Dochody studentów to ostatnia kategoria przychodów osób fizycznych, którą omówimy w naszym cyklu. Specjalne zasady opodatkowania dochodów osób uczących się wprowadzono w celu ułatwienia studentom wyjazdów na zagraniczne stypendia. Zgodnie z art. 20 MK OECD.
Świadczenia otrzymywane na utrzymanie, kształcenie lub odbywanie praktyki przez studenta lub praktykanta, który przebywa w pierwszym umawiającym się państwie wyłącznie w celu kształcenia się, odbywania praktyki lub szkolenia, a który ma miejsce zamieszkania w drugim państwie (lub miał bezpośrednio przed przybyciem do pierwszego państwa) nie podlegają opodatkowaniu w pierwszym państwie, jeżeli świadczenia te pochodzą ze źródeł spoza tego państwa.
W świetle regulacji świadczenia otrzymywane przez studenta są opodatkowane tylko w kraju jego rezydencji pod warunkiem spełnienia trzech następujących warunków:
- student /praktykant jest rezydentem tego państwa (tj. innego państwa niż kraj goszczący, w którym pobiera nauki) lub był jego rezydentem tego tuż przed przybyciem do kraju studiów/praktyki,
- celem przebywania w kraju studiów/praktyki jest wyłącznie pobieranie nauki,
- płatności otrzymane przez studenta/praktykanta (stypendium na utrzymanie, zapłata czesnego itp.) są otrzymywane ze źródeł zlokalizowanych poza krajem, w którym pobiera on naukę.
Sprawdź Ceny transferowe Grant Thornton
W przypadku, gdy polski student wyjedzie na studia do innego kraju (np. do Wielkiej Brytanii), celem jego pobytu za granicą jest pobieranie nauki, a wypłata stypendium dokonywana jest z Polski, uzyskane dochody opodatkowane będą wyłączenie w Polsce.
Zgodnie z Komentarzem do MK OECD, pod pojęciem studenta należy rozumieć każdą osobę uczącą się w ramach systemu edukacji, w tym również studentów studiów doktoranckich. Nie zalicza się do studentów osób, które zakończyły proces edukacji, a podejmują za granicą dodatkowe kwalifikacje (np. studia podyplomowe, MBA). Praktykanci natomiast to osoby, które uzyskują wiedzę praktyczną do wykonywania zawodu. Podobnie jak w przypadku studentów, praktyka winna odbywać się w ramach określonego cyklu kształcenia w zawodzie – nie można traktować jak praktykantów osób, które zakończyły proces kształcenia, a jedynie uzupełniają za granicą wiedzę praktyczną np. w ramach korporacyjnych szkoleń.
Należy tu jeszcze dodać, że student/praktykant może podejmować pracę w kraju goszczącym, ale musi wykazać się dużą ostrożnością. Jeżeli państwo, w którym odbywa studia/praktykę uzna, że celem jego przebywania jest np. działalność zarobkowa, a nie nauka, to powyższe zwolnienie z opodatkowania stypendium w kraju goszczącym nie będzie miało zastosowania.
Niniejszy artykuł zamyka zagadnienie opodatkowania dochodów z pracy w świetle umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Kolejny artykuł cyklu będzie poświęcony ostatniej kategorii dochodów – tak zwanych „innych dochodów”.
Autor: Hanna Czogalla
