W wykazie prac legislacyjnych rządu został opublikowany projekt ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia (nr UC29) autorstwa Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS), który ma zastąpić obecnie obowiązującą ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Celem nowych przepisów jest m.in. aktywizacja zawodowa osób starszych oraz wsparcie pracodawców w pokonywaniu barier związanych z deficytem pracowników. Jakie szczegółowe propozycje przygotowało MRPiPS w regulacjach zawartych w omawianym projekcie ustawy?
Projekt ustawy o rynku pracy: kluczowe rozwiązania dla przedsiębiorców
Pracodawcy będą mogli liczyć na kilka form wsparcia. Z myślą o nich przygotowano poniższe rozwiązania.
- Dofinansowanie do zatrudnienia osób poszukujących pracy będących w wieku emerytalnym (tj. powyżej 65 lat dla mężczyzn oraz 60 lat dla kobiet) – wysokość dofinansowania może osiągnąć poziom do 50% minimalnego wynagrodzenia, przez okres do 24 miesięcy, z obowiązkiem dalszego zatrudnienia seniora przez kolejnych 12 miesięcy.
- Staż Plus – to rozwiązanie mające na celu ułatwienie nabywania przez stażystów nie tylko praktycznych umiejętności, ale również kwalifikacji zawodowych, które będą premiowane wypłatą dodatku do stypendium dla stażysty oraz premią dla pracodawcy. Rozwiązanie to ma zastąpić przygotowanie zawodowe dorosłych, które jest bardzo rzadko wykorzystywane.
- Odblokowanie wsparcia z PUP dla firm rodzinnych – resort pracy planuje otwarcie możliwości korzystania z pomocy udzielanej przez urzędy pracy dla przedsiębiorstw rodzinnych; wcześniej pokrewieństwo klienta PUP z pracodawcą, u którego podjął lub planuje podjąć zatrudnienie lub współpracować w ramach innych form pomocy, przekreślało możliwość skorzystania z wsparcia.
Google News
Bądź na bieżąco ze zmianami w prawie, podatkach i księgowości! Zaobserwuj nas w Wiadomościach Google
Pozostałe instrumenty wsparcia rynku pracy
- Wparcie dla osób poniżej 30. roku życia – planowane są nowe zasady pomocy osobom bezrobotnym lub szukającym pracy, w wieku do 30. roku życia. Zgodnie z zaleceniami Rady Unii Europejskiej z 30 października 2020 r. takie osoby będą podlegały ocenie umiejętności cyfrowych oraz w każdym PUP będą mogły liczyć na pomoc doradcy ds. zatrudnienia dla osób młodych.
- Rozszerzenie dostępu do Krajowego Funduszu Szkoleniowego – ma to umożliwić osobom prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą oraz zatrudnionym na umowach cywilnoprawnych korzystanie ze środków na rozwój kompetencji i kwalifikacji zawodowych.
- Pożyczka edukacyjna dla wszystkich osób bezrobotnych (tzw. bon na zasiedlenie) – w wysokości do 400% przeciętnego wynagrodzenia, ma umożliwić finansowanie dalszej edukacji (np. szkoleń, studiów podyplomowych czy uzyskanie dokumentów potwierdzających nabycie określonej wiedzy i umiejętności), z możliwością umorzenia do 20% kwoty pożyczki. Obecnie ta forma wsparcia jest dostępna tylko dla bezrobotnych do 30 roku życia; po zmianach zniknie kryterium wieku.
- Możliwość wyboru urzędu pracy – rozwiązanie to ma zwiększyć mobilność osób szukających pracy, umożliwiając im skorzystanie z wsparcia dowolnego PUP, a nie przypisanego do nich ze względu na miejsce zameldowania.
- Zwiększenie efektywności urzędów pracy i trwałości zatrudnienia – dotychczasowe Indywidualne Plany Działania (IPD) mają być przygotowywane wyłącznie dla bezrobotnych zarejestrowanych w PUP łącznie przez okres ponad 120 dni, długotrwale bezrobotnych oraz bezrobotnych lub poszukujących pracy poniżej 30 roku życia. Urzędnicy PUP mają ponadto częściej kontaktować się z klientami w związku z realizacją IPD, tj. minimum raz na 30 dni.
- Skrócenie czasu poszukiwania pracy – podmioty publiczne, spółki skarbu państwa i podmioty wykonujące zadania publiczne bądź dysponujące majątkiem publicznym będą zobowiązane przepisami ustawy do zgłaszania swoich ofert pracy do portalu prowadzonego przez MRPiPS, tj. ePraca (obecnie funkcjonującego pod nazwą Centralna Baza Ofert Pracy – CBOP).
Generalne założenia projektu ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia
Planowane rozwiązania przewidują m.in. łączenie kilku form pomocy kierowanych do jednego bezrobotnego (tzw. pakiet aktywizacyjny) w celu poprawy sytuacji tych bezrobotnych, którym niezbędne jest wielopoziomowe i kompleksowe wsparcie w powrocie i utrzymaniu się na rynku pracy, przekwalifikowaniu lub podjęciu pierwszego zatrudnienia. W projektowanej ustawie przewidziano także pierwszeństwo w uzyskaniu poszczególnych form pomocy m.in. bezrobotnym członkom rodzin wielodzietnych mającym Kartę dużej rodziny oraz umożliwienie opiekunom osób z niepełnosprawnościami korzystania ze wszystkich form wsparcia na takich samach zasadach, jak bezrobotni.
Pomysłodawcy ustawy planują także poszerzenie grupy klientów powiatowych urzędów pracy (PUP) o osoby bierne zawodowo oraz rolników (poprzez ich identyfikację i aktywizację). Rolnicy – dotąd nie mogący zarejestrować się jako osoby bezrobotne w urzędach pracy, ani korzystać ze wszystkich form pomocy przewidzianych w ustawie – będą mogli ubiegać się o status osoby bezrobotnej, o ile posiadają nieruchomość rolną obejmującą obszar użytków rolnych o powierzchni powyżej 2 ha przelicz. i nie mają stałych dochodów. Ponadto powiatowe urzędy pracy zyskają możliwość realizacji projektów finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+).
Problemy rynku pracy do rozwiązania
Inicjatywa MRPiPS ma być krokiem w stronę bardziej inkluzywnej polityki rynku pracy oraz próbą odpowiedzi na obecne wyzwania demograficzne i ekonomiczne, zidentyfikowane jako:
- niski poziom aktywności zawodowej,
- wysoka liczba długotrwale bezrobotnych,
- niskie kwalifikacje bezrobotnych oraz niski udział Polaków w kształceniu ustawicznym,
- trudna sytuacja osób młodych na rynku pracy,
- niedobór pracowników na rynku pracy,
- niska aktywność zawodowa osób starszych.
Dla pracodawców nowe przepisy mają stanowić zachętę m.in. do budowania zespołów z doświadczonymi seniorami oraz zwiększyć pulę dostępnych kadr.
Przyjęcie projektowanych przepisów zostało zaplanowane na III kwartał 2024 roku.
AUTORKA: Honorata Zakrzewska-Krzyś, Outsourcing kadr i płac