W celu zastosowania zwolnienia od podatku u źródła dla odsetek lub należności licencyjnych niezbędne jest, aby podmiot na rzecz którego wypłacane są środki był ich rzeczywistym właścicielem. Status rzeczywistego właściciela należności (ang. beneficial owner) musi potwierdzać oświadczenie. Takie uregulowania wprowadziła nowelizacja Ustawy CIT, której przepisy weszły w życie z dniem 1 stycznia 2017 r. i warto o nich pamiętać.
Podsumowanie:
- Wprowadzenie klauzuli beneficial owner, choć może wydawać się zmianą kosmetyczną, ma istotne znaczenie praktyczne.
- Niedopełnienie obowiązku, jakim jest uzyskanie od odbiorcy należności oświadczenia, może skutkować odpowiedzialnością wypłacającego za zobowiązanie na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych
Ustawą z dnia 5 września 2016 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1550); (Ustawa zmieniająca), wprowadzono zmiany w zakresie warunków dla zastosowania zwolnienia podatku u źródła od należności wypłacanych na rzecz kontrahentów zagranicznych.
Oprócz szeroko komentowanych definicji dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez nierezydentów, wprowadzono do Ustawy CIT także klauzulę beneficial owner. Do tej pory należności wypłacane na rzecz spółki podlegającej w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów były zwolnione z opodatkowania w Polsce pod warunkiem spełnienia kilku dobrze już znanych wymogów, dotyczących m.in. powiązania kapitałowego pomiędzy stronami, czy też braku korzystania przez odbiorcę ze zwolnienia od podatku w kraju siedziby/miejscu położenia zakładu otrzymującego płatności.
Pośrednicy bez zwolnienia z WHT
Nowo dodany art. 4a pkt 29 Ustawy CIT stanowi, że przez „rzeczywistego właściciela” należy rozumieć „podmiot otrzymujący daną należność dla własnej korzyści, niebędący pośrednikiem, przedstawicielem, powiernikiem lub innym podmiotem zobowiązanym do przekazania całości lub części danej należności innemu podmiotowi”. Definicja ta ma znaczenie w kontekście wypłat z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 Ustawy CIT, a więc, między innymi, odsetek i należności licencyjnych.
Od dnia 1 stycznia 2017 r., aby zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 21 ust. 3 Ustawy CIT, znalazło zastosowanie, nie wystarczy już aby odbiorca był powiązany kapitałowo z podmiotem dokonującym płatności. Musi ona być również „rzeczywistym właścicielem” wypłacanej należności.
Oznacza to, że aby spółka podlegająca w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów korzystała ze zwolnienia od podatku w Polsce, musi otrzymywać należności dla własnej korzyści, a nie jedynie jako pośrednik działający na rzecz innych podmiotów.
Konieczne oświadczenie
Zgodnie ze zmienionym brzmieniem art. 26 ust. 1f Ustawy CIT, aby zwolnienie, o którym mowa w o którym mowa w art. 21 ust. 3 znalazło zastosowanie, płatnik podatku u źródła musi uzyskać od otrzymującej spółki lub jej zagranicznego zakładu pisemne oświadczenie, że w stosunku do wypłacanych należności spełnione zostały warunki zastosowania zwolnienia. Otrzymujący musi więc w oświadczeniu wskazać, że jest „rzeczywistym właścicielem” należności.
Ważny fragment
Spełnienia tego warunku wpływa na możliwość zaniechania obowiązku pobrania przez wypłacającego, jako płatnika, podatku u źródła, wynoszącego zgodnie z przepisami Ustawy CIT 20% wypłacanej należności. Warto przypomnieć, że w takiej sytuacji nawet zapłata podatku przez otrzymującego należność nie zwalnia płatnika z odpowiedzialności za niepobraną daninę.
Przykładowo, stwierdzono tak w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 lipca 2012 r., sygn. akt II FSK 24/11, w którym NSA wyjaśnił, że „odpowiedzialność płatnika nie jest […] odpowiedzialnością za zobowiązanie podatkowe ciążące na podatniku […]. Odpowiada on za własne działanie (bądź zaniechania działania) związane z wykonywaniem przez niego ustawowych obowiązków płatnika(określonych w art. 8 Ordynacji podatkowej), a nie za zobowiązanie osoby trzeciej (podatnika), co wprost wynika z art. 30 § 4 Ordynacji podatkowej. Odpowiedzialność majątkowa płatnika nie wynika w związku z tym z zachowania (działania, zaniechania działania) innego podmiotu (tj. podatnika), ale jest związana właśnie z zachowaniem płatnika, który ponosi ciężar tej odpowiedzialności”.
Wprowadzenie klauzuli beneficial owner, choć może wydawać się zmianą kosmetyczną, ma istotne znaczenie praktyczne. Niedopełnienie obowiązku, jakim jest uzyskanie od odbiorcy należności oświadczenia, może skutkować odpowiedzialnością wypłacającego za zobowiązanie na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych. Warto zwrócić uwagę, czy przy wypłacie należności spełnione są wszystkie wymogi dla zastosowania zwolnienia z podatku u źródła. Jeżeli nie zrobi tego podatnik, uczyni to fiskus.
AUTOR: Jakub Makarewicz, Doradca podatkowy, Doradztwo podatkowe
![Składki ZUS od wszystkich umów zlecenia od 2025 r.? [WYLICZENIA]](https://grantthornton.pl/wp-content/uploads/2024/01/view-through-the-glass-two-stockbrokers-in-formal-2023-11-27-04-53-37-utc.jpg)
