Propozycją tych zmian powinni zainteresować się przede wszystkim podatnicy, którzy już teraz funkcjonują w systemie estońskiego CIT – zwłaszcza podmioty, u których obowiązkowy 4-letni termin opodatkowania według tego systemu zbliża się ku końcowi. Staną oni bowiem przed wyborem w zakresie ewentualnego powrotu do zasad klasycznego CIT.
Jakie zmiany mogą zajść w estońskim CIT?
1. Ukryte zyski
Ministerstwo Finansów proponuje doprecyzowanie definicji ukrytych zysków poprzez usunięcie przesłanki związku z prawem do udziału w zysku. Dodatkowo, planowane jest również poszerzenie katalogu ukrytych zysków o wszelkiego rodzaju opłaty i należności:
- wynikające z umowy najmu, dzierżawy lub umów o podobnym charakterze
- za korzystanie lub prawo do korzystania z praw lub wartości których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4-7 Ustawy CIT
- z tytułu świadczeń niematerialnych (doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, usług pośrednictwa, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń, oraz świadczeń o podobnym charakterze), a także
- o wynagrodzenie wypłacane wspólnikowi z tytułu powtarzających się świadczeń niepieniężnych.
W praktyce oznacza to, że większość transakcji na linii spółka – podmiot powiązany, może zacząć podlegać opodatkowaniu jako ukryty zysk.
2. Wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą
W aktualnym stanie prawnym co do zasady brak jest definicji wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą.
Ważny fragment
Zgodnie z propozycją MF, za wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą zostaną uznane te, które zostały poniesione w innym celu niż osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenia źródła przychodów oraz wszelkiego rodzaju opłaty i należności publicznoprawne o charakterze sankcyjnym.
Taka koncepcja MF była już wcześniej znana – pojawiła się bowiem w objaśnieniach podatkowych, które sugerowały, aby w ocenie wydatków kwalifikujących się do wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą, posiłkować się kwalifikacją stosowaną w ramach zasad klasycznego CIT, tj. art. 15 i 16 Ustawy CIT. Teraz jednak MF postanowiło zadbać o to, aby odzwierciedlenie tej koncepcji znalazło miejsce wprost w przepisach.
3. Pierwszeństwo opodatkowania zysków z okresu, w którym spółka korzystała z estońskiego CIT, po zakończeniu korzystania z tej formy opodatkowania
Po zakończeniu opodatkowania ryczałtem podatnicy są obowiązani do zapłaty ryczałtu od dochodu z tytułu zysku netto (sumy zysków netto osiągniętych w każdym roku podatkowym stosowania opodatkowania ryczałtem w części, w jakiej te zyski nie były zyskami podzielonymi lub nie zostały przeznaczone na pokrycie strat), co do zasady dopiero w momencie ich dystrybucji. W praktyce oznacza to, że moment opodatkowania zysków wypracowanych w okresie opodatkowania ryczałtem mógłby być odroczony na długi czas.
Ministerstwo Finansów planuje zatem zmiany, które będą prowadziły do sytuacji, w której w przypadku dokonania wypłaty zysku lub jego dystrybucji w jakiejkolwiek formie (po rezygnacji z opodatkowania estońskim CIT lub utracie prawa do korzystania z tej formy opodatkowania) należy przyjąć, że wypłata / dystrybucja nastąpiła w pierwszej kolejności z dochodu z tytułu zysku netto, osiągniętego w okresie opodatkowania CIT-E.
4. Wyższa stawka ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych – cios dla wielu wspólników
Ministerstwo Finansów dostrzegło, że podatnicy, stosujący opodatkowanie ryczałtowe, stosunkowo często korzystają z mechanizmu optymalizacyjnego, polegającego na świadczeniu usług na rzecz podmiotu powiązanego.
W związku z powyższym, MF proponuje zmianę stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (osób fizycznych), którzy świadczą usługi na rzecz podmiotów powiązanych (np. świadczenia na linii wspólnik – spółka). Proponuje się opodatkowanie takich usług według stawki 17%, bez względu na ich charakter. Na gruncie estońskiego CIT zmiana może stanowić istotnie niekorzystny scenariusz – potencjalnie ukryty zysk po stronie Spółki (10% lub 20%) + ryczałt po stronie wspólnika (17%).
5. Wprowadzenie definicji podatnika oraz podmiotu rozpoczynającego działalność lub rozpoczynającego prowadzenie działalności
Na mocy proponowanej definicji, za podatnika lub podmiot rozpoczynający działalność lub prowadzenie działalności nie będzie uznawany taki podatnik lub podmiot, który kontynuuje działalność przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa innego podatnika lub podmiotu, w szczególności podatnik powstały w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną, wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą. W praktyce żadna spółka wybierająca CIT-E zaraz po przekształceniu np. z JDG, nie będzie tą, która „rozpoczyna prowadzenia działalności” – te zagadnienie było dotychczas przedmiotem licznych sporów.
Google news
Bądź na bieżąco ze zmianami w prawie, podatkach i księgowości! Zaobserwuj nas w Wiadomościach Google
6. Uznanie skuteczności zmiany formy opodatkowania na estoński CIT w przypadku braku podpisu pod sprawozdaniem finansowym przez kierownika jednostki – na otarcie łwz
Ministerstwo Finansów planuje uznać skuteczność zmiany formy opodatkowania na estoński CIT w przypadku braku podpisania lub podpisania po terminie sprawozdania finansowego przez kierownika jednostki przy spełnieniu (przed upływem przyjętego roku podatkowego) pozostałych warunków i obowiązków. Jest to zatem ukłon jedynie w stronę tej grupy podatników, która nie zapewniła podpisu członków zarządu pod sprawozdaniem śródrocznym sporządzonym we właściwej formie i we właściwym czasie. Podatnicy, którzy np. nie sporządzili sprawozdania finansowego w formie elektronicznej, nadal mogą mieć wątpliwości co do skuteczności wyboru estońskiego CIT.
Podsumowanie
Choć propozycje Ministerstwa Finansów dla podatników estońskiego CIT należy w większości ocenić jako niekorzystne, to warto mieć na uwadze, że jest to na razie projekt na początkowym etapie drogi legislacyjnej i może jeszcze zmienić swój kształt.
Jeśli jednak choć część z tych przepisów wejdzie w życie w obecnym brzmieniu – wielu podatników opodatkowanych ryczałtem od dochodów spółek będzie musiało ponownie przeanalizować opłacalność pozostania w CIT-E i/lub wprowadzić zmiany w swoim modelu biznesowym. Rekomendujemy śledzenie dalszych losów tego projektu tutaj.
Czytaj także:
- Estoński CIT w 2025 r. [INFORMATOR]
- Czy brak podpisu pod sprawozdaniem w terminie pozbawia estońskiego CIT?
- 7 grzechów głównych podatników tzw. estońskiego CIT
- Jak rozpocząć korzystanie z ryczałtu estońskiego (CIT) w trakcie roku?
- Roczne sprawozdanie finansowe za pierwszy rok spółki na estońskim CIT
Kalkulator estońskiego CIT
Odpowiedz na kilka pytań i dowiedz się czy Twój biznes jest gotowy na estoński CIT i ile dzięki temu możesz zaoszczędzić.