Ulga B+R i ulga IP Box cieszą się coraz większą popularnością wśród podatników. Nie sposób się dziwić – korzystanie z nich wiąże się z atrakcyjnymi korzyściami podatkowymi. Ulga B+R obowiązuje w Polsce od 2016 roku, natomiast ulga IP Box od 2019 roku. Powstało wiele faktów i mitów związanych z obydwiema ulgami. Przedstawiamy dzisiaj najpopularniejsze z nich. Potwierdzamy fakty i obalamy mity!
Uwaga! Zmiany w przepisach o IP BOX – od 2025 czy od 2026?
1. Z ulgi B+R można skorzystać za poprzednie lata podatkowe – FAKT
Przedsiębiorca, który w latach ubiegłych ponosił wydatki na działalność B+R, może skorzystać z ulgi B+R. Warunkiem jest spełnienie ustawowych przesłanek – przede wszystkim, aby wydatki te stanowiły koszty kwalifikowane. W celu skorzystania z ulgi B+R za lata poprzednie, konieczne jest złożenie korekty zeznania podatkowego za te lata, uwzględniając w korekcie koszty kwalifikowane odpowiednio w załączniku CIT/BR lub PIT/BR.
2. Do skorzystania z ulgi B+R wymagane jest wyodrębnienie Działu B+R – MIT
Ustawodawca nie uzależnił prawa do skorzystania z ulgi B+R od funkcjonowania u podatnika działu dedykowanego do realizacji tego typu działalności, np. Działu B+R. Definicja działalności B+R nie wskazuje na konieczność funkcjonowania wyodrębnionego działu zajmującego się tą działalnością. Dlatego też funkcjonowanie u podatnika Działu B+R, jako wymóg konieczny do skorzystania z ulgi B+R, należy uznać za mit.
3. Do skorzystania z ulgi B+R wymagane jest prowadzenie odrębnej ewidencji księgowej – FAKT
Obowiązek podatnika, który zamierza skorzystać z ulgi B+R, do prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej został uregulowany w art. 24a ust. 1b Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 9 ust. 1b Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W przedmiotowej ewidencji powinny znaleźć się wyodrębnione z kosztów uzyskania przychodów podatnika koszty działalności badawczo-rozwojowej.
4. Do skorzystania z ulgi B+R wymagane jest posiadanie interpretacji indywidualnej – MIT
Uzyskanie pozytywnej interpretacji w indywidualnej sprawie podatnika wiąże się z nabyciem prawnej ochrony działań podatnika na podstawie Ordynacji podatkowej, na wypadek potencjalnych sporów z organami skarbowymi. Posiadanie interpretacji nie jest natomiast warunkiem koniecznym do skorzystania z ulgi B+R. Warto ją uzyskać, aby mogła służyć jako instrument ochrony w przypadku ewentualnego sporu z organami podatkowymi, natomiast nie jest niezbędna do skorzystania z ulgi B+R.
5. Do skorzystania z ulgi IP Box wymagane jest prowadzenie działalności B+R – FAKT
W ramach ulgi IP Box, możliwe jest opodatkowanie 5% stawką podatku dochodów uzyskanych z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, które zostały wytworzone, rozwinięte lub ulepszone przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej. Tym samym, nie jest możliwe skorzystanie w ulgi IP Box bez prowadzenia działalności B+R.
Nasz ekspert Michał Rodak jest do Twojej dyspozycji.
6. Z ulgi B+R może korzystać wyłącznie podmiot, który prowadzi laboratorium – MIT
Do skorzystania z ulgi B+R uprawnieni są podatnicy prowadzący działalność badawczo-rozwojową. Natomiast, do prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej nie jest konieczne prowadzenie laboratorium. Zgodnie z ustawową definicją, działalność B+R, to działalność twórcza obejmująca badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowana w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Te natomiast w żadnym przypadku nie zakładają konieczności prowadzenia laboratorium.
7. Prawo do skorzystania z ulgi IP Box i B+R należy wykazać w rocznym zeznaniu podatkowym – FAKT
Zarówno odliczenie kosztów kwalifikowanych w ramach ulgi B+R, jak i zastosowanie preferencyjnej stawki podatku w ramach ulgi IP Box, są uzależnione od uwzględnienia tego faktu w zeznaniu za rok podatkowy, w którym podatnik zamierza skorzystać z ulg. Tym samym, co do zasady, nie jest możliwe skorzystanie z ulg w trakcie roku, poza przypadkami szczególnymi.
8. Z ulgi IP Box można skorzystać bez względu na rodzaj osiąganego przychodu – MIT
Preferencyjną stawkę opodatkowania w ramach ulgi IP Box podatnik może zastosować wyłącznie w stosunku do dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, do których należą m.in.: autorskie prawo do programu komputerowego, patent, prawo ochronne na wzór użytkowy.
