Zbliżają się ważne zmiany w VAT

Celem projektu jest uszczelnienie systemu VAT, w szczególności poprzez utrudnienie dokonywania wyłudzeń. Aby ten cel osiągnąć, zgodnie z projektem, fiskus ma zyskać nowe uprawnienia, a podatnicy utracić pewne możliwości.

Projekt obejmuje, między innymi, następujące zmiany:

• utrzymanie stawek VAT na obecnym poziomie do dnia 31 grudnia 2018 r.;
• pozbawienie podmiotów innych niż mali podatnicy prawa do dokonywania kwartalnych rozliczeń VAT. Również mali podatnicy, w okresie pierwszych dwunastu miesięcy wykonywania czynności opodatkowanych, będą zobowiązani rozliczać się comiesięcznie;
• wprowadzenie możliwości wstrzymania zwrotu VAT, w formie postanowienia, na czas szeroko zdefiniowanych czynności kontrolnych, przy czym przepisy nie definiują maksymalnego czasu ich trwania;
• ponowne wprowadzenie sankcji podatkowych za nierzetelne rozliczanie VAT. Wysokość sankcji wynosić ma 30% kwoty zaniżenia zobowiązania podatkowego lub zawyżenia kwoty zwrotu. Wyższa (100%) sankcja objąć ma wystawianie faktur niedokumentujących rzeczywistych zdarzeń gospodarczych. Dodatkowe zobowiązanie nie zostanie ustalone za okresy rozliczeniowe przed 1 stycznia 2017 r.;
• likwidację zwolnienia z VAT dla usług pomocniczych do usług finansowych i ubezpieczeniowych, np. usług likwidacji szkód;
• modyfikacja zasad rozliczania VAT od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w sytuacji braku wykazania podatku należnego w terminie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy;
• rozszerzenie mechanizmu „odwrotnego obciążenie” na metale szlachetne o niższych próbach, mikroprocesory i bardzo szeroki katalog usług związanych z budownictwem, zdefiniowany w nowym załączniku nr 14 do Ustawy VAT;
• rozszerzenie odpowiedzialności solidarnej nabywców towarów wymienionych w zał. 13 do Ustawy VAT (m.in. paliw) poprzez wprowadzenie dodatkowych przesłanek koniecznych do uwolnienia się od niej;
• zwolnienie z VAT podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 PLN.

Wprowadzenie instytucji tzw. kaucji rejestracyjnej

Na odrębne omówienie zasługuje wprowadzenie instytucji tzw. kaucji rejestracyjnej, do której składania będą zobowiązane podmioty, co do których istnieje ryzyko wystąpienia zaległości podatkowych, rejestrujące się jako podatnicy VAT. Wpłacenie kaucji będzie z mocy prawa wymagane gdy:

• składający zgłoszenie rejestracyjne lub podmioty z nim powiązane miały zaległości w podatkach w wysokości przekraczającej 20 000 PLN w okresie ostatnich dwóch lat;
• składający zgłoszenie został wyrejestrowany z rejestru podatników VAT w związku ze stwierdzeniem przez organ podatkowy, iż podmiot ten nie istnieje lub nie ma możliwości skontaktowania się z nim, np. nie stawia się na wezwania organu podatkowego;
• podatnik nie składa deklaracji dla potrzeb VAT za sześć kolejnych miesięcy lub za dwa kolejne kwartały;
• uczestniczył w wystawianiu faktur nie dokumentujących rzeczywistych zdarzeń gospodarczych lub w innych procederach oszustw i nadużyć podatkowych;
• składający zgłoszenie rejestracyjne lub zaangażowana w działalność składającego zgłoszenie osoba fizyczna została prawomocnie skazana za przestępstwo skarbowe.

Naczelnik Urzędu Skarbowego będzie również uprawniony do wymagania złożenia kaucji, gdy składający zgłoszenie rejestracyjne korzysta z urnowy najmu tzw. „wirtualnego biura”. Wysokość kaucji będzie określana w postanowieniu wydawanym przez Naczelnika Urzędu Skarbowego dokonującego rejestracji i będzie mieścić się w przedziale od 20 000 do 200 000 PLN.

Kiedy zmiany wejdą w życie?

Proponowane zmiany mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2017 r. W naszej ocenie należy przygotować się na ich wejście w życie w tym lub zbliżonym kształcie. Całokształt zmian odpowiada wielokrotnie powtarzanym przez Ministerstwo Finansów zapowiedziom uszczelnienia systemu VAT. Potrzebę dokonania go, w związku m.in. z zaniechaniem poboru podatku od sprzedaży detalicznej, należy określić jako ważną i pilną z punktu widzenia Ministerstwa Finansów.

W związku z powyższym zalecamy zapoznanie się z proponowanymi zmianami i analizę działań, na które nowe przepisy mogą mieć wpływ. Jednocześnie zwracamy uwagę, że nie jest to, w naszej ocenie, koniec działań mających na celu uszczelnienie systemu VAT. Inne projektowane zmiany, które pilnie śledzimy, świadczą o przygotowaniach do wdrożenia Centralnego Rejestru Faktur i Paragonów. W razie postępów prac w tym zakresie, będziemy Państwa na bieżąco informować.