Wysłuchaj artykuł* lub czytaj dalej
*Artykuł czytany głosem wygenerowany przez AI
„Podatek piwny” – podstawy prawne i definicja reklamy
Tytułowy „podatek piwny” to w istocie opłata przewidziana w ustawie z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Dotyczy ona podmiotów świadczących usługę będącą reklamą napojów alkoholowych i wynosi 10% podstawy opodatkowania podatkiem VAT wynikającej z tej usługi.
Dla określenia kręgu podmiotów zobowiązanych do jej wniesienia kluczowe jest zatem sprecyzowanie pojęcia reklamy napojów alkoholowych. W świetle ustawy należy przez nią rozumieć:
"publiczne rozpowszechnianie znaków towarowych napojów alkoholowych lub symboli graficznych z nimi związanych, a także nazw i symboli graficznych przedsiębiorców produkujących napoje alkoholowe, nieróżniących się od nazw i symboli graficznych napojów alkoholowych, służące popularyzowaniu znaków towarowych napojów alkoholowych”.
Za reklamę napojów alkoholowych ustawa nie uważa natomiast informacji używanych do celów handlowych pomiędzy przedsiębiorcami zajmującymi się produkcją, obrotem hurtowym i handlem napojami alkoholowymi.
Na pierwszy rzut wydaje się, że „podatek piwny” dotyczy podmiotów zajmujących się świadczeniem profesjonalnych usług reklamowych (agencje reklamowe). Źródłem poważnych wątpliwości w tym zakresie jest jednak szerokie rozumienie pojęcia reklamy, nie tylko w praktyce organów podatkowych, ale również w orzecznictwie sądów administracyjnych. Uznają one bowiem, że każde działanie zmierzające do publicznego rozpowszechniania znaków towarowych napojów alkoholowych uznaje się za reklamę napojów alkoholowych. Jakie może to mieć konsekwencje praktyczne?
Google news
Bądź na bieżąco ze zmianami w prawie, podatkach i księgowości! Zaobserwuj nas w Wiadomościach Google
Podmioty w obszarze ryzyka uiszczenia „podatku piwnego”
Szczególnie narażone na ryzyko uiszczenia „podatku piwnego” są organizatorzy sieci sklepów spożywczych. Ich działania wynikające z umów o współpracy zawieranych z producentami (np. piwa) mogą powodować powstanie obowiązku uiszczenia tej opłaty. Takie umowy uwzględniają często postanowienia dotyczące stałego prowadzenia określonych działań zmierzających do zwiększenia sprzedaży produktów, np. poprzez:
- zapewnianie stałej dostępności oraz eksponowania produktów w wydzielonych stoiskach,
- zapewnienie ekspozycji urządzenia chłodniczego przeznaczonego do przechowywania produktów,
- organizowania akcji reklamowych w gazetkach, katalogach, informatorach handlowych, na plakatach, tablicach lub innych materiałach promocyjnych.
Co istotne, wszystkie powyższe przykłady działań wpływających na powstanie obowiązku uiszczenia podatku piwnego wynikają z interpretacji wydanych przez organy podatkowe lub orzeczeń sądów administracyjnych, gdzie zostały uznane za reklamę napojów alkoholowych.
Z punktu widzenia powstania obowiązku uiszczenia oraz naliczenia „podatku piwnego” kluczowe jest zidentyfikowanie wynagrodzenia przysługującego usługodawcy z tytułu świadczenia usługi reklamowej. Umowy o współpracy zawierane przez sieci handlowe często określają je natomiast jako procent od obrotu za dany okres, co powoduje istotne ryzyko finansowe po stronie tych sieci.
Potencjalnie zagrożone są również mniejsze sklepy lub punkty gastronomiczne (restauracje, puby itp.), które – w oparciu o umowy zawarte z producentami napojów alkoholowych – przedstawiają znaki towarowe i symbole graficzne na dystrybutorach, szklankach, podkładkach pod szklanki, czy też chłodziarkach albo w sezonowym ogródku prowadzonym na zewnątrz lokalu. Znane są nam wyroki sądów administracyjnych, które potwierdzają zasadność uiszczenia „podatku piwnego” w takich sytuacjach, o ile za takie usługi zostało przewidziane wynagrodzenie.
Deklaracja DRA-2 i zasady rozliczania
Podmioty zobowiązane sporządzają zbiorczą deklarację miesięczną (formularz DRA-2), w której wykazują m.in. NIP usługobiorcy usługi reklamowej, numer i datę wystawionej z tego tytułu faktury oraz podstawę obliczenia i wysokość „podatku piwnego”.
Formularz DRA-2 należy złożyć w terminie do 20. dnia miesiąca następującego bezpośrednio po miesiącu, w którym upłynął termin na wystawienie faktury. W świetle ustawy VAT fakturę należy zasadniczo wystawić nie później niż. 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym usługa została wykonana. „Podatek piwny” należy natomiast wnieść najpóźniej w ostatnim dniu miesiąca, w którym upłynął termin na złożenie deklaracji.
„Podatek piwny” dotyczy nie tylko podmiotów zajmujących się szeroko pojętą działalnością reklamową i marketingową, ale również wielu przedsiębiorców zajmujących się detaliczną sprzedażą alkoholu. Wydaje się natomiast, że świadomość tej opłaty wśród nich pozostaje niska. Warto zadbać zatem o przeanalizowanie umów zawartych z producentami napojów alkoholowych pod kątem postanowień dotyczących udostępniania znaków towarowych napoju alkoholowego w obrębie lub nawet na zewnątrz lokalu (ogródki otwierane w sezonie letnim) i wynagrodzenia z tego tytułu. Należy przy tym pamiętam, że wynagrodzenie może być przewidziane również w formie rzeczowej, co może być istotne przy tzw. umowach toolingu (być może udostępnienie w ramach tych umów elementów wyposażenia ze znakami towarowymi napoju alkoholowego samo w sobie stanowi wynagrodzenie za świadczenie usługi jego reklamy).
Czytaj więcej: Opłata „małpkowa” – podstawowe zagadnienia i potencjalne problemy z jej rozliczeniem
AUTOR: Sebastian Kopacz, Senior konsultant, Doradca podatkowy, Bieżące doradztwo podatkowe