Specjalne Strefy Ekonomiczne na podwójnie nowych zasadach

Mowa tu o rządowym projekcie ustawy o zasadach wspierania nowych inwestycji (numer z wykazu na stronach Rządowego Centrum Legislacji UD 308); (dalej: Projekt), o którym pisaliśmy kilka tygodni temu. Wówczas nie było jednak wiadomo, jakie uwagi będą mieć do niego przedsiębiorcy. Dopiero kształtowały się także zmiany w „generalnym” prawie podatkowym wchodzące w życie od 1 stycznia 2018 r. Nie są to już niewiadome.

Zarządzający pomoże uzyskać prawo do ulgi

Najwięcej zmian w stosunku do pierwotnej wersji projektu nastąpiło w uregulowaniach dotyczących zarządzających „obszarami”, na które ma zostać podzielone terytorium kraju. Zarządzający obszarami (dziś – zarządzający strefami) będą odpowiadać za „obsługę” inwestycji przedsiębiorcy właściwej dla nich miejscowo. To uregulowanie było przewidziane już w pierwotnej wersji nowelizacji.

Dopiero jednak nowy Projekt przewidział, że zarządzający będą mogli świadczyć usługi także na rzecz przedsiębiorców „aplikujących o wsparcie w zakresie nowych inwestycji”. Oznacza to, że już na etapie składania wniosku o decyzję o wsparciu do odpowiedniego ministra, inwestorzy będą mogli liczyć na fachową pomoc. Wszystko wskazuje także, że skorzystanie z niej nie pomniejszy zwolnienia z podatku dochodowego. W odróżnieniu od pierwotnej wersji., Projekt nie przewiduje, że pomoc zarządzającego stanowi formę pomocy publicznej.

Kontrola najwyższą formą zaufania

Z takiego założenia najwyraźniej wychodzi ustawodawca. W Projekcie znalazł się bowiem całkowicie nowy rozdział 4, „Kontrola realizacji zadań”. Zgodnie z jego przepisami, celem kontroli ministra właściwego ds. gospodarki będzie sprawdzenie, czy przedsiębiorca wywiązuje się z warunków decyzji o wsparciu. Uprawnienie to może zostać powierzone zarządzającemu obszarem.

Kontrola może być „kompleksowa” (dotycząca wszystkich aspektów działalności kontrolowanego), prowadzona nie częściej niż raz na dwa lata, lub „doraźna” – weryfikująca konkretne zagadnienie. Może być ona prowadzona w każdym czasie. Ciekawą opcją jest prowadzenie kontroli „doraźnej” na wniosek jednostki – przedsiębiorca niepewny, czy spełnia warunki decyzji o wsparciu, może zweryfikować to z pomocą kontrolujących.

Nowe przepisy wprowadzają dla kontrolujących szerokie uprawnienia, w tym prawo wstępu do obiektów i pomieszczeń oraz poruszania się po terenie przedsiębiorstwa kontrolowanego, wglądu do dokumentów, przeprowadzania oględzin. W ciągu 30 dni od zakończenia kontroli, przedsiębiorca pozna jej wynik w formie protokołu. Na złożenie wyjaśnień lub zastrzeżeń do niego w takim przypadku dostanie znacznie mniej czasu – tylko 7 dni.

Tylko dochody z terenu określonego w decyzji zwolnione

Oprócz tego nowy projekt zawiera szereg pomniejszych zmian. Nie uwzględniono jednak uwag sugerujących „przesunięcie” co bardziej znaczących uregulowań z rozporządzenia do ustawy. Na wiele istotnych szczegółów nowego systemu wsparcia trzeba więc jeszcze poczekać.

Pozostawiono także możliwość odmowy wydania decyzji o wsparciu ze względu na sytuację budżetu państwa, choć (drobny ukłon w stronę przedsiębiorców), zobligowano Radę Ministrów do określenia w rozporządzeniu wstrzymującym wydawanie decyzji o wsparciu okresu, w którym nie będą wydawane decyzje. To samo rozporządzenie ma wskazywać, czy wstrzymanie wydawania dotyczy także wniosków dopiero rozpatrywanych.

Warto odnotować dodanie przepisu wskazującego wprost, że zwolnienie z podatku dochodowego przysługują wyłącznie z tytułu dochodów uzyskanych z działalności prowadzonej na terenie określonym w decyzji o wsparciu. Zbliża to nowe regulacje do obecnych zasad dotyczących SSE, dotyczących alokacji dochodu do działalności „strefowej”.

Działalność „strefowa” rozliczana z Ulgą B+R

Istotną zmianę wprowadzono w już obowiązujących przepisach. Od 1 stycznia 2018 r. prowadzenie działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej nie wyłącza prawa do skorzystania z Ulgi B+R. Takie wyłączenie zastąpiono zasadą, że podatnikowi, który w danym roku podatkowym prowadził działalność „strefową”, prawo do odliczenia przysługuje jedynie w odniesieniu do kosztów kwalifikowanych nieuwzględnianych w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie zezwolenia.

Taką samą zasadę w odniesieniu do nowego systemu wsparcia przewidziano w Projekcie. Pozwoli to podatnikom korzystnie zastosować obie preferencje podatkowe. Wydatki na aktywa trwałe, które będą stanowić koszty kwalifikowane, powiększą zwolnienie „inwestycyjne”. Koszty „bieżące”, które da się przypisać do działalności badawczo-rozwojowej, zostaną odliczone od dochodu.

Przedsiębiorcy wnioskujący o zezwolenia na działalność w SSE na „starych” zasadach, gdzie nie muszą przejmować się spełnieniem nowego kryterium jakościowego, powinni się spieszyć. Projekt po konsultacjach publicznych może w każdej chwili trafić do Sejmu. Wszczęcie postępowania po wejściu w życie zmian będzie oznaczać konieczność spełnienia nowych wymagań. Niezależnie jednak od tego, czy przedsiębiorcę obejmą „stare” czy „nowe” przepisy, jest o co walczyć. Skorzystanie z pomocy publicznej oznacza zwolnienie z podatku dochodowego i mniej ograniczeń w korzystaniu z innych preferencji podatkowych niż uprzednio.