Fiskus prezentuje korzystne podejście do udokumentowania siedziby podatnika certyfikatem rezydencji dla celów odstąpienia od pobrania podatku u źródła (WHT) lub pobrania go w niższej wysokości. Z interpretacji indywidualnych oraz wyjaśnień publikowanych przez organy podatkowe wynika, że do niepobrania podatku w „pełnej” wysokości wystarczy otrzymanie tego dokumentu później – ważne, by dokumentował on rezydencję podatkową na moment wypłaty.
Podatników na pewno cieszy zajęcie przez organy podatkowe takiego stanowiska. W praktyce biznesowej często w momencie wypłaty należności, od której, co do zasady, należy odprowadzić WHT, wypłacający nie dysponuje certyfikatem rezydencji.
Wówczas, postępując ostrożnie, powinien pobrać podatek u źródła, nawet jeżeli z uwagi na bliskie relacje biznesowe (np. wypłata dywidend, odsetek czy należności licencyjnych podmiotom powiązanym) ma względną pewność, że otrzyma ten dokument w przyszłości. Aktualna praktyka fiskusa pozwala jednak tego zaniechać.
Przepisy nie mówią kiedy uzyskać certyfikat… więc można zawsze
Konieczność uzyskania zaświadczenia o miejscu siedziby podatnika w sytuacji niepobrania podatku u źródła lub pobrania go w niższej wysokości statuuje art. 26 ust. 1 Ustawy CIT. Przepis ten nakłada na płatników obowiązek pobierania WHT, z zastrzeżeniem, że „zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania miejsca siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezydencji”.
W Ustawie CIT próżno szukać informacji, w którym momencie płatnik musi wejść w posiadanie certyfikatu. Art. 26 ust. 1 można interpretować w ten sposób, że dokument trzeba mieć w momencie dokonywania wypłaty – w końcu przepis stanowi, że skorzystanie z „preferencyjnych” zasad opodatkowania (niepobranie WHT/pobranie go w niższej wysokości) jest uzależnione od posiadania certyfikatu. Kiedy więc badać, czy zaszła przesłanka do zastosowania korzystniejszych reguł opodatkowania (tj. posiadanie certyfikatu), jeśli nie w momencie pobierania podatku?
Inne wnioski płyną jednak z opublikowanego na stronie Systemu Informacji Podatkowej komunikatu „Certyfikat rezydencji podatkowej – forma, ważność i jego zastosowanie – updop”, nr 79590/K (Komunikat). Można w nim przeczytać, że „udokumentowanie rezydencji podatkowej może nastąpić zarówno przed, jak i po dokonaniu płatności. Jednakże w razie uzyskania certyfikatu po dokonaniu płatności, taki certyfikat powinien potwierdzać rezydencję podatkową za okres, w którym została dokonana płatność”.
W praktyce oznacza to, że jeżeli podmiot wypłacający należność opodatkowaną WHT ma pewność, że uzyska certyfikat rezydencji podatnika obejmujący dany okres rozliczeniowy, może nie pobrać podatku/pobrać go w niższej wysokości bez obaw o negatywne konsekwencje. Wyłącznie nieotrzymanie dokumentu skutkować może odpowiedzialnością płatnika za podatek niepobrany lub pobrany w niższej niż należna wysokości (o czym również nie omieszkano przypomnieć w Komunikacie).