Podatnicy co do zasady mają prawo do odliczenia 50% kwoty podatku VAT związanego z nabyciem samochodów, używaniem samochodów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, nabyciem paliw wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów. 100% podatku odliczają zaś ci, którzy samochody wykorzystują wyłącznie do działalności gospodarczej.
Samochody są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli:
- sposób ich wykorzystywania przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub
- konstrukcja tych samochodów wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne.
Interpretacja MF w sprawie odpłatnego wynajmu samochodów służbowych pracownikom
Minister Finansów w wydawanych interpretacjach indywidualnych twierdzi, że odpłatne udostępnianie samochodów (wynajem samochodów) stanowi niewątpliwie o wykorzystywaniu samochodów do działalności gospodarczej. Jednakże taką działalnością nie będzie odpłatny wynajem samochodów służbowych pracownikom. Zdaniem fiskusa, wykorzystywanie samochodów przez pracowników w celu realizacji ich obowiązków i wynajem tych samochodów do wykorzystania w celach prywatnych nie pozwala na stworzenie jasnych i przejrzystych zasad, z których wynikałby brak możliwości użycia samochodów do celów prywatnych w czasie wykorzystywania ich do wykonywania obowiązków służbowych, np. dojazd do pracy z miejsca zamieszkania i powrót. Fiskus twierdzi, że istnieje realna możliwość wykorzystania samochodu do celów prywatnych już w chwili jazdy służbowej.
Także w odniesieniu do samochodów demonstracyjnych wynajmowanych odpłatnie pracownikom fiskus uważa, że prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z tym pojazdem przysługuje jedynie w połowie, jak też w sytuacji, gdy główna działalność podatnika nie ma związku z wynajmem aut, to ich odpłatne udostępnianie osobom trzecim nie pozwala na odliczenie 100% VAT naliczonego.
Stanowisko fiskusa jest krytykowane przez wojewódzkie sądy administracyjne – sugestia ze strony organów wydających interpretacje o braku obiektywnych możliwości wyeliminowania użycia samochodów do użytku prywatnego jest zbyt ogólnikowa i powoduje, że podatnik wynajmujący pracownikom samochody służbowe do celów prywatnych za odpłatnością, zgodnie z regulaminem i zasadami (w tym prowadzenie ewidencji), nigdy nie mógłby zastosować pełnego odliczenia. Potwierdzają to wyroki: WSA w Bydgoszczy – wyrok z 25.02.2015 r. sygn. akt I SA/Bd 1141/15; WSA we Wrocławiu – wyrok z 10.03.2015 r. sygn. akt I SA/Wr 35/15, WSA w Łodzi – wyrok z 25.05.2015 r. sygn. akt I SA/Łd 435/15; czy też WSA w Poznaniu – wyrok z 16.07.2015 r. sygn. akt I SA/Po 1203/14.
Parkowanie samochodem służbowym w miejscu zamieszkania jak w Ustawie PIT
WSA we Wrocławiu wskazał też, że nie ma przeszkód, by kwestie parkowania w miejscu zamieszkania traktować podobnie, jak na gruncie Ustawy PIT, jeśli możliwość parkowania poza siedzibą firmy była uzasadniona specyfiką prowadzonej działalności, a więc jako związane z prowadzoną działalnością.
Minister Finansów zdania nie zmienia, zatem pełne odliczanie podatku VAT od wydatków związanych z eksploatacją samochodów służbowych, które na podstawie regulaminów nie są przez pracowników używane do celów innych niż służbowe, a użytek prywatny odbywa się jedynie na podstawie odpłatnego wynajmu, bez wejścia w spór z organami podatkowymi wydaje się na razie nierealne.