GrantThornton - regiony
1 października 2025 roku w Polsce ruszył system kaucyjny na wybrane opakowania po napojach. Nowe przepisy to całkiem nowe obowiązki dla producentów, importerów i dystrybutorów, wprowadzających napoje w określonego rodzaju opakowaniach. Z jakimi wyzwaniami organizacyjnymi i podatkowymi będą musieli się mierzyć? Odpowiedzi na te pytanie przedstawiamy w dalszej części artykułu.

Wprowadzający napoje w systemie kaucyjnym

Zgodnie z danymi Ministerstwa Klimatu i Środowiska, w Polsce co roku na rynek trafia kilka miliardów butelek plastikowych, puszek aluminiowych i butelek szklanych. Tylko część z nich wraca do obiegu.

System kaucyjny ma to zmienić. Od 1 października 2025 r. konsument, kupując napój w butelce PET do 3 litrów, puszce metalowej do 1 litra lub w butelce szklanej wielokrotnego użytku do 1,5 litra, zapłaci dodatkową kaucję. Po oddaniu opakowania w dowolnym punkcie zbiórki, otrzyma tę kwotę z powrotem. Rozwiązanie wydaje się proste z punktu widzenia klienta, ale dla przedsiębiorców wprowadzających produkty w opakowaniach oznacza rewolucję organizacyjną i finansową.

Wprowadzający – czyli producenci, importerzy i podmioty dokonujące wewnątrzwspólnotowego nabycia napojów – stają się jednym z filarów systemu. To oni finansują jego funkcjonowanie i odpowiadają za rozliczenia z podmiotami reprezentującymi. W praktyce oznacza to, że system kaucyjny staje się integralną częścią modelu biznesowego każdej firmy działającej w branży napojowej.

Podmioty wprowadzające do obrotu produkty w opakowaniach powinny zwrócić szczególną uwagę na nowe obowiązki, jakie niesie dla nich system kaucyjny, w szczególności te ewidencyjne i podatkowe.

Google news

Bądź na bieżąco ze zmianami w prawie, podatkach i księgowości! Zaobserwuj nas w Wiadomościach Google

Ewidencja – pierwszy krok do sukcesu wprowadzającego

Każdy wprowadzający już od 1 października 2025 roku będzie zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję dotyczącą liczby i rodzaju opakowań, wartości pobranych i zwróconych kaucji oraz różnic między wprowadzonymi a zwróconymi opakowaniami. Dane te będą podstawą rozliczeń podatku VAT i prawidłowego sporządzenia JPK_V7.

W przepisach nie został uregulowany wzorzec ewidencji, jaką powinien prowadzić wprowadzający produkty w opakowaniach. Stąd też za szczególnie istotne uznać należy, wypracowanie odpowiednich procedur wewnętrznych oraz wzorców ewidencji i sposobów gromadzenia danych w taki sposób, aby umożliwiały one prawidłowe obliczenie należnego podatku VAT z tytułu niezwróconych opakowań.

Wprowadzający i reprezentujący powinni trzymać się razem

Część z informacji niezbędnych do prawidłowego ustalenia podstawy opodatkowania VAT wprowadzający napoje w opakowaniach powinien uzyskiwać od podmiotu reprezentującego, który zajmować się będzie odbiorem opakowań i odpadów opakowaniowych. Podmiot reprezentujący będzie przede wszystkim posiadał informacje na temat tego, jaka liczba opakowań została odebrana z punktów sprzedaży, recyklomatów i punktów zbiórki manualnej.

Sposób wymiany informacji pomiędzy wprowadzającym a podmiotem reprezentującym również nie został w żaden sposób uregulowany przepisami powszechnie obowiązującymi. Stąd niezwykle istotne jest, aby poprzez odpowiednie postanowienia umowne wprowadzający napoje w opakowaniach zagwarantowali sobie terminowe otrzymywanie niezbędnych informacji w dogodnej formie.

Skorzystaj z naszych usług z zakresu: Doradztwo Podatkowe
Dowiedz się więcej

Stawka większa niż picie? – czyli jaka stawka VAT na kaucji

Stawka VAT w odniesieniu do niezwróconego opakowania zależna będzie od stawki podatku VAT stosowanej dla napoju, który znajdował się w opakowaniu na etapie wprowadzania go do obrotu. Jeżeli zatem przedsiębiorca wprowadza na rynek soki objęte 5% VAT oraz napoje gazowane ze stawką 23%, musi oddzielnie rozliczać niezwrócone opakowania według właściwej stawki.

Problemy po stronie wprowadzającego napoje w opakowaniach pojawić się mogą, gdy opakowanie nie będzie umożliwiało rozpoznania, jaki napój uprzednio się w nim znajdował, a w efekcie, jaka była prawidłowa stawka VAT dla jego sprzedaży. Choć nie wynika to z przepisów, to zgodnie z objaśnieniami, dla takich odpadów wprowadzający powinien zastosować odpowiednią proporcję. W konsekwencji, stawka 23% VAT znajdzie zastosowanie do takiej części opakowań niezidentyfikowanych, jaka odpowiada proporcji sprzedaży napojów opodatkowanych stawką 23% do pozostałej sprzedaży napojów w opakowaniach.

O ile w prostych przykładach podawanych przez Ministerstwo Finansów w objaśnieniach, sposób kalkulacji proporcji nie budzi wątpliwości, o tyle uznać należy, że rzeczywistość przedsiębiorców może napisać znacznie bardziej skomplikowane scenariusze. Systemy wprowadzających napoje powinny zostać prawidłowo dostosowane do kalkulacji proporcji, w jakiej niezidentyfikowane opakowania będą przyporządkowywane do odpowiednich stawek.

