Przestępstwo, jak i wykroczenie skarbowe są podstawowymi pojęciami, którymi posługuje się kodeks karny skarbowy. Pojęcia te zdefiniowane zostały w poprzednich numerach Akademii.
Zarówno przestępstwo skarbowe, jak i wykroczenie skarbowe, są czynami zabronionymi przez kodeks pod groźbą kary. Niemniej jednak, to wymiar zagrożenia karą jest podstawową cechą, która pozwala na rozróżnienie przestępstwa od wykroczenia skarbowego. Pamiętajmy też, że nie każdy czyn zabroniony jest przestępstwem lub wykroczeniem skarbowym – bo czyn staje się przestępstwem lub wykroczeniem tylko w sytuacjach wyraźnie przez kodeks wskazanych i gdy spełnione są znamiona właściwe dla przestępstw, jak i wykroczeń skarbowych.
Podstawową różnicą pomiędzy przestępstwem skarbowym a wykroczeniem skarbowym jest rodzaj wymierzanej kary.
Przy wykroczeniu występuje grzywna i określana jest kwotowo z ograniczeniem nie większym niż dwudziestokrotność wysokości minimalnego wynagrodzenia.
Przestępstwo zaś może spowodować wymierzenie kary grzywny określonej w stawkach dziennych, jak również karę ograniczenia wolności i pozbawienia wolności.
Istotną różnicą jest również to, że jedynie w sytuacji uznania czynu za wykroczenie skarbowe, przy czym nie zachodzi potrzeba wymierzenia kary surowszej niż podwójna wysokość minimalnego wynagrodzenia, możemy zostać ukarani mandatem, a więc najmniej dotkliwą karą.
Różnicą mającą szczególne znaczenie dla osób zajmujących funkcje zarządcze jest zaś to, że osoby, które zostały skazane za wykroczenie skarbowe zachowują status osoby niekaralnej – nie podlegają wpisowi do Krajowego Rejestru Karnego.
Niewątpliwie do grona różnic należy dorzucić terminy ustania karalności:
- karalność wykroczenia skarbowego co do zasady ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynął rok;
- karalność przestępstwa skarbowego co do zasady ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęło lat:
- 5 – gdy czyn stanowi przestępstwo skarbowe zagrożone karą grzywny, karą ograniczenia wolności lub karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 3 lat;
- 10 – gdy czyn stanowi przestępstwo skarbowe zagrożone karą pozbawienia wolności przekraczającą 3 lata.
