Rozporządzeniem Rady 2022/1269 z dnia 21 lipca 2022 r. ustawodawca unijny poszerzył sankcje wobec Rosji. Kluczową zmianą dla przedsiębiorców jest rozbudowanie listy sankcyjnej oraz listy towarów podwójnego zastosowania. Nowe regulacje dotyczą również m.in. usług finansowych, sektora energetycznego i handlu złotem. Nałożone sankcje mają uszczelnić regulacje, jednocześnie zabezpieczając sektor żywnościowy i energetyczny.
Podsumowanie:
- Siódmy pakiet sankcji unijnych spowodował rozszerzenie listy podmiotów objętych sankcjami oraz listy towarów podwójnego zastosowania, a także doprowadził do zwiększenia wymogów w zakresie sprawozdawczości.
- Nowy pakiet sankcji objął zakazem zakup, przywóz i przekazywanie złota pochodzącego z Rosji, a także świadczenie określonych kategorii usług, w tym m. in. ratingu kredytowego.
- W ramach pakietu nastąpiło złagodzenie przepisów dotyczących handlu w sektorze rolnym i spożywczym oraz energetycznym.
Rozszerzenie listy sankcyjnej oraz listy produktów podwójnego zastosowania
Ważny fragment
Siódmym pakietem sankcji na Rosję Unia Europejska rozszerzyła listę sankcyjną o kilkadziesiąt nowych pozycji, wprowadzając na nią kolejne osoby fizyczne oraz osoby prawne i inne podmioty, a nadto poszerzyła listę produktów podwójnego zastosowania oraz zaawansowanej technologii, których obrót mógłby przyczynić się do umocnienia Rosji w zakresie wojskowym i technologicznym.
Wśród podmiotów, które znalazły się na liście sankcyjnej w związku z wprowadzeniem siódmego pakietu sankcji, odnaleźć można m. in. jeden z największych rosyjskich banków – Sbierbank.
Przedsiębiorcy dokonujący transakcji z podmiotami posiadającymi swoją siedzibę albo beneficjenta rzeczywistego na terytorium Federacji Rosyjskiej powinni rozważyć wprowadzenie odpowiednich procedur, mających na celu zminimalizowanie ryzyka prawnego po ich stronie. Naruszenie nakazu zamrożenia środków finansowych oraz zasobów gospodarczych, jak również zakazu dostarczania towarów i technologii podwójnego zastosowania może bowiem wiązać się z bardzo wysokimi karami pieniężnymi, a także odpowiedzialnością karną.
Zakaz zakupu, przywozu lub przekazywania złota
Złoto stanowi jeden z najistotniejszych towarów eksportowych Federacji Rosyjskiej. W związku z zyskami czerpanymi z tego tytułu przez Rosję Unia Europejska zdecydowała się na ustanowienie szerokiego zakazu, obejmującego zakup, przywóz i przekazywanie zarówno pośrednie jak i bezpośrednie, złota pochodzącego z Rosji, wyeksportowanego do UE bądź kraju trzeciego po dniu 22 lipca 2022 r.
Należy przy tym wskazać, że zakaz ten obejmuje również biżuterię, powstałą w wyniku przetworzenia w państwie trzecim.
Zakaz świadczenia usług w zakresie ratingu kredytowego
Kolejnym wprowadzonym obostrzeniem jest zakaz świadczenia usług w zakresie ratingu kredytowego na rzecz bądź w odniesieniu do jakichkolwiek obywateli rosyjskich czy też osób fizycznych zamieszkałych w Rosji lub jakichkolwiek osób prawnych, podmiotów lub organów mających siedzibę w Rosji.
Zakaz dostępu do śluz na terenie UE dla statków pod rosyjską banderą
Rozporządzenie, celem uniknięcia obchodzenia dotychczasowych regulacji, rozszerza obowiązujący od 16 kwietnia 2022 r. zakaz udzielania dostępu do portów. Po dniu 29 lipca 2022 r., na terytorium Unii wszelkim statkom zarejestrowanym pod banderą Rosji, odebrany został dostęp do śluz, z wyjątkiem dostępu celem opuszczenia terytorium Unii. Zezwolenie w ramach odstępstwa, mogą udzielić właściwe organy we wskazanych w przepisach przypadkach. Mowa tutaj o sytuacji zmiany bandery lub rejestracji statku przed dniem 16 kwietnia 2022 r., oraz po ustaleniu, że rosyjska bandera była wymagana umową, a dostęp jest niezbędny celem rozładunku towarów absolutnie niezbędnych w zakresie sektora energii odnawialnej.
Zakaz przyjmowania depozytów
Dotychczas obowiązujący zakaz przyjmowania depozytów został rozszerzony o:
- depozyty od osób prawnych,
- depozyty od podmiotów lub organów mających siedzibę w państwach trzecich gdy większość praw własności jest ulokowana u obywateli rosyjskich bądź osób fizycznych zamieszkujących w Rosji.
Możliwość przyjęcia depozytu niepodlegającego zakazowi zależy od zgody udzielonej w formie zezwolenia, przez właściwe organy krajowe.
