Służby skarbowe wsławiły się ostatnio „spektakularną” akcją wymierzoną w wytwórców nalewek alkoholowych. Oferowali oni swoje produkty na jednej z plenerowych imprez promujących tradycyjne, regionalne produkty, która odbyła się w drugiej połowie sierpnia w województwie kujawsko-pomorskim. W efekcie tej akcji ujawniono napoje alkoholowe nieoznaczone znakami akcyzy. Wystawcy nalewek mieli spore nieprzyjemności. Nie obyło się bez mandatów.
Produkcja nalewek
Przy okazji wspomnianego zdarzenia pojawia się pytanie o to, jakie skutki w zakresie akcyzy powstają, gdy z zakupionego w sklepie legalnego alkoholu (np. z wódki lub spirytusu) oznaczonego banderolą, od którego akcyza została już zapłacona, wytworzona zostanie na bazie owoców lub ziół nalewka alkoholowa. Następnie, czy produkt taki może być oferowany na sprzedaż w niewielkich ilościach, np. na okolicznościowych imprezach, gdzie prezentowane są produkty wytwarzane tradycyjnymi metodami.
Na wstępie należy przypomnieć, że każdy podmiot, który prowadzi działalność gospodarczą jest obowiązany, przed dniem wykonania pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu akcyzą, złożyć zgłoszenie rejestracyjne właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego. Alkohol etylowy jest wyrobem akcyzowym i jego produkcja, rozumiana jako wytwarzanie, przetwarzanie, oczyszczanie, skażanie lub odwadnianie, a także rozlew, jest czynnością podlegającą opodatkowaniu akcyzą. Dotyczy to również sytuacji, gdy napój alkoholowy (nalewka) jest wytwarzany z alkoholu, od którego wcześniej została już zapłacona należna akcyza.
Sprawdź Akcyza, cło, klasyfikacja CN i PKWiU Grant Thornton
Czy zawsze trzeba mieć zezwolenie
Produkowanie wszelkich alkoholi, w tym robienie z nich nalewek, powinno odbywać się co do zasady w tzw. składzie podatkowym, czyli miejscu mającym szczególny status prawny. Aby prowadzić skład podatkowy i produkować w nim napoje alkoholowe, konieczne jest wcześniejsze zarejestrowanie się jako podatnik akcyzy i uzyskanie na powyższą działalność wymaganego prawem zezwolenia urzędu skarbowego. Wreszcie na wyprowadzane ze składu podatkowego gotowe napoje alkoholowe powinny być nakładane znaki akcyzy (czyli banderole). Niewykonanie tych obowiązków naraża wytwórcę takich produktów na nieprzyjemności, łącznie z odpowiedzialnością karną skarbową.
Jednocześnie jednak przepisy przewidują, że obowiązek prowadzenia składu podatkowego nie dotyczy sytuacji, gdy w produkcji wyrobów akcyzowych wykorzystywane są wyłącznie takie wyroby akcyzowe, od których akcyza została zapłacona w wysokości równej lub wyższej od kwoty akcyzy przypadającej do zapłaty od wyprodukowanych z nich wyrobów akcyzowych. Upraszczając, nie trzeba ubiegać się o zezwolenie na prowadzenie składu podatkowego, jeżeli do wyrabiania nalewek będzie wykorzystywany wyłącznie alkohol, za który akcyza została już raz zapłacona.
Oczywiście jak wspomniano wyżej, taka działalność nadal podlega opodatkowaniu, gdyż mamy tutaj do czynienia z produkcją, powstaje bowiem nowy wyrób akcyzowy (nalewka), a w konsekwencji powstaje obowiązek akcyzowy. Niemniej w takiej sytuacji podatnikowi przysługuje uprawnienie, aby kwotę akcyzy należnej od tego nowego produktu (nalewki) obniżyć o kwotę akcyzy zapłaconej od zużytych do jego wyprodukowania składników (od wykorzystanego alkoholu etylowego). W takim przypadku nie generuje się więc kwota akcyzy do zapłaty. Nie unikniemy tutaj jednak obowiązku prowadzenia odpowiedniej dokumentacji, na podstawie której w razie kontroli urzędu skarbowego, możliwe będzie stwierdzenie, że wskazane wyżej uprawnienie do odliczenia akcyzy producentowi przysługuje.
Banderola musi być naklejona
Podmiot wyrabiający nalewki nie uniknie niestety obowiązków dotyczących oznaczania ich podatkowymi znakami akcyzy. Jak wynika z przepisów ustawy o podatku akcyzowym, wyroby akcyzowe podlegające obowiązkowi oznaczania banderolami (a do takich należą napoje alkoholowe) powinny być prawidłowo oznaczone tymi znakami przed zakończeniem procedury zawieszenia poboru akcyzy, czyli przed opuszczeniem składu podatkowego. W przypadku wyrobów akcyzowych, do których wytworzenia wykorzystano inny wyrób akcyzowy, za który akcyza została już zapłacona, czyli gdy produkcja odbywa się poza składem podatkowym, banderole powinny być nałożone na alkohol przed dokonaniem jego sprzedaży. Sprzedaż takich wyrobów bez banderol jest więc niedopuszczalna.
Wydawać by się mogło, że tak niegroźna dla budżetu państwa działalność, jak wyrabianie nalewek z alkoholu, za który akcyza została już zapłacona oraz oferowanie ich w niewielkich ilościach na okolicznościowych imprezach, nie powinno nadmiernie angażować aparatu skarbowego. Z pewnością przesadą jest wysyłanie w takiej sytuacji umundurowanych funkcjonariuszy skarbowych wyposażonych w kamizelki kuloodporne i środki przymusu. Wystarczające byłoby przeprowadzenie wśród organizatorów i uczestników takich imprez odpowiedniej akcji informacyjnej oraz pouczenie o konsekwencjach nie stosowania się do obowiązujących w tym zakresie przepisów.
