Coraz skuteczniejsze kontrole w zakresie cen transferowych zmuszają podatników do ostrożnego ustalania warunków transakcji zawieranych z podmiotami powiązanymi na zasadach rynkowych. W zakresie przyszłych rozliczeń podatnicy mogą w łatwy sposób się zabezpieczyć – od początku zawarcia transakcji ustalić warunki zgodnie z zasadą ceny rynkowej. Co do przeszłości, sprawdzenie i zabezpieczenie rozliczeń z podmiotami powiązanymi na wypadek kontroli może odbyć się poprzez ponowną weryfikację cen transferowych.
Podsumowanie:
- Wewnętrzny lub zewnętrzny audyt cen transferowych pomoże zidentyfikować nierynkowe rozliczenia z podmiotami powiązanymi lub podmiotami z „rajów podatkowych".
- Brak obowiązku sporządzania dokumentacji cen transferowych, nie zwalnia z obowiązku stosowania rynkowych zasad w transakcjach z podmiotami powiązanymi.
- Kompleksowy audyt cen transferowych zawiera kilka etapów, gdzie najważniejszym jest analiza rynkowości przeprowadzanych transakcji z podmiotami powiązanymi/podmiotami z „rajów podatkowych”.
Jak zostało wskazane w naszej wcześniejszej publikacji „Kontrola podatkowa w zakresie cen transferowych”, organy podatkowe na przestrzeni ostatnich kilku lat coraz częściej i skuteczniej badają rozliczenia z podmiotami powiązanym. Podatnicy do czasu przedawnienia zobowiązania podatkowego powinni upewnić się co stosowanych warunków rozliczeń z podmiotami powiązanymi, przeprowadzając ponowną weryfikację stosowanych zasad . Ponowny audyt cen transferowych może uchronić przed dotkliwym doszacowaniem dochodu przez organy podatkowe i zapłatą podatku oraz odsetek.
Kto powinien rozważyć audyt cen transferowych?
Przeprowadzenie audytu rozliczeń z podmiotami powiązanymi powinni rozważać zarówno podatnicy, którzy mają obowiązek sporządzania dokumentacji podatkowej, jak również ci którzy wprawdzie takiego obowiązku nie mają, ale zawierają transakcje z podmiotami powiązanymi. Brak przekroczenia progu zobowiązującego do sporządzenia dokumentacji podatkowej, nie zwalnia z obowiązku stosowania rynkowych rozliczeń z podmiotami powiązanymi. Od 2019 r. obowiązuje dodatkowo zwolnienie dla „transakcji krajowych” czyli zawieranych pomiędzy polskimi podatnikami, którzy spełniają określone warunki, m.in. brak poniesienia straty podatkowej. Zwolnienie to jednak nie niesie za sobą innego rodzaju przywilejów. Podatnicy nadal powinni zawierać transakcje na zasadach rynkowych, a uproszczonym narzędziem kontroli w tym zakresie jest m.in. obowiązek składania corocznej informacji TPR.
Audyt cen transferowych powinni również rozważyć ci podatnicy, którzy w przeszłości zawierali transakcje z podmiotami z siedzibą lub miejscem zamieszkania w tzw. „rajach podatkowych” oraz zawierający umowy spółek, umowy wspólnego przedsięwzięcia lub inne o podobnym charakterze.
Jak przeprowadzić skuteczny audyt cen transferowych?
Dokonując ponownej weryfikacji rozliczeń z podmiotami powiązanymi w pierwszej kolejności warto ustalić powiązania kapitałowe i osobowe z podmiotami należącymi do tej samej grupy kapitałowej, a także jak zmieniały się one na przestrzeni lat wskutek różnego rodzaju restrukturyzacji. Pozwoli to uniknąć sytuacji braku dokumentacji podatkowej wskutek nieprawidłowej identyfikacji podmiotów powiązanych. Następnie należy zidentyfikować wszystkie transakcje, które były zawierane z podmiotami powiązanymi, sprawdzić, czy podlegały one pod obowiązek dokumentacyjny, a jeżeli tak – zweryfikować, czy dokumentacja zawiera wszystkie elementy formalne wymagane przez przepisy. Niekompletna dokumentacja może być przyczyna uznania jej braku przez organy podatkowe.
Najważniejszym etapem audytu powinna być analiza rynkowości rozliczeń z podmiotami powiązanymi oraz identyfikacja nieprawidłowości i ryzyk podatkowych. Na końcu analiz rozważyć należy możliwe działania korygujące nieprawidłowości.
Reasumując, przygotowanie się do kontroli podatkowej w zakresie cen transferowych może być poprzedzone przeprowadzeniem audytu cen transferowych. Weryfikację przeszłych rozliczeń z podmiotami powiązanymi najlepiej przeprowadzić w sposób kompleksowy – sprawdzić wszystkie lata wstecz, które nie uległy przedawnieniu i skupić się na każdym aspekcie, który wpływa na obowiązki związane z cenami transferowymi – poczynając od identyfikacji podmiotów powiązanych, zawieranych transakcji i najważniejsze – przeanalizowanie stosowanych warunków transakcyjnych, w tym cen transferowych.
AUTOR: Aleksandra Trocińska