Doprecyzowanie obowiązujących środków
W ramach doprecyzowania obowiązujących regulacji, UE zaznaczyło, m.in., że zakazu udzielania Rosji pomocy technicznej nie stosuje się w zakresie wymiany informacji dla ustanowienia norm technicznych w ramach Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego.
Rozporządzenie zakazuje nadto udzielania oraz dalszego wykonywania wszelkich zamówień publicznych lub koncesji, które zostały objęte zakresem m.in. dyrektyw w sprawie zamówień publicznych. Zakaz obejmuje działanie na rzecz bądź z udziałem:
- obywateli rosyjskich,
- osób fizycznych zamieszkałych w Rosji, osób prawnych, podmiotów lub organów z siedzibą w Rosji, osób prawnych,
- podmiotów lub organów, do których prawa własności bezpośrednio lub pośrednio w ponad 50 % należą do podmiotów będących obywatelami rosyjskich, osobami fizycznymi zamieszkałymi w Rosji lub osobami prawnymi, podmiotami lub organami z siedzibą w Rosji,
- osób fizycznych lub prawnych, podmiotów lub organów działających w imieniu lub pod kierunkiem, w tym podwykonawców, dostawców lub podmiotów, na których zdolności polega się w rozumieniu dyrektyw w sprawie zamówień publicznych, w przypadku gdy przypada na nich ponad 10 % wartości zamówienia.
Złagodzenie regulacji dla zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego i żywnościowego
Nowy pakiet sankcji przyniósł również złagodzenie niektórych, wprowadzonych dotychczas regulacji.
Ważny fragment
Aby zapobiec międzynarodowemu kryzysowi żywnościowemu i energetycznemu, Unia Europejska zdecydowała się na wyłączenie niektórych zakazów, wprowadzając m. in. możliwość zawierania transakcji z niektórymi podmiotami państwowymi w zakresie transakcji, które są absolutnie niezbędne do zakupu, przywozu czy transportu produktów rolnych i spożywczych takich jak pszenica oraz nawozy, a także produktów farmaceutycznych i medycznych.
Przepis wskazuje przy tym że zakup, przywóz czy transportu tych produktów musi być dozwolony zgodnie z Rozporządzeniem.
Nowe przepisy uwzględniają również transakcje niezbędne do bezpośredniego lub pośredniego przywozu lub transportu ropy naftowej, w tym również produkty rafinacji ropy naftowej, z Rosji lub przez Rosję.
Kolejno, złagodzenie przepisów dotyczy transakcji absolutnie niezbędnych do bezpośredniego lub pośredniego zakupu, przywozu lub transportu gazu ziemnego, tytanu, aluminium, miedzi, niklu, palladynu i rudy żelaza z Rosji i przez Rosję zarówno na teren UE jak i EOG, Szwajcarii i Bałkanów Zachodnich.
Rozporządzenie wskazuje również na transakcje absolutnie niezbędne do likwidacji, do dnia 31 grudnia 2022 r. wspólnego przedsięwzięcia czy innego porozumienia prawnego zawartego przed dniem 16 marca 2022 r., w którym udział bierze wskazana osoba prawna, podmiot lub organ wskazany Rozporządzeniem.
Finalnie, UE wskazuje, że zakaz transakcji z publicznymi podmiotami rosyjskimi zostanie w niewielkim stopniu zmodyfikowany, celem zapewnienia dostępu do wymiaru sprawiedliwości.
Wprowadzony przez Unię Europejską siódmy pakiet sankcji ma na celu uszczelnienie wcześniej nałożonych restrykcji.
Z perspektywy przedsiębiorców, szczególnie istotne będzie przeanalizowanie, czy wprowadzone siódmym pakietem sankcje, mogą dotyczyć prowadzonego przez nich biznesu. Celem uniknięcia negatywnych konsekwencji prawnych wynikających z wprowadzonych ograniczeń, przedsiębiorcy będą zmuszeni podjąć niezbędne działania dla ustalenia wymaganych informacji o podmiotach, dla których świadczą usługi oraz w zakresie samych usług i oferowanych produktów.
JAK MOŻEMY POMÓC?
Zespół Kancelarii Prawnej Grant Thornton zapewnia kompleksowe wsparcie w ocenie obowiązujących stosunków gospodarczych w kontekście możliwości objęcia ich sankcjami unijnymi, jak również we wdrożeniu procedur, mających na celu ograniczenie ryzyka prawnego związanego z naruszeniem sankcji unijnych.
AUTORZY: Justyna Nykiel i Magdalena Wołczek, Zespół Kancelarii Prawnej Grant Thornton
Sankcje na Rosję i ich wpływ na firmy w Polsce – dowiedz się więcej:
- Jak sankcje na Rosję wpłyną na firmy w Polsce?
- Jak uniknąć wpisania na listę sankcyjną?
- Lista sankcyjna, czy możesz na nią trafić? [ANKIETA]
- Nowy pakiet sankcji unijnych – zakaz świadczenia na rzecz Rosji wskazanych usług, w tym księgowych, rachunkowych i audytowych
- Co przyniósł siódmy pakiet sankcji unijnych?
- Co przyniósł ósmy pakiet sankcji na Rosję?
- Co przyniósł dziewiąty pakiet sankcji na Rosję?
- 11 pakiet sankcji na Rosję – o czym muszą pamiętać przedsiębiorcy?