9. Z ulgi B+R można korzystać w trakcie roku – FAKT
Szczególne zasady skorzystania z ulgi B+R stosuje się do podatników, którzy w 2020 roku prowadzą lub prowadzili działalność związaną z przeciwdziałaniem COVID-19. Koszty kwalifikowane ponoszone na działalność badawczo-rozwojową, której celem jest opracowanie produktów niezbędnych do przeciwdziałania COVID-19, podatnicy mogą odliczyć od podstawy opodatkowania już w momencie wpłacania zaliczki na podatek dochodowy w trakcie roku.
10. Z ulgi IP Box nie mogą skorzystać podatnicy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą – MIT
Z ulgi IP Box mogą skorzystać zarówno osoby prawne, jak i osoby fizyczne. Warunkiem skorzystania z preferencji przez osobę fizyczną, jest prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej. Tym samym, podatnicy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą są uprawnieni do skorzystania z ulgi IP Box.
11. Z ulgi IP Box można korzystać w trakcie roku – FAKT
Analogicznie, jak w przypadku ulgi B+R, zostały wprowadzone zasady szczególne, pozwalające na zastosowanie preferencyjnej stawki 5% w ramach ulgi IP Box już podczas obliczania wysokości zaliczki na podatek dochodowy od dochodu osiągniętego z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, które są lub zostaną wykorzystane w celu przeciwdziałania COVID-19 (dotyczy roku 2020).
12. Każdy wydatek można rozliczyć w uldze B+R – MIT
W ramach ulgi B+R można rozliczyć wyłącznie wydatki, które spełniają przesłanki do uznania je za tzw. koszty kwalifikowane. Należą do nich m.in.: wydatki na wynagrodzenia pracowników realizujących działalność B+R, wydatki poniesione na nabycie materiałów i surowców wykorzystywanych do działalności B+R, koszty uzyskania i utrzymania patentu.
13. Z ulgi B+R można skorzystać także w przypadku straty podatkowej – FAKT
W przypadku ulgi B+R, jeżeli podatnik poniósł stratę albo wielkość jego dochodu jest niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, odliczenia dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie sześć lat podatkowych po roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do skorzystania z ulgi.
14. Do skorzystania z ulgi B+R wymagane jest posiadanie statusu Centrum Badawczo-Rozwojowego – MIT
Jednym z warunków skorzystania z ulgi B+R jest prowadzenie prac badawczo-rozwojowych, co nie jest natomiast uwarunkowane posiadaniem statusu Centrum Badawczo-Rozwojowego. Jednakże, posiadanie wskazanego statusu wiążę się z szerszym katalogiem kosztów kwalifikowanych.
Oprócz kosztów dotyczących zwykłych przedsiębiorców, Centra Badawczo-Rozwojowe w ramach ulgi B+R mogą dodatkowo odliczyć m.in. wydatki ponoszone na odpisy amortyzacyjne od budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością. Zatem posiadanie statusu CBR daje większe korzyści ze skorzystania z ulgi B+R, natomiast nie jest niezbędne do skorzystania z niej.
15. Nie jest możliwe skorzystanie jednocześnie z ulgi IP Box i ulgi B+R w stosunku do tego samego dochodu – FAKT
Ustawodawca przewidział wyłączenie jednoczesnego stosowania dwóch ulg na działalność innowacyjną w stosunku do tego samego dochodu. Odliczenie kosztów kwalifikowanych w ramach ulgi B+R nie podlega uwzględnieniu w obliczeniu podstawy opodatkowania, która podlega opodatkowaniu z zastosowaniem 5% stawki podatku w ramach ulgi IP Box. Niemniej jednak, jest możliwe stosowanie obu ulg, na przykład w tym samym roku podatkowym naprzemiennie, tzn. w stosunku do „różnych” dochodów.
16. Przed skorzystaniem z ulg IP Box i B+R wymagane jest poinformowanie o tym urząd skarbowy – MIT
Ustawodawca w żaden sposób nie warunkuje prawa do skorzystania z ulgi IP Box i ulgi B+R od wcześniejszego poinformowania o tym urzędu skarbowego. Warunki dotyczące skorzystania z przedmiotowych ulg dotyczą wyłącznie spełnienia określonych przesłanek przez działalność gospodarczą prowadzoną przez podatnika oraz wykonania przez niego działań niezbędnych do skorzystania z ulg (m.in. wykazanie prawa do ulg w rocznym zeznaniu podatkowym).
17. Przy zastosowaniu ulgi IP Box z kosztów związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej należy wyłączyć odsetki i opłaty finansowe – FAKT
Na mocy art. 30ca ust. 5 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 24d ust. 5 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do kosztów faktycznie poniesionych w związku z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w tym odsetek i opłat finansowych.
