Zapraszamy do zapoznania się z najważniejszymi wydarzeniami podatkowymi.
Wynajem maszyn budowlanych poza granicami Polski objęty podatkiem u źródła
orzeczenia.nsa.gov.pl
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 kwietnia 2016 r., sygn. akt II FSK 465/14
Sprawa dotyczyła Spółki, która realizuje wiele prac poza Polską. Aby zminimalizować koszty transportu niektórych urządzeń, Spółka wykorzystuje maszyny budowlane wynajmowane na miejscu (w lokalizacji wskazanej przez zamawiającego). Wynajmujący maszyny budowlane nie prowadzą z reguły działalności gospodarczej w Polsce, tj. nie mają na terytorium Polski stałej placówki, biura, oddziału, przedstawicielstwa, przedstawiciela, najętej powierzchni w celu prowadzenia działalności itp., w szczególności w zakresie przedmiotowego najmu maszyn. Zdaniem Spółki, nie jest ona zobowiązana do pobrania podatku u źródła od wynagrodzenia za najem maszyn i urządzeń budowlanych w przypadku prac prowadzonych poza terytorium Polski, gdzie najem jest realizowany z podmiotami zagranicznymi, a całość prac związanych z użytkowaniem przedmiotowych maszyn jest wykonywana wyłącznie poza granicami Polski.
Dyrektor IS w Katowicach wydając interpretację indywidualną uznał stanowisko Spółki za nieprawidłowe. Wskazał, że ustawodawca nie uzależnił opodatkowania świadczeń wymienionych w art. 21 ust. 1 Ustawy CIT od faktu, czy są one fizycznie wykonywane na terytorium Polski, ale wskazał, że opodatkowaniu podlegają przychody uzyskane na terytorium Polski. Kluczowe znaczenie ma zatem interpretacja pojęcia „przychody uzyskane na terytorium Polski”.
Stanowisko organu podatkowego nie podzielił WSA w Krakowie i uchylił interpretację. W uzasadnieniu wskazał, że podziela stanowisko i argumentację prawną zawartą w wyroku NSA z dnia 5 listopada 2009 r., sygn. II FSK 2194/08, w którym stwierdzono, że art. 3 ust. 2 Ustawy CIT nie uzależnia opodatkowania od tego, czy zlecenia wykonania usług nierezydentowi dokonał polski przedsiębiorca i wypłata wynagrodzenia za wykonanie zlecenia dokonana została z majątku polskiego przedsiębiorcy, ani od tego, czy efekt usługi wykonanej przez nierezydenta będzie się odnosił do kontrahenta polskiego. W zakresie polskiego prawa podatkowego nie można wiązać ograniczonego obowiązku podatkowego nierezydenta z uzyskaniem przychodu od kontrahenta, który jest spółką polską, na postawie umowy o wykonanie usług, których realizacja nie jest związana z terytorium Polski. Biorąc pod uwagę zasadę pierwszeństwa wykładni językowej, uznać należy, że związanie takie jest niezgodne z art. 3 ust. 2 Ustawy CIT, który nie zawiera przesłanki odnoszącej się do podmiotu wypłacającego wynagrodzenia ani „efektu usługi”.
NSA wprawdzie skargę MF oddalił, ale podkreślił, że uzasadnienie WSA nie jest prawidłowe. NSA zwrócił uwagę, że kwestia ograniczonego obowiązku podatkowego w kontekście art. 3 ust. 2 Ustawy CIT wywołuje pewne rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych. Mianowicie wydano szereg wyroków nieco starszych, które w tym względzie stanowisko spółki i WSA potwierdzają, tj. że w takiej sytuacji, jak w niniejszej sprawie, brak jest łącznika pozwalającego na opodatkowanie przychodu u źródła. NSA wskazał tu na wyroki NSA z dnia 23 kwietnia 2010 r. (sygn. II FSK 2144/08), z dnia 15 grudnia 2010 r. (sygn. II FSK 1454/09), z dnia 4 lipca 2013 r. (sygn. II FSK 2200/11). Jednak ta linia orzecznicza uległa zmianie, na co wskazują m.in. wyroki NSA z dnia 21 sierpnia 2014 r. (sygn. II FSK 2120/12, sygn. II FSK 2121/12). NSA w niniejszej sprawie przychyla się do tej drugiej, nowej linii orzecznictwa, z której wynika, że z brzmienia art. 3 ust. 2 Ustawy CIT można wyprowadzić tylko jeden warunek opodatkowania przychodu nierezydentów, a jest nim uzyskanie dochodu na terytorium Polski.
