Początek roku to moment refleksji i podsumowań oraz tworzenia planów na przyszłość. Również w firmach. To także czas przeglądu i rewidowania przez przedsiębiorstwa planów strategicznych. Czy strategia firmy jest aktualna? Czy odpowiada realiom rynkowym? Czy przewaga konkurencyjna, która zbudowaliśmy jest do utrzymania? Czy posiadam ku temu odpowiednie zasoby ludzkie i kapitałowe? W toku bieżących spraw, z początkiem nowego roku, warto się na chwilę zatrzymać, dokonać analizy i odpowiedzieć na te kluczowe dla przyszłości biznesu pytania. Po raz pierwszy lub ponownie.
Przemyślane, oparte o rzetelne informacje i spójne decyzje strategiczne zarządzających zwiększają szanse sukcesu przedsiębiorstwa na rynku. Dobra strategia to nie oderwany od rzeczywistości dokument schowany w szufladzie prezesa czy też wizja rozwoju biznesu oparta o intuicję właściciela (ta jest konieczna, lecz niewystarczająca). To praktyczny i realny do wdrożenia w określonym czasie plan rozwoju, który powinien konkretyzować następujące elementy (por. rysunek obok):
- Obszar działania: Jakie produkty (usługi) oferujemy? W których segmentach rynku? Na jakim obszarze geograficznym? Jakie kluczowe technologie wykorzystujemy? Skąd pochodzi nasza wartość dodana w łańcuchu wartości?
- Sposób działania: Planujemy ekspansję produktów czy geograficzną? Będziemy rozwijać się poprzez wzrost organiczny, fuzje, przejęcia, licencjonowanie, franszyzę czy joint-venture? W jakiej kolejności?
- Czas działania: W jakiej sekwencji podejmować kroki rozwojowe, by zwiększyć szansę na sukces? Jakich ludzi i ile kapitału potrzebujemy? Czy będziemy działać pod presją czasu? Czy będziemy wystarczająco wiarygodni dla instytucji finansowych i kontrahentów?
- Kluczowe czynniki sukcesu: Co nas wyróżnia na tle konkurencji – cena, cechy produktu, obsługa klienta, marka? Dlaczego klienci to cenią? Jak zmieniają się ich potrzeby? W jakie elementy przewagi konkurencyjnej zamierzamy inwestować?
- Źródła zysków: Czy źródłem zysków jest wysoka cena uzyskiwana ze względu na np. unikalne cechy produktu (usługi) czy przewaga kosztowa oparta o np. ekonomikę skali, proces technologiczny, skuteczną współpracę z dostawcami? W jaki sposób będziemy zwiększać przychody? Jak efektywniej zarządzać kosztami?
W działalności małych i średnich przedsiębiorstw znamienne jest to, iż bardzo często funkcjonują bez jasno określonych, mierzalnych i osadzonych w czasie celów strategicznych. W efekcie tracą sporo energii i środków na realizację nieskoordynowanych i niekonsekwentnych działań. Nowy rok to doskonały pretekst do tego, by na nowo ocenić potencjał rynkowy, dokonać przeglądu prowadzonego biznesu i skoncentrować się na najbardziej rentownych i perspektywicznych działaniach.
Rys. Praktyczna, konkretna i realna do wdrożenia strategia na przykładzie IKEA
Źródło: Opracowanie Grant Thornton na podstawie www.ikea.com oraz D.C. Hambrick, J.W. Fredrickson, „Are you sure you have a strategy?”, The Academy of Management Executive, Listopad 2001
