Ochrona wzoru przemysłowego – jaki jest cel przepisów?
Ochrona wzoru przemysłowego (designu) to ochrona wyglądu produktu, która obejmuje jego cechy wizualne, takie jak kształt, kolory, faktura, czy też układ.
Nowelizacja ma jeden wyraźny cel: stworzyć spójny, prosty i nowoczesny system ochrony, który będzie działał jednakowo w każdym państwie członkowskim Unii Europejskiej. Szczególny nacisk położono na potrzeby sektora MŚP – do tej pory wielu przedsiębiorców rezygnowało z rejestracji wzoru z powodu skomplikowanych procedur i licznych formalności. Teraz ma się to zmienić.
Ochrona designu dopasowana do nowych technologii
Najbardziej widoczna zmiana dotyczy nazwy. Zamiast „wzorów wspólnotowych” będziemy posługiwać się terminem „unijne wzory przemysłowe” lub „wzory przemysłowe UE”.
Jednym z kluczowych elementów zmiany jest rozszerzenie definicji wzoru i produktu. Ochrona obejmie teraz także: cyfrowe wzory, grafiki i animacje, interfejsy użytkownika, układy przestrzennych elementów, projekty przeznaczone do druku 3D.
To ogromna szansa dla twórców działających w branżach technologicznych, gamingowych, aplikacyjnych czy designu. Co ważne – nowelizacja stanowi, że naruszeniem prawa jest nie tylko kopiowanie samego produktu, ale także plików cyfrowych, które umożliwiają jego odtworzenie. To rewolucyjna zmiana, która ma wzmocnić pozycję przedsiębiorców w świecie cyfrowym.
Prostsze procedury rejestracyjne wzoru
Reforma znacząco upraszcza proces uzyskania ochrony designu. Od teraz:
- zgłoszenia będą składane wyłącznie za pośrednictwem unijnego urzędu EUIPO,
- opłatę można uiścić w ciągu 1 miesiąca od zgłoszenia,
- nie ma obowiązku składania fizycznej próbki wzoru, tzn. do zgłoszenia wystarczy dołączyć przedstawienia graficzne, np. zdjęcie pokazujące wszystkie cechy wzoru;
- zniesiono wymóg jedności klas, tzn. w jednym zgłoszeniu można teraz ująć wzory należące do różnych klas klasyfikacji lorekańskiej, np. jednocześnie zgłosić projekt opakowania (klasa 09) oraz element ozdobny produktu (klasa 32).
To ostatnie jest szczególnie korzystne – w jednym zgłoszeniu będzie można umieścić nawet 50 różnych wzorów, również takich, które należą do odmiennych sekcji klasyfikacji lokarneńskiej. Dla przedsiębiorców oznacza to mniej formalności, niższe koszty i znacznie większą elastyczność.
Przykład: firma, która produkuje akcesoria domowe może w jednym zgłoszeniu umieścić jednocześnie projekt kubka, obudowy lampy, uchwytu meblowego oraz pojemnika dekoracyjnego – mimo że każdy z tych przedmiotów należy do innej klasy. Zamiast czterech oddzielnych zgłoszeń i czterech opłat – wystarczy jedno zgłoszenie.
google news
Bądź na bieżąco ze zmianami w prawie, podatkach i księgowości! Zaobserwuj nas w Wiadomościach Google
Ile teraz kosztuje rejestracja wzoru?
Nowe przepisy wprowadzają jasny, uproszczony system opłat za ochronę designu:
- 350 EUR – podstawowa opłata za rejestrację wzoru,
- 125 EUR – dopłata za każdy dodatkowy wzór w zgłoszeniu zbiorowym.
Zniesiono również niektóre opłaty techniczne, takie jak te za wgląd do akt czy wydanie kopii dokumentów. Rejestracja staje się więc nie tylko prostsza, ale też tańsza.
Klauzula naprawy – ważna zmiana dla branży części zamiennych
W ramach nowych przepisów wprowadzono również tzw. klauzulę naprawy, która umożliwia producentom i sprzedawcom części zamiennych wytwarzanie i oferowanie elementów produktów nawet wtedy, gdy ich wygląd jest chroniony wzorem przemysłowym. To duże ułatwienie m.in. dla branży motoryzacyjnej i AGD oraz znaczący krok w stronę wsparcia rynku napraw, choć trzeba spełnić określone wymogi.
Przykład: warsztat samochodowy może legalnie wytwarzać i sprzedawać zderzak czy lusterko do popularnego modelu auta, nawet jeśli ich kształt jest objęty ochroną wzoru przemysłowego – pod warunkiem, że element ten będzie używany wyłącznie jako część zamienna do naprawy i przywrócenia pierwotnego wyglądu pojazdu. Dzięki takiemu rozwiązaniu kierowcy mogą wybrać między częściami oryginalnymi a zamiennymi, a rynek „zamienników” staje się bardziej konkurencyjny.
Dlaczego warto zarejestrować swój wzór na poziomie UE?
Korzyści są konkretne i biznesowo wymierne – jednym wzorem chronimy design na terenie całej UE, budujemy przewagę konkurencyjną i wizerunek marki premium, zabezpieczamy inwestycje w rozwój produktu i możemy skutecznie i jednolicie egzekwować prawa także w sieci (czyli np. ścigać podróbki).
W świecie, w którym kopiowanie produktów jest łatwiejsze niż kiedykolwiek, a konkurencja rośnie w zawrotnym tempie, ochrona wzoru staje się nie tylko przewagą, ale koniecznością.
Nie zwlekaj – nowelizacja tworzy idealne warunki, aby zadbać o swoje projekty. Zarejestruj unijny wzór przemysłowy i spraw, aby Twoja kreatywność zaczęła pracować na realną wartość Twojego biznesu!