Zbyt mało rozwinięte mechanizmy polubownego rozstrzygania sporów konsumenckich i cząstkowość obecnego systemu ADR już niedługo nie powinny stanowić problemu. 23 września 2016 r. Sejm uchwalił ustawę o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich, której tekst został przekazany do Senatu.

Istota nowych rozwiązań

Wprowadzenie nowych przepisów jest odpowiedzią polskiego ustawodawcy na rozwiązania przyjęte w Unii Europejskiej. Konieczność wdrożenia do polskiego prawa unijnego pakietu legislacyjnego dotyczącego pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich (m.in. dyrektywa w sprawie alternatywnych metod rozstrzygania sporów konsumenckich, tzw. dyrektywa ADR oraz rozporządzenie w sprawie internetowego rozstrzygania sporów konsumenckich, tzw. rozporządzenie ODR) wymusiła interwencję legislacyjną na poziomie ustawowym.

Zakres zastosowania ustawy

Ustawa o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich znajdzie zastosowania do polubownego rozwiązywania sporów na linii konsument – przedsiębiorca, wynikających z zawartej z konsumentem umowy. Ustawa znajdzie również zastosowanie do sporów konsumenckich o charakterze transgranicznym, wynikających z umów zawieranych z konsumentami mającymi miejsce zamieszkania w Unii Europejskiej.

Swoim zakresem ustawa obejmie wszelkie spory konsumenckie, za wyjątkiem sporów wynikających z umów, które expressis verbis zostały wyłączone spod działania ustawy, m.in. umowy, których przedmiotem są usługi zdrowotne świadczone przez pracowników służby zdrowia, czy usługi edukacyjne świadczone przez podmioty publiczne.

Dodatkowe obowiązki przedsiębiorcy

Chociaż ustawa zakłada dobrowolność polubownego rozstrzygania sporów, to nakłada na przedsiębiorców obowiązki informacyjne wobec konsumentów. Przedsiębiorca, który zobowiąże się do korzystania z pomocy podmiotów uprawnionych do rozstrzygania takich sporów, będzie miał obowiązek informowania klientów na własnej stronie internetowej, jak również we wzorach umów zawieranych z konsumentami, o podmiocie właściwym do rozpatrzenia sporu.

Ponadto, w przypadku nie uwzględnienia reklamacji złożonej przez konsumenta, każdy przedsiębiorca będzie zobowiązany do przekazania klientowi oświadczenia w przedmiocie wyrażenia zgody lub odmowy wyrażenia zgody na postępowanie w sprawie polubownego rozstrzygnięcia sporu, z jednoczesnym określeniem właściwego dla przedsiębiorcy podmiotu uprawnionego do rozstrzygnięcia sporu. Jeżeli przedsiębiorca nie złoży żadnego oświadczenia, uznaje się, że wyraził zgodę na powyższe postępowanie.

Podmioty uprawnione do prowadzenia postępowania

Przede wszystkim, należy zauważyć, że ustawa nie przewiduje rewolucyjnych zmian w przedmiocie istniejącego w Polsce systemu ADR, a jedynie jego uporządkowanie i rozwój. Zaproponowany w ustawie model zakłada wykorzystanie istniejących struktur publicznych i niepublicznych podmiotów ADR. Dodatkowo, przewiduje się, że Inspekcja Handlowa obejmie swoim działaniem sprawy, dla których nie został utworzony właściwy podmiot ADR. Tym samym, system ADR obejmie wszelkie sektory rynku, do których zastosowanie znajdzie ustawa.

Podmioty wskazane powyżej będą mogły uzyskać status podmiotu uprawnionego do prowadzenia postepowania w przedmiocie pozasądowego rozwiazywania sporów konsumenckich po uzyskaniu wpisu do rejestru prowadzonego przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Postać postępowania

Postępowanie w przedmiocie pozasądowego rozstrzygania konfliktów między konsumentem a przedsiębiorcą prowadzone będzie w postaci papierowej lub elektronicznej. Ustawa zakłada również, że postępowanie dostępne będzie dla konsumentów nieodpłatnie lub za opłatą o nieznacznej wysokości.

90 dni na rozwiązanie sporu

Istotny dla skuteczności polubownego rozstrzygania sporów jest czas trwania postępowania. Ustawa stanowi, że podmiot uprawniony do pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich ma 90 dni na rozwiązanie sporu od daty otrzymania kompletnego wniosku o wszczęcie postępowania. Termin ten może zostać przedłużony w przypadku szczególnie skomplikowanego sporu.

Wstrzymanie biegu przedawnienia roszczeń

Rozwiązanie ustawowe przewiduje, że wszczęcie postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich przerywa bieg przedawnienia roszczenia będącego przedmiotem sporu. Przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie nie zostanie zakończone. Zgodnie z powyższą regulacją, skorzystanie z instytucji polubownego rozstrzygania sporu nie pozbawi stron możliwości późniejszego wszczęcia postępowania sądowego.

Nowo uchwalone rozwiązania prawne mają pomóc obu stronom sporu konsumenckiego w pozasądowym dochodzeniu ich praw. Uniknięcie sformalizowanych, długotrwałych i kosztownych procesów sądowych winno znaleźć poparcie zarówno wśród przedsiębiorców, jak i konsumentów. Natomiast o tym, czy powyższa interwencja legislacyjna faktycznie przyniesienie poprawę efektywności polubownych rozstrzygnięć sporów konsumenckich, przekonamy się już niedługo.

AUTOR: Adrianna Roloff, Asystent, Kancelaria Prawna 

Porozmawiajmy o Twoich wyzwaniach

Świadczymy usługi w zakresie Spór konsument – przedsiębiorca łatwiejszy do rozwiązania

Skontaktujemy się z Tobą w najbliższym dniu roboczym aby porozmawiać o Twoich potrzebach i dopasować do nich naszą ofertę.

Pole zawiera niedozwolone znaki

Poproś o kontakt

Niniejsza publikacja została sporządzona z najwyższą starannością, jednak niektóre informacje zostały podane w formie skróconej. W związku z tym artykuły i komentarze zawarte w „Newsletterze” mają charakter poglądowy, a zawarte w nich informacje nie powinny zastąpić szczegółowej analizy zagadnienia. Wobec powyższego Grant Thornton nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek straty powstałe w wyniku czynności podjętych lub zaniechanych na podstawie niniejszej publikacji. Jeżeli są Państwo zainteresowani dokładniejszym omówieniem niektórych kwestii poruszonych w bieżącym numerze „Newslettera”, zachęcamy do kontaktu i nawiązania współpracy. Wszelkie uwagi i sugestie prosimy kierować na adres jacek.kowalczyk@pl.gt.com.