Dostawa łańcuchowa na rzecz osób fizycznych
http://orzeczenia.nsa.gov.pl
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 kwietnia 2016 r., sygn. akt I FSK 26/15
Spółka zwróciła się do Ministra Finansów z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w następującej kwestii. Spółka jest podmiotem zagranicznym i wchodzi w skład grupy, zajmującej się międzynarodową sprzedażą przez Internet odzieży, butów, akcesoriów odzieżowych oraz akcesoriów do wystroju wnętrz. W praktyce Spółka jest zarządzana przez centralę z siedzibą w Irlandii i nie posiada w Polsce zarejestrowanego oddziału, aktywów, w szczególności nieruchomości, magazynów, serwerów internetowych, ani też nie zatrudnia pracowników w Polsce. W przeważającej części klientami spółki są osoby fizyczne, które co do zasady nie prowadzą działalności gospodarczej, w mniejszości zaś klientami są przedsiębiorcy. W każdym przypadku sprzedaż (np. wypełnienie wniosku zakupu lub reklamacji) jest wykonywana wyłącznie za pośrednictwem strony internetowej Spółki. W rezultacie kontakt z klientem jest bardzo ograniczony. Zapłata za zamówiony towar jest zawsze dokonywana przy użyciu karty kredytowej. Zapłata następuje w momencie wysyłki towaru z magazynu w Hiszpanii.
Spółka zadała cztery pytania, przy czym spór pojawił się na etapie rozważań, czy dostawa łańcuchowa, o której mowa w art. 22 ust. 2-3 Ustawy VAT, możliwa jest tylko wtedy, gdy ostatecznym odbiorcą towaru będzie czynny podatnik VAT. Tak bowiem w swojej interpretacji stwierdził Dyrektor IS w Warszawie. Organ wskazał, że przez sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju rozumie się dostawę spełniającą łącznie szereg kryteriów: dostawa jest dokonywana przez podatnika podatku od wartości dodanej, a zatem przez podatnika zarejestrowanego w innym państwie członkowskim i będącego podatnikiem innego niż polski podatek VAT, towary są wysyłane lub transportowane przez owego podatnika podatku od wartości dodanej lub na jego rzecz z terytorium innego państwa członkowskiego na terytorium Polski, dostawa dokonywana jest na rzecz podatnika VAT lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem tego podatku, którzy nie mają obowiązku rozliczania WNT lub innego podmiotu niebędącego podatnikiem VAT niemającym obowiązku rozliczania WNT. W przypadku sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności w pierwszej kolejności następuje dostawa lokalna na terytorium Hiszpanii dokonana przez producenta hiszpańskiego na rzecz Spółki, a następnie ma miejsce sprzedaż wysyłkowa z terytorium Hiszpanii na terytorium kraju. Opisany we wniosku „system wysyłkowy”, stosowany przez Spółkę, nie może być utożsamiany z pojęciem ustawowym „sprzedaży wysyłkowej”, który znajdzie zastosowanie jedynie do sprzedaży na rzecz osób niebędących podatnikami VAT. W stanie faktycznym Spółka nie będzie podlegała obowiązkowi ewidencjonowania dokonywanej dostawy przy zastosowaniu kasy rejestrującej, bowiem dokonywana przez nią sprzedaż wysyłkowa na terytorium kraju nie podlega ewidencji za pomocą tej kasy.
