Z TEGO ARTYKUŁU DOWIESZ SIĘ M.IN.:
- Które przepisy nie będą obowiązywały przedsiębiorców w 2023 roku.
- Które regulacje zostały całkowicie zniesione.
- Jakie nowe terminy zostały przewidziane dla przedsiębiorców m.in. wskutek wejścia w życie tzw. Polskiego Ładu 3.0.
Rok 2022 stał w polskich przepisach pod znakiem legislacyjnej rewolucji, której hasłem przewodnim był Polski Ład i wszystkie jego kolejne wersje. Zarówno przedsiębiorcy, jak i eksperci, mieli trudności z nadążaniem za ogłaszanymi co rusz to nowymi pomysłami i terminami wejścia w życie poszczególnych zmian – niejednokrotnie ogłaszanych po weekendowych czy nocnych głosowaniach posłów. W celu okiełznania choć części z tego chaosu poniżej prezentujemy zestawienie zmian w terminach obowiązywania wybranych przepisów, które mają wpływ na rozliczenia w latach 2022 i 2023.
1. Zmiana terminu: płatności w relacjach z kontrahentami
Od 2023 roku miał zacząć obowiązywać niższy limit płatności gotówkowych w transakcjach między przedsiębiorcami – wobec 2022 roku miał zostać obniżony z 15 tys. zł do 8 tys. zł. Wejście w życie nowego limitu zostało odroczone o rok, zatem w bieżącym roku limit ten nadal wynosi 15 tys. zł.
Pierwotny termin obowiązywania: 1/01/2022; przesunięcie na 1/01/2023.
Aktualny termin obowiązywania: 1/01/2024.
2. Zmiana terminu: płatności w relacjach z konsumentami
Przedsiębiorcy, którzy ewidencjonują sprzedaż za pomocą kas fiskalnych, mają obowiązek umożliwienia klientom dokonywania płatności w systemie bezgotówkowym, także przy użyciu m.in. karty płatniczej, BLIK czy innych dostępnych instrumentów płatniczych w miejscu sprzedaży. Konsumenci są zobowiązani do dokonywania płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego, jeżeli jednorazowa wartość transakcji z przedsiębiorcą, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekroczy 20.000 zł. Kwota płatności dotyczącej transakcji z konsumentem, otrzymana od niego gotówką bez pośrednictwa rachunku płatniczego, będzie stanowiła przychód u przedsiębiorcy. Przepisy te również zostały odroczone o kolejny rok.
Pierwotny termin obowiązywania: 1/01/2022; przesunięcie na 1/01/2023.
Aktualny termin obowiązywania: 1/01/2024.
3. Zmiana terminu: księgi podatkowe, ewidencje i wykazy w formie elektronicznej
Przepisami tzw. Polskiego Ładu (art. 66 ustawy z 29.10.2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw) przewidziano, że księgi, ewidencje i wykazy, o których mowa w przepisach PDOFizU, PDOPrU i RyczałtU mają być prowadzone przy użyciu programów komputerowych i przesyłane po raz pierwszy za okresy rozliczeniowe rozpoczynające się po 31.12.2022 roku. Zatem pierwotny termin obowiązywania to: 1/01/2023. Polski Ład 2.0 zmienił te założenia. Aktualny termin obowiązywania jest następujący:
- podatnicy CIT (podatkowe grupy kapitałowe; podatnicy, których wartość przychodu uzyskanego w poprzednim roku podatkowym przekroczyła równowartość 50 mln euro) – będą sporządzać elektroniczne ewidencje w księgach rachunkowych i przesyłać je w formie ustrukturyzowanej do urzędu skarbowego od 2024 roku;
- inni podatnicy CIT niż w/w, zobowiązani do przesyłania JPK_VAT – będą elektronicznie raportować księgi rachunkowe albo uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów rok później – od 2025 roku;
- podatnicy PIT zobowiązani do przesyłania ewidencji JPK_VAT – będą przesyłać w formie ustrukturyzowanej księgi (PKPiR), księgi rachunkowe oraz ewidencję środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych albo ewidencję przychodów i wykaz środków trwałych również od 2025 roku;
- pozostali podatnicy CIT i PIT – sporządzać elektroniczne ewidencje w księgach, księgach rachunkowych, ewidencjach i wykazach, oraz przesyłać je urzędowi skarbowemu jako ustrukturyzowane dopiero od 2026 roku.
4. Zmiana terminu: obowiązki sprawozdawcze dla transakcji wewnątrz Grup VAT
Status szczególnego podatnika podatku VAT, jakim jest grupa VAT, został przewidziany dla podatników powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, u których pozytywnie zweryfikowano występowanie wymienionych więzi (warunek musi być spełniony nieprzerwanie przez okres posiadania statusu) oraz którzy zawrą umowę o utworzeniu grupy VAT.
