Czy uzyskana opinia o stosowaniu preferencji WHT jest wciąż ważna?

Opinia o stosowaniu preferencji WHT – jaki jest cel jej uzyskania?

Opinia o stosowaniu preferencji stanowi urzędowe potwierdzenie prawa do stosowania preferencyjnych zasad podatku u źródła i jest jedną z możliwości zastosowania zwolnienia bądź niższej stawki podatku od nadwyżki ponad 2 mln zł wobec wypłacanych należności na rzecz podmiotów powiązanych z tytułu dywidendy, odsetek lub należności licencyjnych. W ramach opinii można potwierdzić możliwość stosowania zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 3 lub art. 22 ust. 4 Ustawy CIT, czy też preferencji podatkowych wynikających odpowiedniej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.

Oznacza to, że w przypadku tych płatności po przekroczeniu limitu polscy płatnicy są w pierwszej kolejności zobligowani do pobrania WHT według stawki standardowej od nadwyżki przekraczającej ten limit (zasada pay & refund określona w art. 26 ust 2e Ustawy CIT). Jednym ze sposób „uniknięcia” konieczności stosowania zasady pay&refund jest uzyskanie opinii o stosowaniu preferencji.

Aby uzyskać opinię o stosowaniu preferencji należy wykazać we wniosku spełnienie warunków określonych w art. 21 ust. 3-9 lub w art. 22 ust. 4-6 Ustawy CIT albo warunków zastosowania umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. W celu uzyskania opinii wnioskodawca powinien przedłożyć odpowiednią dokumentację, z której będzie wynikało, że przesłanki do zastosowania zwolnienia z podatku u źródła lub preferencyjnej stawki podatku zostały spełnione. Przepisy nie wskazują jednak, jakie dokumenty należy załączyć. W związku z tym proces uzyskiwania opinii jest stosunkowo złożony i długotrwały. Procedura wydawania opinii powinna trwać co do zasady do 6 miesięcy, ale organ podatkowy może przedłużyć wskazany termin, co jak wynika z praktyki jest już standardem.

Na jaki czas jest wydawana opinia o stosowaniu preferencji WHT i kiedy traci ona ważność?

Ustawa CIT przewiduje trzy momenty wygaśnięcia opinii o stosowaniu preferencji. Zgodnie z art. 26b ust. 7 Ustawy CIT opinia o stosowaniu preferencji wygasa:

• z upływem 36 miesięcy od jej wydania;
• ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynęło 14 dni od dnia, w którym wnioskodawca dowiedział się o istotnej zmianie okoliczności faktycznych, które mogą mieć wpływ na spełnienie warunków korzystania ze zwolnienia, albo warunków zastosowania umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub przy zachowaniu należytej staranności powinien się dowiedzieć, że doszło do tej zmiany, jeżeli zgodnie z tym przepisem wnioskodawca poinformował organ podatkowy o istotnej zmianie okoliczności;
• z dniem, w którym podatnik, którego dotyczy ta opinia, przestał spełniać warunki określone w art. 21 ust. 3-3c lub art. 22 ust. 4-6 Ustawy CIT albo warunki zastosowania umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, jeżeli wnioskodawca nie poinformował o tym organu podatkowego w ciągu 14 dni od dnia, w którym dowiedział się, że podatnik przestał spełniać warunki do zastosowania preferencji, lub przy zachowaniu należytej staranności powinien się dowiedzieć, że doszło do tej zmiany.

Pojęcie istotnej zmiany okoliczności faktycznych, która może mieć wpływ na spełnienie warunków skorzystania ze zwolnienia lub warunków stosowania umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania jest pojęciem nieostrym, które powinno zostać poddane szczegółowej analizie. Ustalenie, kiedy istotna zmiana okoliczności będzie „istotna” może w niektórych przypadkach okazać się wyzwaniem. Kwestia ta nie była przedmiotem rozstrzygnięć organów podatkowych ani sądów administracyjnych, w związku z czym co do zasady brak jest konkretnych przykładów stanowiących o „istotnej zmianie stanu faktycznego”. Należy zatem każdorazowo badać, czy zmiany stanu faktycznego powodują, że okoliczności faktyczne mogą mieć wpływ na spełnienie warunków skorzystania ze zwolnienia lub warunków stosowania umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Wobec tego należy zwrócić szczególna uwagę na m.in. ustalenia umowne podczas zawierania aneksu do umowy pożyczki, na podstawie której płatności z tytułu odsetek były przedmiotem wniosku o wydanie opinii o stosowaniu preferencji.

W rezultacie podmiot, który uzyskał opinię, jest zmuszony do oceny skutków każdej modyfikacji stanu faktycznego, zmiany umowy/uchwały oraz jej wpływu na możliwość stosowania preferencji podatkowych w stosunku do wypłat objętych tą opinią.  Dodatkowo wnioskodawca musi dokonać takiej oceny na gruncie niejasnych i nieprecyzyjnych przepisów podatkowych. Przyjęcie, że wydana opinia o stosowaniu preferencji jest ważna przez 36 miesięcy może być ryzykowne. W przypadku niespełnienia jakiegokolwiek warunku po wydaniu opinii o stosowaniu preferencji, może ona wygasnąć nawet z dnia na dzień.

Należy pamiętać, że nawet w przypadku uzyskania opinii o stosowaniu preferencji, przy wypłacie należności będących przedmiotem opodatkowania podatkiem u źródła należy zawsze dochować należytej staranności.  Zawierając nowe umowy, strony powinny w szczególności zwracać uwagę na to, czy płatności dokonywane na podstawie umów zawartych po uzyskaniu opinii są objęte jej zakresem.