W najnowszym badaniu przeprowadzonym przez Grant Thornton przeanalizowano skalę wspomnianych obowiązków względem: NBP, GUS, urzędów skarbowych, ZUS i PFRON. Ustalenia teoretyczne zestawiono z przykładami konkretnych firm.
Spis treści
- Instytucje publiczne udostępniające na swoich stronach internetowych najwięcej deklaracji sprawozdawczych.
- Oczekiwania sprawozdawcze organów publicznych.
- Cyfryzacja na wysokim poziomie.
- Główne przyczyny licznych obowiązków sprawozdawczych firm.
- W praktyce, czyli zobowiązania sprawozdawcze konkretnych firm.
Instytucje publiczne udostępniające na swoich stronach internetowych najwięcej deklaracji sprawozdawczych
Ogólna liczba deklaracji składanych do urzędów publicznych, poddanych analizie, wynosi 324. Wśród organów publicznych wymagających największej liczby deklaracji znalazły się Główny Urząd Statystyczny (GUS) i urzędy skarbowe (US). Każdy z tych urzędów udostępnia przedsiębiorcom ponad 100 dokumentów. Stanowi to łącznie blisko 85% wszystkich przedkładanych dokumentów. Z kolei, na przeciwległym biegunie organów wymagających najmniejszej liczby sprawozdań znalazł się Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Przedkłada się do niego jedynie 6 formularzy. Należy jednak wyraźnie zaznaczyć, że nie same ogólne liczby deklaracji świadczą o poziomie obciążenia przedsiębiorców przez organy publiczne. Otóż, pod uwagę należy wziąć także częstotliwość wysyłanych deklaracji, która w przypadku wszystkich przeanalizowanych organów publicznych jest różna.
Oczekiwania sprawozdawcze organów publicznych
Narodowy Bank Polski (NBP) należy do najbardziej wymagających organów publicznych pod kątem sprawozdawczości. Do przekazywania formularzy do banku centralnego zobligowani są rezydenci (podmioty krajowe), którzy dokonują międzynarodowego obrotu dewizowego z nierezydentami (podmioty zewnętrzne zagraniczne) oraz przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność kantorową. Wpływ na intensywność raportowania mają także precyzyjnie dookreślone przez NBP progi kwotowe. W skrajnych przypadkach może to oznaczać konieczność przesłania do banku centralnego nawet 32 raportów miesięcznie, co przekłada się na liczbę 128 deklaracji kwartalnie i aż 384 rocznie.
W stosunku do Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) obowiązek sprawozdawczy również nie dotyczy wszystkich przedsiębiorców, a wyłącznie tych wybranych przez GUS w drodze losowania do badań reprezentacyjnych. Trudno zatem przewidzieć liczbę formularzy, do wypełnia których może zostać zobligowany przedsiębiorca. Za minimum można więc uznać brak konieczności przesłania jakichkolwiek deklaracji. Może się jednak zdarzyć, że przedsiębiorca zostanie wytypowany kilkakrotnie i wówczas średnia liczba wymaganych formularzy może wzrosnąć niemal ośmiokrotnie (80).
Z kolei, regularnymi obowiązkami sprawozdawczymi względem urzędów skarbowych objęci są wszyscy przedsiębiorcy. Fiskus oczekuje przesyłania między maksymalnie 115 deklaracji a minimalnie 1 deklarację rocznie. Wpływ na te obciążenia sprawozdawcze ma osobowość prawna i rodzaju prowadzonej działalności.
Natomiast wymagania sprawozdawcze względem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) i Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) są najmniejsze, ale za to najregularniejsze. Pierwsza z instytucji oczekuje wypełnienia 6 różnych dokumentów, druga 12. Warto jednak zauważyć, że choć są to najmniej rozbudowane zestawy formularzy, większość z dokumentów wymaga comiesięcznego raportowania. Dotyczy to aż 86% i 67% wszystkich deklaracji wymaganych odpowiednio przez PFRON i ZUS.
Google news
Bądź na bieżąco ze zmianami w prawie, podatkach i księgowości! Zaobserwuj nas w Wiadomościach Google
Cyfryzacja na wysokim poziomie
Polscy przedsiębiorcy mogą realizować aż 99% obowiązków sprawozdawczych drogą elektroniczną. W przypadku 3% wyodrębnionych z tej puli istnieje możliwość wyboru między formą papierową a cyfrową. Natomiast pozostały 1% dokumentów musi być składany wyłącznie w tradycyjnej formie. Do papierowych formularzy i deklaracji pozostaje przywiązany w niewielkim stopniu jedynie urząd skarbowy.
Partner, Departament Outsourcingu
Obowiązek sprawozdawczy przedsiębiorców wobec organów jest zdecydowanie uzasadniony z perspektywy zapewnienia przejrzystości prowadzonej działalności. Wątpliwości może jednak budzić zarówno skala, jak i stopień skomplikowania wymaganych informacji. […] Co więcej, trudności nie kończą się jednak na poprawnym i terminowym wypełnieniu formularzy. Na przedsiębiorcach spoczywa również odpowiedzialność za bieżące monitorowanie zmian w przepisach i ich wpływu na sytuację firmy. Wszystko to celem zauważenia ewentualnego rozszerzenia dotychczasowych obowiązków sprawozdawczych.
Główne przyczyny licznych obowiązków sprawozdawczych firm
Główne przyczyny nadmiernego obciążenia sprawozdawczością względem poszczególnych organów publicznych:
- nadmiarowe oczekiwania urzędów względem przedsiębiorców,
- brak przepływu informacji między urzędami,
- niewykorzystanie potencjały cyfryzacji.
W praktyce, czyli zobowiązania sprawozdawcze konkretnych firm
Teoretyczne ustalenia zawsze warto zestawić z praktyką. Analizie poddano więc firmy różniące się: osobowością prawną, wielkością, liczbą zatrudnianych pracowników oraz reprezentowaną branżą. Tym samym, przebadano obowiązki sprawozdawcze ciążące na: jednoosobowej działalności gospodarczej, spółce z branży IT, spółce działającej w sektorze energii odnawialnej oraz spółce z branży farmaceutycznej.
Badanie obowiązku sprawozdawczego przedsiębiorstw wobec instytucji publicznych w Polsce