Obowiązki sprawozdawcze dla transakcji wewnątrz Grup VAT są następujące:
- od 01/01/2023 do 30/06/2023 – obowiązek prowadzenia odrębnej ewidencji transakcji dokonywanych pomiędzy sobą, w formie elektronicznej i przesłania jej do US, w terminie 7 dni od dnia doręczenia żądania;
- od 01/07/2023 – obowiązek prowadzenia odrębnej ewidencji transakcji dokonywanych pomiędzy sobą, w formie elektronicznej (zgodnie z wzorem udostępnionym przez MF), przesłania jej do US, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, za okresy miesięczne, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu (szczegółowy zakres danych zawartych w ewidencji oraz sposób wykazywania danych zostanie określony w drodze rozporządzenia – obecnie brak regulacji).
Pierwotny termin obowiązywania: 1/07/2022.
Aktualny termin obowiązywania: 1/01/2023.
5. Zmiana terminu: obowiązkowa integracja terminali płatniczych z kasami online
Obowiązkowa integracja terminali płatniczych z kasami online, w tym kary za nie wywiązywanie się z tego obowiązku „straszyły” przedsiębiorców od dawna.
Pierwotny termin obowiązywania: 1/07/2022; w okresie od 1/07/2022 do 31/12/2024 wprowadzono zastępczy obowiązek raportowania danych o płatnościach bezgotówkowych dla agentów rozliczeniowych w rozumieniu art. 2 pkt 1a ustawy z 19/08/2011 o usługach płatniczych.
Aktualny termin obowiązywania: 1/01/2025.
6. Zmiana terminu: wyłączenie w pay & refund
W Dzienniku Ustaw z 2022 roku pod poz. 2852 zostało opublikowane Rozporządzenie Ministra Finansów z 28 grudnia 2022 r. w sprawie wyłączenia obowiązku poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych. Dokument ten przedłuża na 2023 rok okres obowiązywania wyłączenia w stosowaniu mechanizmu pay & refund względem wypłat należności, o których mowa w art. 26 ust. 2c ustawy o CIT.
Pierwotny termin obowiązywania: 1/01/2023.
Aktualny termin obowiązywania: 1/01/2024.
7. Zmiana terminu: podatek minimalny
Od 1 stycznia 2022 r. miał zacząć obowiązywać nowy podatek, nazwany minimalnym podatkiem dochodowym, określony na poziomie 10% podstawy opodatkowania i obowiązujący dla podatników będących spółkami oraz podatkowymi grupami kapitałowymi, mających siedzibę lub zarząd na terytorium Polski, którzy w ramach działalności operacyjnej ponoszą stratę lub wykazują określony niski wskaźnik dochodowości (udział dochodów w przychodach w wysokości nieprzekraczającej 1%) – zgodnie z art. 24ca ustawy CIT. Ma on podlegać odliczeniu od CIT, liczonego na zasadach ogólnych.
Polski Ład 3.0. przewiduje zwolnienie z minimalnego podatku dochodowego w 2022 oraz 2023 roku.
Pierwotny termin obowiązywania: 1/01/2022.
Aktualny termin obowiązywania: obowiązek zapłaty podatku powstanie za 2024 rok; w przypadku podatników, których rok podatkowy jest inny niż kalendarzowy i rozpocznie się przed 1/01/2024 a zakończy się po 31/12/2023 roku, zwolnienie stosuje się do końca tego roku podatkowego (art. 38ec ustawy CIT).
8. Zmiana terminu: ukryta dywidenda – likwidacja
Ukryta dywidenda miała dotyczyć wszystkich podmiotów podlegających przepisom ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ponoszących koszty na rzecz podmiotów powiązanych. Jej koncepcja obejmowała świadczenia wypłacane wspólnikowi i obniżającego zysk spółki, które zostało wypłacone nie w formie podziału zysku (tj. dywidendy), ale w postaci jego „sztucznego” (z punktu widzenia organów skarbowych) obniżenia, wskutek np. zakupu „zbędnych” usług, uzależnienia wysokości kosztów od zysku podatnika, czy świadczeń niezwiązanych wprost z prowadzoną działalnością. Wypłaty postrzegane jako ukryta dywidenda nie miały stanowić kosztu uzyskania przychodów dla wypłacającego je podatnika.
Pierwotny termin obowiązywania: 1/01/2022; przesunięcie na 1/01/2023.
Aktualny termin obowiązywania: całkowite uchylenie przepisów przez ustawodawcę poprzez regulacje zawarte w tzw. Polskim Ładzie 3.0.
9. Zmiana terminu: ulga na złe długi
Od 1 stycznia 2023 r. został zlikwidowany obowiązek dołączania do zeznania rocznego załączników: PIT/WZ, PIT/WZR, CIT/WZ lub CIT/WZG. Nadal jednak, jak uważa MF, należy je dołączyć do zeznania za rok 2022.
