Do końca 2016 r. podatnicy rozliczający VAT należny z tytułu WNT i importu usług mogli odliczyć podatek naliczony w tym samym okresie rozliczeniowym, o ile podatek należny został wykazany w prawidłowym okresie. Od 1 stycznia 2017 r. jest to nadal możliwe, ale tylko jeżeli w ciągu 3 miesięcy od momentu powstania obowiązku podatkowego podatnik rozliczył podatek należny, a w przypadku WNT dodatkowo otrzymał fakturę w tym terminie (po tym czasie podatek naliczony można wykazać wyłącznie na bieżąco). W praktyce oznacza to, że otrzymanie od kontrahenta faktury z opóźnieniem powyżej 3 miesięcy może skutkować obowiązkiem zapłaty odsetek za zwłokę.
Podsumowanie
- WSA w Krakowie w niedawnym orzeczeniu stwierdził, że powyższe przepisy nie odpowiadają regulacjom unijnym wynikającym z Dyrektywy VAT.
- Faktycznie konsekwencje niewykazania we właściwym terminie podatku należnego w postaci braku prawa do rozliczenia w tym samym okresie podatku naliczonego są dotkliwe.
Spór na gruncie interpretacji indywidualnej
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w niedawnym orzeczeniu (wyrok z 29 września 2017 r., sygn. akt I SA/Kr 709/17; orzeczenie nieprawomocne) stwierdził, że powyższe przepisy nie odpowiadają regulacjom unijnym wynikającym z Dyrektywy VAT. Sprawa dotyczyła sporu na gruncie interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, w której organ ten nie zgodził się z podatnikiem, że w przypadku otrzymania faktury dokumentującej nabycie usług doradczych czy prawnych po upływie 3 miesięcy od daty powstania obowiązku podatkowego nie musi on uiszczać odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych
Zmiana przepisów w zakresie momentu powstania prawa do odliczenia przy WNT i imporcie usług
Spółka, która wystąpiła z wnioskiem o wydanie interpretacji wskazywała, że często spotyka się z otrzymywaniem faktur z opóźnieniem, lub faktury te są wystawiane błędnie. W takiej sytuacji, na gruncie przepisów obowiązujących od 1 stycznia 2017 r. (art. 86 ust. 10b pkt 2 i 3 w zw. z art. 86 ust. 2 pkt 4 Ustawy VAT), prawo do odliczenia VAT powstaje w miesiącu, w którym wykazano podatek należny, o ile podatek należny został wykazany prawidłowo nie później, niż w terminie 3 miesięcy od upływu terminu wykazania obowiązku podatkowego. Spełnienie powyższego warunku po tym okresie skutkuje koniecznością rozliczenia podatku należnego w okresie rozliczeniowym, w którym powstał obowiązek podatkowy i umożliwia wprawdzie odliczenie podatku naliczonego, ale dopiero w okresie rozliczeniowym, co do którego nie upłynął jeszcze termin do złożenia deklaracji VAT (tj. „na bieżąco”).
Ważny fragment
Zatem za okres pomiędzy powstaniem obowiązku podatkowego a wykazaniem podatku naliczonego do odliczenia co do zasady należne są odsetki za zwłokę.
Spółka argumentowała jednak, że wymóg wprowadzony od 2017 r. jest niezgodny z przepisami unijnymi w tym zakresie, ponieważ prawo do odliczenia nie powinno być uzależnione od dodatkowych warunków formalnych, takich, jak np. otrzymanie faktury w określonym terminie i przeczy to tym samym zasadzie neutralności podatku VAT.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznając stanowisko Spółki za nieprawidłowe argumentował, że przepisy te nie odmawiają podatnikowi prawa do odliczenia VAT, a obowiązek posiadania faktury dla zrealizowania prawa do odliczenia wynika wprost z przepisów Dyrektywy VAT (art. 178).
Niezgodność nowo wprowadzonych przepisów z Dyrektywą VAT
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie uchylił jednak tę interpretację wskazując, że skoro usługa została wykonana i faktycznie doszło do importu usług doradczych i prawnych, to Spółka powinna mieć prawo do skorzystania z zasady neutralności podatku, tj. wykazania podatku należnego i naliczonego w tym samym okresie. Warunek posiadania prawidłowo sporządzonej faktury w tym przypadku, to jedynie warunek formalny, którego niespełnienie nie powinno skutkować koniecznością zapłaty odsetek za zwłokę.
Faktycznie konsekwencje niewykazania we właściwym terminie podatku należnego w postaci braku prawa do rozliczenia w tym samym okresie podatku naliczonego są dotkliwe, biorąc pod uwagę specyfikę transakcji stanowiących importu usług i często trudność szybkiego uzyskania faktury od zagranicznego kontrahenta. Z pewnością warto obserwować kierunek orzecznictwa w tym zakresie, gdyż omawiany wyrok jest pierwszym lub jednym z pierwszych, który analizuje ten problem i zgodność nowych przepisów z regulacjami Dyrektywy VAT.
AUTOR: Katarzyna Schmidt, Specjalista, Doradztwo Podatkowe
