Zasadne jest więc poddanie analizie, jakie wyzwania mogą pojawić się w związku z ewentualnym skróceniem wymiaru godzin właśnie w tej branży, a także jakie rozwiązania organizacyjne lub technologiczne mogłyby wesprzeć ten proces?
Zasady pilotażowego programy skrócenia czasu pracy
Wiosną tego roku Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłosiło plany dotyczące uruchomienia pilotażowego programu skrócenia czasu pracy. Celem tego programu jest przetestowanie różnych modeli organizacji pracy (4-dniowego tygodnia pracy, skrócenia dziennego wymiaru godzin, przyznania dodatkowych dni wolnych lub autorskiego rozwiązania dopasowanego do specyfiki swojej działalności) zarówno w jednostkach prywatnych, jak i publicznych oraz docelowe obniżenie tygodniowego wymiaru pracy z 40 do 35 godzin. I tak, zgodnie z zapowiedziami, od połowy sierpnia do połowy września zainteresowane organizacje mogły zgłosić chęć udziału w programie. Obecnie specjalna Komisja zakończyła już rozpatrywanie nadesłanych zgłoszeń, a lista zakwalifikowanych podmiotów została właśnie ogłoszona.
Google news
Bądź na bieżąco ze zmianami w prawie, podatkach i księgowości! Zaobserwuj nas w Wiadomościach Google
Specyfika pracy w branży budowlanej
Branża budowlana to jeden z kluczowych sektorów polskiej gospodarki. Według danych podawanych przez Polityka Insight, na zlecenie Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa w 2023 roku, sektor budowlany odpowiadał za blisko 10,5% PKB. Taki wynik wypracowało ponad 700 tys. przedsiębiorstw związanych z tym sektorem, z czego na podkreślenie zasługuje fakt, że zdecydowana większość z nich to mikrofirmy zatrudniające mniej niż 10 osób. Co więcej, łącznie, budownictwo wraz z branżami pokrewnymi zapewnia ok. 1,3 mln miejsc pracy. Charakter pracy w tym sektorze jest wyjątkowo wymagający zarówno pod względem fizycznym, jak i organizacyjnym. Dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) wskazują, że budownictwo znajduje się w czołówce branż o najwyższym tygodniowym wymiarze pracy, ze średnią przekraczającą 42 godziny. W przypadku wielu pracowników sektora prywatnego standardem są 10-godzinne zmiany, szczególnie w okresach intensywnych realizacji projektów.
Skrócony czas pracy w branży budowlanej
Charakterystyka branży budowlanej pozwala na stwierdzenie, że wprowadzenie skróconego czasu pracy mogłoby wiązać się z szeregiem wyzwań. Pierwszą istotną trudnością byłoby dotrzymanie terminów realizacji projektów przy krótszym czasie pracy. Przy czym warto dodać, że już dziś harmonogramy często ulegają przesunięciom z powodu czynników niezależnych, takich chociażby, jak warunki pogodowe. Mogą one wpływać na zastoje w pracy, które z kolei mogą przekładać się na pracę w nadgodzinach, a wszystko to celem zakończenia inwestycji na czas. W takim kontekście skrócenie czasu pracy mogłoby oznaczać wydłużenie terminów realizacji inwestycji, co wpłynęłoby na ich rentowność. Alternatywą byłoby zwiększenie zatrudnienia, co jednak generuje dodatkowe koszty dla firm. Po drugie, branża budowlana podlega także szczególnie restrykcyjnym przepisom BHP, wynikającym z charakteru prac – m.in. na wysokościach, przy obsłudze maszyn czy w kontakcie z substancjami chemicznymi. Odpowiednio długie lub dodatkowe przerwy w pracy są tu obowiązkowe, a ich skracanie w celu dopasowania się do nowego wymiaru godzin pracy mogłoby naruszać przepisy i stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa pracowników. Rozwiązaniem mogłyby być inwestycje w automatyzację i nowoczesny sprzęt, które przyspieszyłyby realizację części prac. Jednak w przypadku wielu firm, szczególnie małych, barierą pozostają wysokie koszty takich inwestycji. Z tego powodu ewentualne skrócenie czasu pracy w budownictwie wymagałoby kompleksowego podejścia, łączącego zmiany organizacyjne, wsparcie technologiczne oraz dostosowanie harmonogramów realizacji projektów.
Wprowadzenie skróconego czasu pracy w branży budowlanej wiązałoby się z istotnymi wyzwaniami organizacyjnymi i finansowymi. Konieczność dotrzymania terminów realizacji projektów oraz zapewnienia bezpieczeństwa pracowników wymagałaby zwiększenia zatrudnienia lub inwestycji w nowoczesny sprzęt i automatyzację. Ze względu na wysokie koszty takich rozwiązań, szczególnie dla małych firm, najlepiej byłoby wprowadzać zmiany stopniowo, rozkładając je w czasie i łącząc z odpowiednim planowaniem harmonogramów i wsparciem technologicznym. Takie podejście pozwoliłoby zminimalizować ryzyka dla bezpieczeństwa i efektywności pracy.
Współautorstwo: Maria Wąsicka-Sroczyńska (Starszy specjalista ds. marketingu), Monika Żukowska (Asystent ds. Marketingu)
Czytaj inne artykuły z serii o skróconym czasie pracy:
- Skrócenie czasu pracy – szczegóły pilotażowego programu
- Skrócony czas pracy w branży IT
- Skrócony czas pracy w handlu
- Skrócony czas pracy w branży transportowej i logistycznej
- Skrócony czas pracy w branży produkcyjnej
- Skrócony czas pracy w branży usługowej
- Skrócenie czasu pracy w edukacji
- Skrócenie czasu pracy w branży budowlanej