W odpowiedzi na prowadzoną przez Rosję, napastniczą wojnę przeciwko Ukrainie, 16 grudnia 2022 r. został przyjęty przez Radę dziewiąty pakiet sankcji unijnych, mający na celu utrudnienie dalszego prowadzenia i finansowania wojny przez Kreml.

Wprowadzone środki przewidują kolejne zakazy, zwiększają liczbę podmiotów na liście sankcyjnej, a także łagodzą niektóre sankcje indywidualne związane z rynkiem rolno-spożywczym.

Zakazy wprowadzone dziewiątym pakietem sankcyjnym

Dziewiąty pakiet sankcji na Rosję wprowadza zakaz eksportu w zakresie produktów i technologii kosmicznych i lotniczych, w tym zakaz eksportu silników samolotowych oraz ich części, dronów oraz silników do dronów. Do Rosji nie można dostarczać również  generatorów, dronów-zabawek, laptopów, dysków twardych, komponentów informatycznych, sprzętu noktowizyjnego i radionawigacyjnego, kamer i soczewek.

Na wywóz produktów i technologii podwójnego zastosowania zostały nałożone nowe ograniczenia. Rozszerzono wykaz podmiotów objętych sankcjami sektorowymi o 168 pozycji. Celem jest uniemożliwienie swobodnego handlu kluczowymi z perspektywy prowadzenia wojny substancjami, towarami i technologiami. Oznacza to, że jeżeli użytkownikiem końcowym będzie jeden ze wskazanych podmiotów, nie będzie możliwym dokonanie odstępstwa od obowiązującego zakazu sprzedaży, dostawy, przekazania lub wywozu danych produktów czy technologii podwójnego zastosowania w drodze uzyskania zezwolenia od właściwego organu.

Rozszerzony został również zakaz inwestowania w nowe projekty sektora górniczego, jednak z odstępstwem w zakresie surowców krytycznych.

Ważny fragment

W zakresie usług, zakazane zostało świadczenie na rzecz podmiotów rosyjskich usług w zakresie badania rynku i badania opinii publicznej, usług w zakresie badań i analiz technicznych oraz usług reklamowych.

Nowy pakiet sankcji zabrał również licencję kolejnym czterem rosyjskojęzycznym kanałom telewizyjnym (NTV/NTV Mir, Rossiya 1, REN TV i Pervyi Kanal), nadającym treści zgodne z rosyjską propagandą, jak również uderzył w kolejne rosyjskie banki, zakazane są bowiem transakcje z Regionalnym Bankiem Rozwoju, a zamrożenie aktywów objęło Moskiewski Bank Kredytowy i Bank Dalekowschodni.

Sprawdź nasze usługi w zakresie: Kancelaria prawna
Dowiedz się więcej

Nowe podmioty na liście sankcyjnej

Dziewiąty pakiet sankcji rozszerza unijną listą sankcyjną o dodatkowe 141 osób fizycznych i 49 podmiotów. Wśród nich można znaleźć członków rządu, gubernatorów, członków rosyjskiego Trybunału Konstytucyjnego, partie polityczne, przedsiębiorstwa i zakłady produkcyjne, w tym z sektora zbrojeniowego, a także część najbogatszych przedsiębiorców rosyjskich i osób publicznych popierających działania wojenne, szerzących propagandę i dezinformację.

Mając na uwadze, że w odniesieniu do osób i podmiotów znajdujących się na liście sankcyjnej stosuje się nakaz zamrożenia środków finansowych oraz zasobów gospodarczych, a także, że regulacje unijne zakazują udostępniania jakichkolwiek środków finansowych i zasobów gospodarczych podmiotom z listy sankcyjnej, dla przedsiębiorców unijnych istotne będzie zweryfikowanie swoich kontrahentów, a także powiązanych z nimi podmiotów, celem zbadania czy nie zostali oni objęci sankcjami.