Na skutek zaskarżenia interpretacji, WSA w Warszawie nie zgodził się z poglądem organu, iż dostawa łańcuchowa, o której mowa w art. 22 ust. 2-3 Ustawy VAT, możliwa jest tylko wtedy gdy ostatecznym odbiorcą towaru będzie czynny podatnik VAT. Przeciwko temu poglądowi przemawia literalna wykładnia art. 22 ust. 2 tej ustawy.
Poglądu organu podatkowego nie zaakceptował również NSA i oddalił jego skargę kasacyjną. Stwierdził, iż Sąd I instancji trafnie przyjął, że w stanie faktycznym sprawy organ nie może wybierać sobie statusu podatkowego Spółki, tj. w odniesieniu do których Spółka występuje jako podatnik VAT, a w odniesieniu do których takiego statusu nie ma, i to nie tylko ze względu na treść art. 15 ust. 1 Ustawy VAT, ale też ze względu na związanie stanem faktycznym wynikającym z wniosku. WSA w Warszawie ujawnił niespójność w rozumowaniu organu, który traktuje omawianą dostawę raz jak łańcuch dostaw, a innym razem – jako sprzedaż wysyłkową, w zależności od tego, kto jest nabywcą finalnym (czy podatnik VAT, czy konsument), podczas gdy nie znajduje powyższe oparcia w treści Ustawy VAT. Niespójność rozciąga się na status podatkowy Spółki, która przy wykładni przyjętej przez organ występowałaby odpowiednio w odniesieniu do transakcji przeprowadzanej w ten sam sposób raz jako podatnik polskiego VAT, a innym razem jako podatnik podatku od wartości dodanej. Mylne jest przy tym przekonanie organu, jakoby art. 2 pkt 24 Ustawy VAT był lex specialis względem art. 22 ust. 2. Te przepisy dotyczą odmiennych typów dostaw.
Usługi hotelowe rozliczane jako VAT marża
http://orzeczenia.nsa.gov.pl
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 kwietnia 2016 r., sygn. akt I FSK 26/15
Przedmiotem rozważań MF w indywidualnej interpretacji była kwestia zasadności zastosowania procedury wynikającej z art. 119 Ustawy VAT w brzmieniu obowiązującym do końca 2013 r. w odniesieniu do usług hotelowych. W jego ocenie usługa hotelowa nie stanowi sama w sobie usługi turystyki, tym samym nie można w odniesieniu do takich samodzielnych usług stosować procedury VAT marża.
Z takim stanowiskiem nie zgodził się WSA w Poznaniu. Uchylając interpretację indywidualną stwierdził, że sprzedawane przez Spółkę usługi hotelowe zarówno jako składnik imprezy turystycznej, jak i jako samodzielna usługa są opodatkowane w systemie VAT marża. Dla spełnienia definicji turystyki nie jest konieczne spełnienie wymogu kompleksowości, rozumianego jako konieczność świadczenia obok usługi rezerwacji hotelowych obejmujących nocleg i ewentualnie śniadanie, także innych dodatkowych usług, jak np. transport, zakup biletów wstępu, wyżywienie, czy usługa pilota.
Ze stanowiskiem WSA zgodził się NSA, oddalając tym samym skargę kasacyjną organu podatkowego. NSA uznał, że skoro ustawodawca nie zdefiniował na potrzeby Ustawy VAT usług turystycznych, to za taką należy uznać usługę hotelową.
