Z TEKSTU DOWIESZ SIĘ M.IN.:
- Kto powinien dokonać korekty rocznej VAT za rok 2022 i co obejmuje korekta roczna w VAT?
- Jak ustalić ostateczny współczynnik proporcji dla korekty rocznej i co można wliczyć do obrotu, a czego nie, przy rocznej korekcie w VAT?
- Jak i gdzie ująć roczną korektę w VAT i jak ujmuje się księgowo roczną korektę VAT?
Kto powinien dokonać korekty rocznej VAT za rok 2022 i na jakich danych?
Podatnicy zobowiązani do korekty rocznej VAT za 2022 rok, to:
- podatnicy, którzy stosowali w rozliczeniu vat proporcję i/lub preproporcję;
- podatnicy, którzy powrócili do statusu podatnika zwolnionego z VAT/zrezygnowali/utracili prawo do zwolnienia w 2022 roku lub wcześniej i nie minął okres korekt wieloletnich dla środków trwałych i nieruchomości;
- podatnicy, którzy zawiesili działalność gospodarczą.
Korekt rocznych dokonuje się zasadniczo na podstawie danych dla zakończonego roku podatkowego. Część podatników (jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe instytucje kultury, uczelnie publiczne oraz instytucje badawcze) ma możliwość wyboru prewspółczynnika wstępnego na podstawie danych za rok podatkowy poprzedzający rok poprzedni (§ 8 rozporządzenia MF z 17 grudnia 2015).
Co obejmuje korekta roczna w VAT?
Korekta roczna w VAT obejmuje:
- korektę rozłożoną w czasie – dla środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i prawa wieczystego użytkowania gruntów o wartości początkowej powyżej 15 zł, przy czym okresy korekty to:
- 10 lat – dla nieruchomości oraz praw wieczystego użytkowania (korekta wynosi 1/10 za każdy rok korekty),
- 5 lat – pozostałych (korekta wynosi 1/5 za każdy rok korekty);
- korektę jednorazową – dla środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i prawa wieczystego użytkowania gruntów o wartości początkowej do 15 tys. zł włącznie oraz pozostałych towarów i usług.
Jak ustalić ostateczny współczynnik proporcji dla korekty rocznej?
Podatnik ustala ostateczny współczynnik proporcji dla korekty rocznej, który jednocześnie jest współczynnikiem wstępnym dla roku 2023 na podstawie poniższego wzoru.
wskaźnik proporcji = obrót z tytułu czynności opodatkowanych w 2022 roku/całkowity obrót uzyskany w 2022 roku (opodatkowany i zwolniony)
Gdy ustalona proporcja/preproporcja:
- przekroczy 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku, będzie mniejsza niż 500 zł – podatnik ma prawo uznać, żeproporcja ta wynosi 100%
- nie przekroczyła 2% – podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 0%.
Ważny fragment
Proporcji ostatecznej nie ustalają podatnicy, którzy wracają do zwolnienia w 2022 (ich proporcja ostateczna za 2022 rok wynosi 0%) lub rezygnacją ze zwolnienia w 2022 (ich proporcja ostateczna za 2022 rok wynosi 100%).
Co można wliczyć do obrotu, a czego nie, przy rocznej korekcie w VAT?
Do obrotu wliczamy tylko:
- sprzedaż, czyli odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług;
- WDT;
- eksport towarów
Do obrotu w rocznej korekcie w VAT nie wliczamy:
- dostaw środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji;
- gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, zaliczanych do środków trwałych podatnika;
- pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych;
- zakupów, od których VAT rozlicza nabywca, np. WNT, import;
- usług finansowo-ubezpieczeniowych zwolnionych z VAT, wymienionych w art. 43 ust. 1 – są to:
- transakcje walutowe (pkt 7);
- usługi zarządzania funduszami, portfelami inwestycyjnymi, pracowniczymi programami emerytalnymi (pkt 12);
- udzielanie pożyczek, pośrednictwo kredytowe i pożyczkowe oraz zarządzanie nimi (pkt 38);
- usługi w zakresie poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych iubezpieczeniowych, pośrednictwo w świadczeniu tych usług oraz zarządzanie nimi (art. 39);
- usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług (art. 40);
- usługi, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w spółkach lub innych podmiotach, z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi (art. 40a);
- usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie (art. 41);
- w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy (nie są związane z zasadniczą działalnością podatnika, a przychody z ich tytułu nie są bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem tej działalności).
