Prowadząc działalność gospodarczą polegającą na obrocie towarami wrażliwymi pod adresem wirtualnego biura (faktycznie adres do korespondencji), mimo wpłacenia należnej kaucji, można być uznanym za podmiot nieistniejący i zostać wykreślonym z wykazu. Jeśli organ podatkowy, w wyniku czynności sprawdzających, nie może skontaktować się z podatnikiem, wówczas może usnąć go z wykazu podmiotów dokonujących dostawy towarów, o których mowa w załączniku nr 13 do Ustawy VAT, które złożyły kaucję gwarancyjną. 

Taka  konkluzja wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach, sygn. akt I SA/Ke 172/14. Zgodnie z art. 105b ust. 1 Ustawy VAT, podmiot dokonujący dostawy tzw. towarów wrażliwych (wyroby stalowe, paliwa, złoto w postaci półproduktu lub proszku), nieposiadający zaległości podatkowych, może złożyć w urzędzie skarbowym kaucję gwarancyjną stanowiącą zabezpieczenie zapłaty podatku w związku z dokonywaniem dostaw tych towarów. Minister Finansów został zobowiązany do prowadzenia w formie elektronicznej wykazu podmiotów dokonujących dostawy takich towarów, które złożyły kaucję gwarancyjną. Wykaz jest ogólnie dostępny. Z kolei zgodnie z art. 105 c ust. 9 pkt 4 Ustawy VAT naczelnik urzędu skarbowego z urzędu usuwa z wykazu podmiot, bez konieczności zawiadamiania go o tym, jeżeli w wyniku podjętych czynności sprawdzających okaże się, że podmiot ten nie istnieje, lub mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z nim albo jego pełnomocnikiem.

Ustawodawca nie wyjaśnił przesłanek, jakimi kierować się powinien organ przy ustalaniu czy podmiot istnieje, czy też nie. Słowo „istnieć” ( por. Uniwersalny słownik języka polskiego Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2003), oznacza „mieć miejsce w rzeczywistości”. WSA oceniając sprawę stwierdził, że podatnik istniejący, to nie tylko podmiot, który funkcjonuje formalnie, tj. wpisany jest do Krajowego Rejestru Sądowego czy do ewidencji podatników. Podmiot taki musi istnieć również w rzeczywistości, to znaczy realnie prowadzić działalność gospodarczą. Niewątpliwie bowiem, w sferze prawa podatkowego cechą charakterystyczną jest odnoszenie obowiązków podatkowych przede wszystkim do rzeczywistych, a nie tylko formalnych zachowań podmiotów. Dlatego nie można uznać za podmiot istniejący taki, który tylko stwarza formalne pozory istnienia, a który rzeczywiście nie uczestniczy w obrocie prawnym. Jeśli w siedzibie, będącej jednocześnie adresem do korespondencji, organ podatkowy nie stwierdzi przejawów działalności podatnika, mogących potwierdzić jej rzeczywisty byt takich, jak pracownicy, dokumenty, majątek ruchomy – wówczas można mówić o wynajmie jedynie adresu.

Podkreślić trzeba, że powyższe zagadnienie związane jest ze szczególnym uregulowaniem wprowadzonym do przepisów od 1 października 2013 r., tj. solidarnej odpowiedzialności nabywcy za zobowiązania podatkowe zbywcy. M.in. nabywca nie odpowiada solidarnie ze zbywcą jeżeli na dzień dokonania dostawy towarów łącznie były spełnione następujące warunki:

  • podmiot dokonujący dostawy towarów wrażliwych był wymieniony w wykazie,
  • wysokość kaucji gwarancyjnej odpowiadała co najmniej jednej piątej kwoty podatku należnego przypadającej na dostawy towarów dokonane w danym miesiącu na rzecz danego podatnika lub kaucja ta wynosiła co najmniej 3.000.000 zł.

W przypadku wykreślenia zbywcy z wykazu nabywca może zatem odpowiadać za zaległości podatkowe zbywcy w części podatku proporcjonalnie przypadającej na dostawę dokonaną na jego rzecz.

Porozmawiajmy o Twoich wyzwaniach

Świadczymy usługi w zakresie Wirtualne biuro to za mało

Skontaktujemy się z Tobą w najbliższym dniu roboczym aby porozmawiać o Twoich potrzebach i dopasować do nich naszą ofertę.

Poproś o kontakt

Niniejsza publikacja została sporządzona z najwyższą starannością, jednak niektóre informacje zostały podane w formie skróconej. W związku z tym artykuły i komentarze zawarte w „Newsletterze” mają charakter poglądowy, a zawarte w nich informacje nie powinny zastąpić szczegółowej analizy zagadnienia. Wobec powyższego Grant Thornton nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek straty powstałe w wyniku czynności podjętych lub zaniechanych na podstawie niniejszej publikacji. Jeżeli są Państwo zainteresowani dokładniejszym omówieniem niektórych kwestii poruszonych w bieżącym numerze „Newslettera”, zachęcamy do kontaktu i nawiązania współpracy. Wszelkie uwagi i sugestie prosimy kierować na adres jacek.kowalczyk@pl.gt.com.