Złagodzenie wprowadzonych restrykcji w sektorze rolno- spożywczym

Celem uniknięcia kryzysu żywnościowego, Unia zdecydowała się nie kierować wprowadzanych ograniczeń na rynek rolno-spożywczy, w którego skład wchodzi również handel nawozami i pszenicą. Mając na uwadze powyższe, nowy pakiet sankcji wprowadził możliwość odmrożenia aktywów, udostępnienia środków finansowych oraz zasobów gospodarczych w ramach uprzednio wprowadzonych sankcji indywidualnych, względem podmiotów rosyjskich prowadzących przed znalezieniem się na liście handel we wskazanym zakresie na skalę międzynarodową.

Należy przy tym pokreślić, że podmioty te nie zostały usunięte z list sankcyjnych, a możliwość odmrożenia aktywów i udostępnienia środków i zasobów, unijny ustawodawca przewiduje jedynie po uzyskaniu zezwolenia właściwych organów państwa członkowskiego na podstawie konkretnej oceny poszczególnych przypadków, dla każdej transakcji z osobna. Dla zapewnienia jednolitego wdrożenia, organy państwowe powinny działać w tym zakresie w ścisłej współpracy z Komisją Europejską.

Dzięki wprowadzonym złagodzeniom możliwe ma stać się bardziej regularne dostarczanie m.in. nawozów do szczególnie potrzebujących państw.

Większość wprowadzonych dziewiątym pakietem zmian, mimo że nie są kluczowe z perspektywy rosyjskiej gospodarki, dają wyraz solidarności Unii Europejskiej z Ukrainą, uściślając obowiązujące dotychczas sankcje, a co za tym idzie, należy je ocenić pozytywnie. Trudna do oceny jest natomiast kwestia złagodzenia restrykcji w handlu spożywczo-rolnym. Możliwość odmrożenia aktywów rosyjskich potentatów rynku międzynarodowego niesie za sobą zagrożenie nadużyć, zostawiając furtkę do obchodzenia przepisów.

Wobec nieustannie zmieniających się regulacji przedsiębiorcy unijni powinni przede wszystkim monitorować obowiązujący stan prawny, a w szczególności listy osób i podmiotów objętych listami sankcyjnymi. Jest to kluczowe dla uniknięcia ewentualnych naruszeń w tym zakresie.

JAK MOŻEMY POMÓC?

Zespół Kancelarii Prawnej Grant Thornton zapewnia kompleksowe wsparcie w ocenie obowiązujących stosunków gospodarczych w kontekście możliwości objęcia ich sankcjami, jak również we wdrożeniu procedur, mających na celu ograniczenie ryzyka prawnego związanego z naruszeniem sankcji.

AUTORKA: Magdalena Wołczek, Junior Associate, Zespół Kancelarii Prawnej Grant Thornton

Sankcje na Rosję i ich wpływ na firmy w Polsce – dowiedz się więcej:

Porozmawiajmy o Twoich wyzwaniach

Świadczymy usługi w zakresie Kancelaria prawna

Skontaktujemy się z Tobą w najbliższym dniu roboczym aby porozmawiać o Twoich potrzebach i dopasować do nich naszą ofertę.

Pole zawiera niedozwolone znaki

Nieprawidłowy format. Wprowadź twojadres@twojadomena.pl lub nr telefonu: XXXXXXXXX.

Skontaktuj się

Łukasz Wojdanowicz

Senior Associate, Radca Prawny

Specjalizacje

Skontaktuj się

Łukasz Wojdanowicz

Senior Associate, Radca Prawny

Specjalizacje

Poproś o kontakt

Niniejsza publikacja została sporządzona z najwyższą starannością, jednak niektóre informacje zostały podane w formie skróconej. W związku z tym artykuły i komentarze zawarte w „Newsletterze” mają charakter poglądowy, a zawarte w nich informacje nie powinny zastąpić szczegółowej analizy zagadnienia. Wobec powyższego Grant Thornton nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek straty powstałe w wyniku czynności podjętych lub zaniechanych na podstawie niniejszej publikacji. Jeżeli są Państwo zainteresowani dokładniejszym omówieniem niektórych kwestii poruszonych w bieżącym numerze „Newslettera”, zachęcamy do kontaktu i nawiązania współpracy. Wszelkie uwagi i sugestie prosimy kierować na adres jacek.kowalczyk@pl.gt.com.