera sprawozdanie z działalności?

Sprawozdanie z działalności jednostki sporządzane jest w celu dostarczania istotnych informacji o stanie majątku i sytuacji finansowej tej jednostki, pozwalających na właściwą ocenę efektów jej działalności w przeszłości oraz wskazanie czynników ryzyka i opis zagrożeń.

Sprawozdanie z działalności, zgodnie z ustawą o rachunkowości, powinno zawierać informacje o:

1. Zdarzeniach istotnie wpływających na działalność jednostki, jakie nastąpiły w roku obrotowym, a także po jego zakończeniu, do dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego;
2. Przewidywanym rozwoju jednostki;
3. Ważniejszych osiągnięciach w dziedzinie badań i rozwoju;
4. Aktualnej i przewidywanej sytuacji finansowej;
5. Udziałach własnych,
6. Posiadanych przez jednostkę oddziałach (zakładach);
7. Instrumentach finansowych.

Warto zaznaczyć, że sprawozdanie z działalności może, a nawet powinno obejmować różnego rodzaju wskaźniki finansowe i niefinansowe, jeśli jest to istotne dla oceny sytuacji jednostki, łącznie z informacjami dotyczącymi zagadnień środowiska naturalnego i zatrudnienia. W stosownych przypadkach powinno zawierać odniesienie do kwot wskazanych w rocznym sprawozdaniu finansowym.

Ustawa o rachunkowości obliguje do sporządzenia sprawozdania z działalności w takim samym terminie jaki przewidziany został dla sporządzenia sprawozdania finansowego, a zatem w ciągu 3 miesięcy od końca roku obrotowego oraz do przekazania go wraz ze sprawozdaniem finansowym do Krajowego Rejestru Sądowego i Urzędu Skarbowego. Sprawozdanie z działalności jednostki nie jest częścią sprawozdania finansowego, niemniej jednak jeśli sprawozdanie finansowe podlega badaniu biegłego rewidenta, ma on również obowiązek stwierdzić, czy informacje zawarte w sprawozdaniu z działalności są kompletne oraz czy są one zgodne z informacjami zawartymi w sprawozdaniu finansowym. W przeciwieństwie do sprawozdania finansowego, sprawozdanie z działalności podpisywane jest wyłącznie przez kierownika jednostki. Nie podpisuje go osoba, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych.

Kiedy można nie sporządzać sprawozdania z działalności?

Ustawodawca omawianą nowelizacją wprowadził również pewne uproszczenia – jednostki mikro i małe, które mają obowiązek sporządzania sprawozdania z działalności zgodnie z art. 49 ust. 1 ustawy o rachunkowości mogą nie sporządzać tego sprawozdania, jeżeli w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego przedstawią informacje dotyczące nabycia udziałów własnych. Jeśli jednak jednostka mała zdecyduje się na sporządzenie sprawozdania z działalności może wówczas nie wykazywać w nim wskaźników niefinansowych oraz informacji dotyczących zagadnień środowiska naturalnego i zatrudnienia.

Konsekwencje niezłożenia sprawozdania z działalności

Nieprzedłożenie sprawozdania z działalności we właściwym sądzie rejestrowym wraz z innymi dokumentami dotyczącymi zamknięcia roku obrotowego, może skutkować wezwaniem do uzupełnienia wniosku pod rygorem nałożenia przez sąd grzywny.

W związku z powyższym, wobec dynamicznie zmieniających się przepisów, każdorazowo, w sytuacji niepewności co do ciążących na spółce obowiązków sprawozdawczych warto skonsultować się ze swoim doradcą.

Mimo, że do końca roku obrotowego rozpoczętego w 2016 r. pozostało jeszcze trochę czasu, przygotowując się do jego zamknięcia w spółkach jawnych i komandytowych warto sprawdzić, czy na spółce nie ciążą nowe obowiązki oraz odpowiednio przygotować się do ich wypełnienia. Niedopełnienie obowiązków sprawozdawczych może skutkować odpowiedzialnością karną. Rozszerzenie katalogu podmiotów zobowiązanych do sporządzania sprawozdań z działalności jest zmianą szczególnie istotną, gdyż obejmie swoim zakresem szeroką grupę podmiotów, przede wszystkim liczne i popularne w Polsce spółki komandytowe

AUTOR: Milena May-Kałużna