Delegowanie pracowników w ramach świadczenia usług
Projekt ustawy o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług
Zgodnie z art. 23 ust. 1 dyrektywy 2014/67/UE z dnia 15 maja 2014 r. dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług państwa członkowskie zobowiązane są do dnia 18 czerwca 2016 r. przyjąć przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania tej dyrektywy. W celu ustanowienia jednej kompleksowej regulacji dotyczącej kluczowych zagadnień związanych z delegowaniem pracowników w ramach świadczenia usług, projekt ustawy obejmuje zagadnienia normowane dyrektywą podstawową 96/71/WE z dnia 16 grudnia 1996 r. oraz dyrektywą 2014/67/UE. W konsekwencji oznacza to zamieszczenie w niniejszym projekcie zarówno przepisów wdrażających dyrektywę podstawową (przez przeniesienie ich z ustaw obowiązujących), jak i ustanowienie nowych regulacji, stanowiących implementację dyrektywy 2014/67/UE.
Chodzi przede wszystkim o zagwarantowanie przestrzegania odpowiedniego poziomu ochrony praw pracowników delegowanych w celu transgranicznego świadczenia usług, określonych w dyrektywie podstawowej, a więc w szczególności o egzekwowanie minimalnych warunków zatrudnienia mających zastosowanie w państwie członkowskim, w którym usługa ma być świadczona, przy jednoczesnym ułatwieniu korzystania przez usługodawców ze swobody świadczenia usług oraz promowaniu uczciwej konkurencji między usługodawcami (a tym samym wsparciu funkcjonowania rynku wewnętrznego).
Pracodawcy delegujący pracowników na terytorium Polski zostaną zobowiązani do wyznaczenia osoby upoważnionej do pośredniczenia w kontaktach z Państwową Inspekcją Pracy lub z innymi instytucjami mającymi siedzibę na terytorium RP. Będą mieli obowiązek przechowywania na terytorium RP (w formie elektronicznej lub papierowej) dokumentów, związanych z delegowaniem pracownika do pracy na terytorium RP. Projekt ustawy w przypadku stwierdzenia ewentualnych naruszeń przewiduje również nałożenie kary grzywny. Może ona wynosić nawet do 30 000 zł.
12.04.2016 r. projekt został skierowany do I czytania na posiedzeniu Sejmu.
Klauzula dotycząca unikania opodatkowania
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw
W dniu 13 kwietnia 2016 r. odbyło się w Sejmie I czytanie rządowego projektu, którego celem jest ukrócenie dokonywania sztucznych i niemających uzasadnienia gospodarczego czynności, za pomocą których podmioty próbowałyby ominąć przepisy i osiągnąć korzyści podatkowe. Mimo różnej oceny projektu przez posłów, projekt nie został odrzucony.
Projekt skierowano do Komisji Finansów Publicznych.
Krajowa Administracja Skarbowa
Reorganizacja służb podległych Ministrowi Finansów
Minister Finansów Paweł Szałamacha spotkał się 21 kwietnia 2016 r. z przedstawicielami kontroli skarbowej, administracji podatkowej i Służby Celnej województwa opolskiego. Tematem wizyty była reorganizacja służb podległych Ministrowi Finansów, która polega na wprowadzeniu Krajowej Administracji Skarbowej (KAS). Podczas spotkania zaprezentowano stan prac, które prowadzą do połączenia Służby Celnej, administracji podatkowej oraz urzędów kontroli skarbowej w jedną strukturę.
Minister Szałamacha podkreślił, że powołanie KAS to jeden z priorytetów Ministerstwa Finansów. Planowana reforma zmierza do stworzenia nowoczesnej i przyjaznej dla podatników administracji, która będzie sprawnie pobierać daniny publiczne i jednocześnie dbać o bezpieczeństwo finansowe państwa.
Zintegrowanie działań spowoduje, że w KAS powinny dominować kontrole skuteczne, przeprowadzane tam, gdzie występują nieprawidłowości. Zwalczaniem oszustw i przestępstw podatkowych zajmą się urzędy celno-skarbowe, wykorzystujące wiedzę i doświadczenie zatrudnionych tam funkcjonariuszy – obecnych pracowników kontroli skarbowej i celnej.
Planowany termin wprowadzenia zmian to 1 stycznia 2017 r.