Ważny fragment
Łączną kwotę korekty rocznej stanowi suma kwot korekt dotyczących poszczególnych towarów lub usług podlegających korekcie rocznej i może mieć wartość dodatnią lub ujemną.
Jak i gdzie ująć roczną korektę w VAT?
Korekty rocznej dokonuje się w deklaracji składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który robiona jest korekta. Oznacza to, że podatnicy rozliczający VAT:
- miesięcznie – wykazują korektę w części deklaracyjnej i ewidencyjnej JPK_V7M za styczeń 2023;
- kwartalnie – wykazują korektę w części deklaracyjnej JPK_V7K za I kwartał, a w części ewidencyjnej JPK_V7K za styczeń 2023.
Korektę roczną ujmujemy na podstawie dokumentu wewnętrznego z oznaczeniem „WEW” w części ewidencyjnej. Kwoty korekty rocznej trafiają w takich samych wartościach do części deklaracyjnej, jak ewidencyjnej, do pól:
- część deklaracyjna – P_44, część ewidencyjna K_44 – środki trwałe
- część deklaracyjna – P_45, część ewidencyjna K_45 – pozostałe nabycia
Korektę zmniejszającą odliczony VAT wpisujemy ze znakiem (-) a korektę zwiększającą ze znakiem (+). Wpisując korektę roczną w JPK_V7M i JPK_V7K w polu:
- DowodZakupu – należy podać numer dokumentu wewnętrznego,
- DataZakupu – należy podać datę wystawienia dokumentu wewnętrznego,
- DataWplywu – pole pozostaje puste,
- NrDostawcy, NazwaDostawcy, AdresDostawcy – należy wpisać „BRAK”,
- DokumentZakupu – wybieramy oznaczenie WEW.
Ważny fragment
Podatnicy rozliczający VAT jednocześnie preproporcją i proporcją obowiązani są do dokonywania obu rodzajów korekt (w pierwszej kolejności – z zastosowaniem prewspółczynnika, a w drugiej kolejności – opierając się na proporcji).
Roczna korekta w VAT a podatek dochodowy
W sytuacji, gdy na skutek dokonanej korekty dochodzi do:
- zwiększenia kwoty odliczenia VAT – kwota korekty stanowi przychód podatnika (art. 12 ust. 1 pkt 4g updop);
- zmniejszenia kwoty odliczenia VAT – kwota korekty stanowi koszt podatnika (art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. c updop).
Większość interpretacji za moment powstania przychodu podatkowego lub odpowiednio kosztu uzyskania przychodu z tytułu rocznej korekty podatku naliczonego, uznaje moment złożenia deklaracji podatkowej (przesłania pliku JPK_VAT) (przykład interpretacji: 0111-KDIB2-1.4010.509.2021.2.AR).
Ewidencja księgowa rocznej korekty VAT
Zwiększenie VAT naliczonego:
- Wn konto 223 – Korekty podatku naliczonego rozliczanego strukturą sprzedaży
- Ma konto 761 – Pozostałe przychody operacyjne
Zmniejszenie VAT naliczonego:
- Wn konto 766 – Pozostałe koszty operacyjne
- Ma konto 223- Korekty podatku naliczonego rozliczanego strukturą sprzedaży
Jednostka, co do zasady, powinna ująć skutki korekty w księgach rachunkowych tego roku, którego korekta dotyczy (zasada memoriału) oraz zapisami art. 7 ust. 2 uor, który reguluje, że w wyniku finansowym danego roku jednostka powinna uwzględnić również zdarzenia ujawnione między dniem bilansowym a dniem, w którym rzeczywiście następuje zamknięcie ksiąg rachunkowych.
Można również dopuścić zastosowanie uproszczenia (art. 4 ust. 4 uor), polegającego na księgowaniu korekty według zasady podatkowej, jeżeli kwota korekty nie jest istotna z punktu widzenia jednostki.
Podstawa prawna:
- 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, art. 86 ust. 2a, art. 90c oraz art. 90 ust. 2, art. 91, art. 91 ust. 3 ustawy o VAT
- 12 ust. 1 pkt 4g, art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. C updop
- 4 ust. 4, art. 6 ust. 1 ustawy o rachunkowości
- rozporządzenie Ministra Finansów z 17 grudnia 2015 roku w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników
AUTOR: Jolanta Konefeld-Pachela, Specjalista ds. księgowości, Outsourcing finansowo-księgowy