18. Z ulgi B+R nie można skorzystać w przypadku otrzymywania dofinansowania/dotacji – MIT
Istnieje możliwość skorzystania z ulgi B+R również w przypadku otrzymywania różnego rodzaju dofinansowań na prowadzoną działalność badawczo-rozwojową, natomiast wartość kosztów kwalifikowanych podlegających odliczeniu należy wówczas pomniejszyć o wartość otrzymanego dofinansowania. Zgodnie bowiem z art. 26e ust. 5 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 18d ust. 5 Ustawy o podatku od osób prawnych, koszty kwalifikowane podlegają odliczeniu, jeżeli nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie. Dlatego możliwe jest skorzystanie z ulgi B+R także w przypadku otrzymania dofinansowania, jednakże koszty kwalifikowane będą podlegały proporcjonalnemu pomniejszeniu o wysokość otrzymanego dofinansowania.
19. Aby skorzystać z ulgi B+R konieczne jest prowadzenie przynajmniej jednego rodzaju prac: prac rozwojowych lub badań naukowych – FAKT
Definicja działalności badawczo-rozwojowej wprowadza alternatywę, a tym samym wskazuje na możliwość prowadzenia tylko jednego z wymienionych rodzajów prac. Za działalność badawczo rozwojową należy uznać działalność twórczą, która obejmuje badania naukowe lub prace rozwojowe albo oba te rodzaje działań jednocześnie.
20. W celu zastosowania ulgi B+R podejmowane prace muszą wiązać się z opracowaniem rozwiązania niewystępującego dotychczas na rynku – MIT
Twórczy charakter działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi lub rozwiązań, które do tej pory nie występowały w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjne, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika. Jednocześnie, nie muszą to być rozwiązania dotychczas nie stosowane ogólnie na rynku.
Czytaj więcej: Ulgi podatkowe B+R i IP Box w czasie pandemii
21. Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów, chcąc skorzystać z ulgi IP Box, muszą prowadzić odrębną ewidencję dla potrzeb tej ulgi – FAKT
Obowiązek prowadzenia odrębnej ewidencji na potrzeby skorzystania z ulgi IP Box wynika z art. 30cb ust. 2 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie ze wskazanymi regulacjami, ewidencja ta powinna w szczególności zawierać wyodrębnienie każdego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej z uwzględnieniem kosztów i przychodów z nim związanych.
22. Możliwość skorzystania z ulgi B+R jest uzależniona od zakończenia prac B+R sukcesem – MIT
Zgodnie z ustawową definicją, działalność badawczo-rozwojowa powinna być podejmowana w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Tym samym ustawodawca nie uzależnił możliwości skorzystania z ulgi B+R od pozytywnego wyniku prac B+R.
23. Przy korzystaniu z ulgi IP Box niezbędne jest wyodrębnienie każdego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej – FAKT
Podatnik mający zamiar skorzystać z ulgi IP Box jest zobowiązany wyodrębnić każdego kwalifikowane prawo własności intelektualnej, czego należy dokonać w prowadzonej ewidencji. Obowiązek ten wiąże się z koniecznością obliczenia wysokości kwalifikowanego dochodu, który podlegać będzie opodatkowaniu z zastosowaniem preferencyjnej stawki, z uwzględnieniem kosztów i przychodów odpowiadających konkretnemu prawu własności intelektualnej.
24. Po skorzystaniu z ulgi B+R lub ulgi IP Box, urząd skarbowy zawsze wszczyna kontrolę podatkową – MIT
Kontrola podatkowa lub czynności sprawdzające wszczynane są w przypadku konieczności wyjaśnienia pojawiających się wątpliwości dotyczących rozliczeń podatkowych podatnika. Korzystanie z ulg B+R i IP Box nie musi wiązać się z takim działaniem organu podatkowego. Urzędy skarbowe, w ramach czynności sprawdzających, mogą zadać podatnikowi kilka pytań związanych ze skorzystaniem z ulgi B+R/IP Box lub żądać przesłania np. kalkulacji, z której wynikają kwoty wykazane w zeznaniu. Jeżeli podatnik jest uprawniony do ulg i zostały one wdrożone w odpowiedni sposób, brak będzie podstaw do zakwestionowania ich przez urzędy skarbowe. Z tego też powodu, sama możliwość wszczęcia kontroli podatkowej lub czynności sprawdzających nie powinna zniechęcać do skorzystania z ulg podatkowych.
25. Dla każdego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej należy obliczyć wskaźnik nexus – FAKT
Przy pomocy wskaźnika nexus obliczana jest wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, który podlega opodatkowaniu z zastosowaniem preferencyjnej stawki. Wysokość dochodu ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika nexus.
WSPÓŁAUTOR: Joanna Krajnik, Konsultant, Działalność innowacyjna – ulga B+R i IP Box
