Od 1 stycznia 2025 roku 93% przedsiębiorców PIT w Polsce ma zyskać na wypracowanych przez rząd zmianach w zasadach obliczania składki zdrowotnej, które mają być bardziej sprawiedliwe, przejrzyste i prostsze – stwierdził minister finansów Andrzej Domański, podczas konferencji prasowej 21 marca br. Dodał również, że największymi beneficjentami proponowanych zmian zostaną podatnicy o niższych i średnich dochodach. Wspólnym rozwiązaniem dla wszystkich przedsiębiorców ma być zniesienie obowiązku płacenia składki zdrowotnej od zbywanych środków trwałych, ale równocześnie zniesienie możliwości odliczania części składek zdrowotnych w PIT. W jakiej wysokości zatem przedsiębiorcy będą płacili składkę zdrowotną, w zależności od wybranej przez siebie formy rozliczeń podatkowych?
Składka zdrowotna dla przedsiębiorców na skali podatkowej od 2025 roku
W przypadku podatników PIT prowadzących działalność gospodarczą rozliczaną według skali podatkowej od stycznia 2025 roku składka zdrowotna będzie ponownie ryczałtowa – stała, niezależna od osiąganego dochodu. Ma ona wynieść 9% z 75% płacy minimalnej, tj. ok. 310 zł miesięcznie w 2025 roku. W warunkach z 2024 roku, jak wyliczył rząd, byłoby to 286,33 zł miesięcznie, wobec 381,78 zł obecnie.
Składka zdrowotna od 2025 roku dla przedsiębiorców na podatku liniowym
Przedsiębiorcy rozliczający podatek dochodowy wg liniowej stawki PIT, zarabiający poniżej 2-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, również zapłacą składkę zdrowotną w wysokości 9% od podstawy stanowiącej 75% minimalnego wynagrodzenia, tj. taką samą, jak podatnicy na skali podatkowej. Zależnie od wysokości dochodów – według rządowych prognoz – mają zyskać od 100 zł do 530 zł miesięcznie (w warunkach roku 2025) wobec obecnego systemu rozliczeń.
Z kolei podatnicy PIT prowadzący działalność gospodarczą opodatkowaną 19% liniową stawką PIT, którzy zarabiają powyżej 2-krotności przeciętnego wynagrodzenia, zapłacą składkę zdrowotną w wysokości 4,9% od nadwyżki uzyskanych dochodów (powyżej granicznej 2-krotności przeciętnego wynagrodzenia). Jak podał minister Domański, maksymalna składka zdrowotna ma być niższa o około 530 zł miesięcznie, czyli 6 tys. 360 zł w skali roku. Ponadto podatnicy PIT na podatku liniowym będą mogli opłacać składkę zdrowotną w formie zaliczek, a dopiero na koniec roku dokonywać korekty (podobnie jak w przypadku zaliczek uproszczonych w podatku dochodowym).
Ważny fragment
Obecnie „liniowcy” płacą składkę zdrowotną w wysokości 4,9% od dochodu uzyskanego w miesiącu poprzednim (nie mniej niż 381,78 zł), ale mogą odliczyć ją od dochodu oraz uwzględnić w kosztach uzyskania przychodów do limitu 11 600 zł.
Składka zdrowotna a ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Podatnicy PIT prowadzący działalność gospodarczą rozliczający się ryczałtowo, którzy uzyskają przychody miesięczne w wysokości do 4-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia również zapłacą składkę zdrowotną w wysokości 9% z 75% płacy minimalnej, tj. szacunkowo ok. 310 zł miesięcznie w 2025 roku. Gdyby to przełożyć na realia 2024 roku, minimalna składka zdrowotna rozliczana wg zasad zaproponowanych przez rząd wyniosłaby więc także w ich przypadku ok. 286 zł, zamiast obecnych prawie 382 zł.
Natomiast w przypadku przychodów przekraczających 4-krotność prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, „ryczałtowcy” będą musieli dopłacić do minimalnej składki (obliczanej wg zasady 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia) 3,5% od nadwyżki ponad 4-krotność prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. Minister Domański dodał podczas konferencji, że „tylko ci najlepiej zarabiający na ryczałcie poniosą koszty, ale spodziewamy się, że przejdą na inne zasady rozliczenia”.
Karta podatkowa a składka zdrowotna
Wszyscy przedsiębiorcy opłacający podatek PIT rozliczający się na podstawie karty podatkowej również mają być beneficjentami redukcji podstawy składki zdrowotnej – także w ich przypadku będzie ona liczona jako 9% od 75% minimalnego wynagrodzenia, zamiast obecnych 9% od 100% minimalnego wynagrodzenia.
Małgorzata Samborska, doradca podatkowy i Partner w Grant Thornton wyliczyła, że gdyby planowane zmiany zasad naliczania składki zdrowotnej wprowadzić dzisiaj, jej wysokość kształtowałaby się na poziomach zaprezentowanych poniżej.
Aktualnie składki zdrowotne płacone przez przedsiębiorców są wyższe (porównując ze składkami pracowników) w przypadku osiągania straty, braku dochodu, lub dochodu poniżej minimalnego wynagrodzenia. Należy jednak pamiętać, że dochód przedsiębiorcy to kwota po uwzględnieniu kosztów uzyskania przychodów, w tym zapłaconych składek na ZUS i innych wydatków.
Ponadto, przedsiębiorcy, w przeciwieństwie do pracowników, mają możliwość zmiany formy opodatkowania i wyboru takiej formy, która z uwagi na opodatkowanie i zasady ustalania składki zdrowotnej jest dla nich najkorzystniejsza.
AUTORKA: Honorata Zakrzewska-Krzyś
