TSUE oceniając obowiązek natychmiastowej zapłaty podatku wydał orzeczenie stwierdzające niezgodność niemieckich przepisów o Exit Tax z zasadą swobody przepływu osób określoną w umowie międzynarodowej zawartej między UE a Szwajcarią. Ze względu na kształt podważonych przez TSUE przepisów o Exit Tax, orzeczenie może wywołać dyskusję o zgodności polskich regulacji dotyczących Exit Tax, które konstrukcyjne są zbliżone do tych wynikających z przepisów niemieckich.
Podsumowanie
- Orzeczenie TSUE wskazuje na niezgodność przepisów nakładających obowiązek natychmiastowej zapłaty Exit Tax ze swobodą przepływu osób określoną w umowie między Unią Europejską (UE) a Szwajcarią.
- Pomimo, iż omawiany wyrok TSUE został wydany na kanwie specyficznej umowy zawartej między UE a Szwajcarią, postanowienia tej umowy są analogiczne jak te wynikające z traktatów unijnych, które zapewniają swobodny przepływ osób.
- Przekładając argumentację TSUE na polskie regulacje obowiązujące od 1 stycznia 2019 r. nie można wykluczyć, iż wskazany wyrok stanie się pretekstem do dyskusji o zgodności tych regulacji z prawem unijnym.
Najnowsze orzeczenie TSUE dotyczące Exit Tax
26 lutego 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał orzeczenie w sprawie C-581/17 dotyczące niemieckich przepisów o Exit Tax.
Sprawa dotyczyła obywatela Niemiec – udziałowca spółki szwajcarskiej, który przeniósł swoje miejsce zamieszkania do Szwajcarii, w związku z czym z chwilą zmiany miejsca zamieszkania niemiecki urząd skarbowy opodatkował niezrealizowany zysk z tytułu udziałów w ww. spółce. Podatnik wdał się w spór z organem argumentując, że niemieckie przepisy o Exit Tax w zakresie natychmiastowego pobrania podatku są niezgodne z zasadą swobodnego przepływu osób określoną w umowie międzynarodowej zawartej miedzy Unią Europejską (UE) a Szwajcarią. Sąd rozpatrujący sprawę zwrócił się z pytaniem prejudycjalnym do TSUE.
Stanowisko TSUE
Zdaniem TSUE natychmiastowy pobór podatku od niezrealizowanych zysków sprawia, że podatnik jest w mniej korzystnym położeniu podatkowym niż inni, będący w podobnej sytuacji niemieccy obywatele, którzy zachowują miejsce zamieszkania w Niemczech. Obywatele niemieccy muszą bowiem zapłacić podatek od zysków związanych z danymi udziałami dopiero wówczas, gdy te zyski zostaną zrealizowane, natomiast podatnik w niniejszej sprawie musi zapłacić podatek od niezrealizowanych zysków z takich udziałów w chwili przeniesienia swojego miejsca zamieszkania do Szwajcarii, nie mogąc przy tym skorzystać z odroczenia zapłaty do czasu ich zbycia. Takie odmienne traktowanie zniechęca zatem do skorzystania ze swobody przedsiębiorczości oraz swobody przepływu osób określonej w umowie między UE a Szwajcarią.
Choć wyrok TSUE zapadł na podstawie przepisów umowy międzynarodowej między UE a Szwajcarią, wpisuje się w ugruntowaną linię orzeczniczą TSUE dotyczącą Exit Tax w kontekście regulacji Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Exit Tax a sprawa polska
Polskie regulacje o Exit Tax, analogicznie jak przepisy niemieckie nie wprowadziły procedury odroczenia zapłaty podatku, lecz jako zasadę przyjęły zapłatę podatku do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał dochód z niezrealizowanych zysków z możliwością rozłożenia podatku na raty lub ewentualnie zwrotu na gruncie przepisów przy spełnieniu określonych warunków. Tym samym, nie można wykluczyć, iż również część polskich regulacji może być uznana za niezgodną z prawem unijnym.
Ważny fragment
Kolejne wnioski będzie można wyciągnąć po ustosunkowaniu się do omawianego wyroku przez Ministerstwo Finansów, które już zapowiedziało gruntowną analizę orzeczenia i przedstawienie własnej opinii.
Najnowsze orzeczenie TSUE wpisuje się w ugruntowaną linię orzeczniczą dotyczącą warunków zapewniających zgodność Exit Tax z prawem unijnym. Zgodnie z prezentowanym stanowiskiem, natychmiastowy obowiązek zapłaty Exit Tax jest niezgodny z prawem unijnym, w szczególności ze swobodami traktowanymi.
Biorąc pod uwagę stanowisko TSUE oraz kształt polskich regulacji w zakresie Exit Tax, nie wykluczone, iż wyrok wywoła dyskusję co do zgodności polskich regulacji w zakresie Exit Tax z prawem unijnym.
AUTOR: Cezary Janiszewski