VAT od kaucji w pliku JPK_V7

Dane z ewidencji, uwzględniające prawidłowo przyporządkowaną stawkę, muszą znaleźć odzwierciedlenie w plikach JPK_V7M lub JPK_V7K. Wprowadzający będą wykazywali tam:

  • podstawę opodatkowania i kwotę VAT od niezwróconych kaucji (według odpowiednich stawek),
  • sumę rozliczeń w nowej pozycji dedykowanej kaucjom (P_360 / K_360).

Jak wskazano powyżej, stawka VAT dla niezwróconego opakowania zależna będzie od stawki podatku VAT stosowanej dla napoju, który znajdował się w opakowaniu na etapie wprowadzania go do obrotu. Zasada ta będzie znajdowała odzwierciedlenie w pliku JPK_V7. Przykładowo, jeżeli podatnik sprzedawać będzie napój opodatkowany stawką 23% VAT, to zwiększenie podstawy opodatkowania oraz kwoty należnego podatku VAT w przypadku, gdy część opakowań w trakcie roku nie została zwrócona, będzie następowało w pozycjach P_19 oraz P_20 struktury JPK_VAT.

Pierwsze JPK_V7M obejmujące rozliczenie kaucji za 2025 rok będą składane za luty 2026 roku, w terminie do 25 marca 2026 roku. W kolejnych latach zaś rozliczenie następować będzie w JPK_V7M za styczeń, składanym do 25 lutego. W przypadku podatników rozliczających się kwartalnie, zarówno rozliczenie kaucji za 2025 rok, jak i lata kolejne powinno nastąpić w JPK_V7K składanym za pierwszy kwartał następnego roku.

Warto jednak mieć na uwadze, że wykazanie VAT od kaucji w JPK_V7 będzie jedynie ostatnim krokiem dla właściwego rozliczenia kaucji. Jeżeli przedsiębiorca nie wdroży odpowiednich procedur już od 1 października, prawidłowe wypełnienie JPK_V7 w zakresie kaucji od niezwróconych opakowań może na początku przyszłego roku okazać się bardzo problematyczne.

Wprowadzenie ogólnopolskiego systemu kaucyjnego od 1 października 2025 roku oznacza istotne zmiany dla firm działających na rynku napojów, w tym w szczególności dla wprowadzających do obrotu napoje w opakowaniach. Dostosowanie systemów wewnętrznych, prowadzonej ewidencji oraz zawieranych umów do nowych regulacji jest szczególnie istotne z perspektywy podatkowej – umożliwi to bowiem prawidłowe rozliczenie podatku VAT i wykazanie go we właściwy sposób w JPK_V7. Wdrożenie odpowiednich procedur już teraz pozwoli uniknąć problemów w przyszłości.

Jeśli Twoja firma potrzebuje wsparcia w przygotowaniu się do nowych obowiązków – zapraszamy do kontaktu z naszym zespołem doradców podatkowych Grant Thornton. Pomożemy Ci przejść przez ten proces sprawnie i bezpiecznie.

Czytaj więcej:

Porozmawiajmy o Twoich wyzwaniach

Świadczymy usługi w zakresie Doradztwo podatkowe

Skontaktujemy się z Tobą w najbliższym dniu roboczym aby porozmawiać o Twoich potrzebach i dopasować do nich naszą ofertę.

Pole zawiera niedozwolone znaki

Nieprawidłowy format. Wprowadź twojadres@twojadomena.pl lub nr telefonu: XXXXXXXXX.

Skontaktuj się

Iga Jóźwiak

Supervisor, Doradca Podatkowy

Specjalizacje

Skontaktuj się

Iga Jóźwiak

Supervisor, Doradca Podatkowy

Specjalizacje

Poproś o kontakt

Niniejsza publikacja została sporządzona z najwyższą starannością, jednak niektóre informacje zostały podane w formie skróconej. W związku z tym artykuły i komentarze zawarte w „Newsletterze” mają charakter poglądowy, a zawarte w nich informacje nie powinny zastąpić szczegółowej analizy zagadnienia. Wobec powyższego Grant Thornton nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek straty powstałe w wyniku czynności podjętych lub zaniechanych na podstawie niniejszej publikacji. Jeżeli są Państwo zainteresowani dokładniejszym omówieniem niektórych kwestii poruszonych w bieżącym numerze „Newslettera”, zachęcamy do kontaktu i nawiązania współpracy. Wszelkie uwagi i sugestie prosimy kierować na adres jacek.kowalczyk@pl.gt.com.
Informacja o ciasteczkach

1. W ramach witryny Administrator stosuje pliki Cookies w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb.

2. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących Cookies oznacza, że będą one zapisywane na Twoim urządzeniu końcowym. Możesz w każdym czasie dokonać zmiany ustawień dotyczących Cookies w swojej przeglądarce internetowej.

3. Administrator używa technologii Cookies w celu identyfikacji odwiedzających witrynę, w celu prowadzenia statystyk na potrzeby marketingowe, a także w celu poprawnego realizowania innych, oferowanych przez serwis usług.

4. Pliki Cookies, a w tym Cookies sesyjne mogą również dostarczyć informacji na temat Twojego urządzenia końcowego, jak i wersji przeglądarki, której używasz. Zadania te są realizowane dla prawidłowego wyświetlania treści w ramach witryny Administratora.

3. Cookies to krótkie pliki tekstowe. Cookies w żadnym wypadku nie umożliwiają personalnej identyfikacji osoby odwiedzającej witrynę i nie są w nim zapisywane żadne informacje mogące taką identyfikację umożliwić.

Aby zobaczyć pełną listę wykorzystywanych przez nas ciasteczek i dowiedzieć się więcej o ich celach, odwiedź naszą Politykę Prywatności.