Opodatkowaniu podatkiem VAT podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.
Wspólnicy spółki cywilnej postanowili wycofać z działalności gospodarczej spółki nieruchomość i przekazać na cele osobiste. Nieruchomość składa się z dwóch przylegających do siebie działek, na których posadowiony jest budynek – pawilon handlowy. Budynek wykorzystywany był do czynności opodatkowanych podatkiem VAT – był wykorzystywany jako przedmiot najmu dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Budynek został zakupiony w 2008 r. Cena zakupu jednej działki wraz z częścią pawilonu obejmowała podatek VAT, który spółka odliczyła, a cena zakupu drugiej działki wraz częścią pawilonu nie obejmowała podatku VAT, ponieważ sprzedający nie był zobowiązany do zapłaty podatku VAT. W budynku od momentu zakupu nie wykonywano żadnych remontów i ulepszeń.
Wspólnicy spółki chcieli wiedzieć, czy nieodpłatne przekazanie na cele osobiste wspólników przedstawionej w stanie faktycznym nieruchomości będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.
Stanowisko podatnika
Przedstawiając własne stanowisko w sprawie stwierdzili, że obowiązek podatkowy powstanie w odniesieniu do części budynku posadowionego na działce, w odniesieniu do której przy nabyciu spółce cywilnej przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT. Niemniej, z uwagi na to, że pomiędzy pierwszym zasiedleniem a momentem wydania upłynął okres dłuższy niż 2 lata zastosowanie znajdzie art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy VAT i tym samym wystąpi zwolnienie od podatku.
Natomiast w odniesieniu do drugiej działki i posadowionego na jej gruncie części budynku należy zastosować zwolnienie, bowiem przy nabyciu odliczenie podatku VAT nie przysługiwało.
Stanowisko MRiF
Organ wydający interpretację indywidualną potwierdził stanowisko wspólników. Wskazał, iż aby nieodpłatne przekazanie towarów podlegało opodatkowaniu VAT konieczne jest łączne spełnienie następujących warunków:
- nieodpłatne przekazanie dokonywane jest przez podatnika podatku VAT,
- przekazane przez podatnika towary należą do jego przedsiębiorstwa,
- przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest towar, w stosunku do którego podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tego towaru lub jego części składowych.
Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie (w tym także darowizna) tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania), bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).
Potwierdził też, że nieodpłatne przekazanie działki wraz z częścią pawilonu handlowo-usługowego będzie zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy VAT, ponieważ zajęcie budynku nastąpiło w 2008 r., a pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą tej części budynku upłynie okres dłuższy niż 2 lata.
Od pewnego czasu organy uprawnione do wydawania interpretacji indywidualnych, w zakresie pierwszego zasiedlenia powołują się na zapisy Dyrektywy 2006/112/WE oraz orzecznictwa TSUE. Mimo, iż zgodnie z Ustawą VAT przez pierwsze zasiedlenie należy rozumieć oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:
- wybudowaniu lub
- ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej,
to uwzględniając zapisy Dyrektywy 2006/112/WE oraz orzecznictwo TSUE pierwsze zasiedlenie powinno być rozumiane szeroko jako „pierwsze zajęcie budynku, używanie”. W efekcie, aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do zajęcia budynku, jego używania, w tym również na potrzeby własnej działalności gospodarczej.
(interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 18.11.2016 r. nr 2461-IBPP-24512.687.2016.1.KO).
AUTOR: Dorota Borkowska-Chojnacka, Doradca, Bieżące doradztwo podatkowe