Wykorzystywanie niektórych pojazdów wyłącznie do działalności gospodarczej wymaga zgłoszenia ich do urzędu skarbowego. Termin tego zgłoszenia, choć wprost wskazany w ustawie, może być trudny do ustalenia.
Zgodnie z art. 86a ust. 12 Ustawy VAT podatnicy wykorzystujący wyłącznie do działalności gospodarczej pojazdy samochodowe, dla których są obowiązani prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, mają obowiązek złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informację o tych pojazdach w terminie 7 dni od dnia, w którym poniosą pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami.
Ani znowelizowane przepisy VAT ani treść uzasadnienia do Ustawy nie zawierały wskazówek jak rozumieć pojęcie „poniesienia wydatków”.
Czy oznacza to faktyczną zapłatę, czy wystarczy ujęcie faktury w rejestrze zakupów? Przepisy nie wyjaśniają także, czy poniesiony wydatek ma dotyczyć faktur za okres przed czy po zmianie przepisów.
W opublikowanych na stronie MF wyjaśnieniach Organ podjął próbę wskazania co oznacza „poniesienie wydatku”. Zdaniem Ministra Finansów przez „poniesienie wydatku” należy rozumieć dokonanie wpłaty zaliczki na poczet zakupu towaru czy usługi lub też nabycie towaru czy usługi w zależności od tego, która z tych sytuacji pierwsza miała miejsce, które to zdarzenie, jak należy domniemać, ma miejsce po zmianie przepisów tj., dotyczy zakupów dokonanych lub które będę dokonane po 1 kwietnia 2014 roku.
O ile zapłata zaliczki nie budzi wątpliwości (chociaż pytanie – co jeżeli ostatecznie do transakcji nie dojdzie), o tyle wskazane jako przykład nabycie towaru już tak. MF podaje bowiem jako przykład zakup opon, rozumiane jako faktyczne nabycie prawa do rozporządzania towarem, od którego należy liczyć termin do zgłoszenia. W podanym przez MF przykładzie nie ma znaczenia późniejszy termin zapłaty, ale właśnie moment dostawy (to samo dotyczy wykonania usług).
W naszej ocenie, taka wykładnia Ustawy jest kontrowersyjna, ponieważ nadaje znaczenia pojęciu „poniesienie wydatku” w bardzo swobodny sposób i niekoniecznie jedyny. Ustawodawca mówi bowiem wprost „poniesienie wydatku” a nie nabycie towaru/usługi i nie odnosi się to do żadnego konkretnego okresu, którego wydatek dotyczy. Zapewne organy podatkowe (chociaż nie można być niczego pewnym), będą kierowały się wytycznymi MF, ale czy są one zgodne z litera prawą – to nie jest już tak oczywiste.
Co prawda opublikowane wyjaśnienia nie są interpretacja ogólną, tym nie mniej jednak uważamy, iż podatnicy którzy się do zaleceń MF zastosują nie powinni z tego tytułu ponosić negatywnych konsekwencji, zgodnie zasadą zaufania do organów państwa. Uważamy bowiem, iż istnieje znaczne prawdopodobieństwo, że sądy administracyjne będą termin „poniesienie wydatków” interpretować zupełnie inaczej, tak jak wielu podatników.
Pragniemy również przypomnieć, że poniesiony wydatek powinien dotyczyć wszystkich pojazdów zgłaszanych w VAT 26. Jeśli więc podatnik zakupił komplet opon, a użytkuje kilka samochodów, to aby dokonać zgłoszenia wszystkich samochodów powinien kupić komplety opon do wszystkich samochodów, które zgłasza… Wydatek powinien bowiem dotyczyć jednego, konkretnego pojazdu.