1 stycznia 2015 r. fundamentalnej zmianie ulegną przepisy dotyczące tzw. cienkiej kapitalizacji limitujące poziom odsetek płaconych podmiotom powiązanym, które mogą być kwalifikowane jako koszty uzyskania przychodu. Najbliższe tygodnie to ostatni moment na zaciągnięcie pożyczek, w odniesieniu do których w przyszłości będą miały zastosowanie obecnie obowiązujące przepisy. W zdecydowanej większości przypadków skutki zastosowania obecnych regulacji będą znacznie korzystniejsze od wynikających z nowych zasad.
Cienka (niedostateczna) kapitalizacja zasadniczo ma miejsce wówczas, gdy działalność spółki finansowana jest przez właściciela w zbyt dużym stopniu poprzez instrumenty dłużne (m.in. pożyczki, obligacje, od których to spółka musi płaci odsetki obniżające dochód) w stosunku do finansowania poprzez kapitał (wkłady, od których odsetek się nie nalicza).
Z dniem 1 stycznie 2015 roku ulegną zmianie przepisy obowiązujące w Polsce od wielu lat. Kluczowe modyfikacje to:
- Rozszerzenie katalogu podmiotów powiązanych, od których pozyskiwanie finansowania będzie objęte ograniczeniami wynikającymi z regulacji dotyczących cienkiej kapitalizacji.
- Odnoszenie poziomu zadłużenia do kapitału własnego, zamiast – tak jak to było dotychczas – trzykrotności kapitału zakładowego.
- Wprowadzenie dodatkowej, zupełnie nowej metody limitującej wysokość odsetek jakie mogą być kwalifikowane do kosztów uzyskania przychodu – metoda oparta na odpowiednio kalkulowanym poziomie rentowności prowadzonego biznesu, skorygowanym o wartość posiadanych aktywów oraz poziom stóp procentowych. Nowa metoda będzie mogła być wybrana przez podatników jako alternatywa wobec zmodyfikowanych dotychczas znanych reguł.
W wielu sytuacjach zastosowanie nowych zasad może skutkować zwiększeniem poziomu odsetek, które nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu, a przez to wzrostem dochodu i podatku do zapłaty. Dotyczy to szczególnych tych spółek, które zaciągają pożyczki od tzw. spółek babek, spółek kuzynek czy wspólników, którzy bezpośrednio mieli co prawda niższy aniżeli 25% udział w spółce, ale z uwzględnieniem powiązań pośrednich próg ten jest przekroczony. Na zmianach stracić mogą też podatnicy, których kapitał własny jest niższy niż trzykrotność kapitału zakładowego.
W tym kontekście na szczególną uwagę zasługują przepisy przejściowe, zgodnie z którymi zawarcie umowy pożyczki i – co ważne – przekazanie środków przed końcem roku będzie skutkowało stosowaniem do takich pożyczek obecnie obowiązujących przepisów (bez względu na to kiedy dokonywana będzie spłata odsetek). Jeżeli zatem na najbliższe miesiące planowane jest zaciąganie pożyczek od podmiotów powiązanych warto dokonać oceny zasadności przyspieszenia terminu realizacji takich operacji.
Nowe przepisy nie muszą oznaczać wyłącznie zmian na gorsze. Niewątpliwie w określonych sytuacjach nowelizacja przepisów będzie oznaczała zwiększenie poziomu odsetek zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów, czy też otwarcie drogi do zaciągania kolejnych pożyczek od podmiotów powiązanych bez ujemnych skutków podatkowych. Dotyczy to szczególnie tych spółek, które mają niewielkie kapitały zakładowe, a znaczące kapitały własne, bądź też tanio pozyskują finansowanie prowadząc rentowną działalność operacyjną.
W przypadku podmiotów pozyskujących finansowanie dłużne od podmiotów powiązanych, niewątpliwie zasadnym jest dokonanie analizy w celu ustalenia skutków wejścia w życie nowych przepisów. Niekiedy zasadne może być przyspieszenie decyzji o terminie zaciągnięcia nowych pożyczek. W innych przypadkach, wymierne korzyści może przynieść natomiast refinansowanie zadłużenia, czy też nawet zmianę struktury finansowania.
