Jedną z większych zmian, z którymi przychodzi zmierzyć się biznesowi jest zagadnienie ESG, które będzie jeszcze bardziej zyskiwało na znaczeniu w najbliższych miesiącach i latach Warto dobrze poznać to pojęcie i należycie zaplanować wdrożenie jego standardów.
Obowiązek raportowania niefinansowego dla szerszego kręgu podmiotów
Pierwsze standardy odnoszące się do ESG zostały wprowadzone na mocy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2014/95/UE z dnia 22 października 2014 r. zmieniającej dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże jednostki oraz grupy („NFRD”). Dyrektywa ta, implementowana następnie do polskiej ustawy o rachunkowości, nałożyła na duże jednostki zainteresowania publicznego (spółki giełdowe, banki, zakłady ubezpieczeń, fundusze inwestycyjne itp.) obowiązek ujmowania w sprawozdaniach z działalności informacji niefinansowych dotyczących kwestii środowiskowych, społecznych, pracowniczych, poszanowania praw człowieka oraz przeciwdziałania korupcji. Zgodnie jednak z analizami przeprowadzonymi przez Komisję Europejską, NFRD nie spełniła pokładanych w niej oczekiwań, między innymi z uwagi na niewystarczający zakres raportowanych informacji, pomijanie części istotnych okoliczności czy trudności w porównaniu zakresu informacji ujawnianych przez różne podmiot zobowiązane. Wydaje się więc, że NFRD określiła wymogi raportowania niefinansowego w sposób zbyt ogólny, co w praktyce przełożyło się na tworzenie przez zobowiązane podmioty estetycznych i broszur zawierających wzniosłe hasła, z których jednak nie dało się uzyskać konkretnych informacji co do działań w obszarze ESG.
W odpowiedzi na powyższe spostrzeżenia, Komisja Europejska rozpoczęła prace nad nową dyrektywą („CSRD”- ang. Corporate Sustainability Reporting Directive).
Ważny fragment
Nowa dyrektywa CSRD obejmie wszystkie duże spółki oraz wprowadzi szczegółowe i mierzalne standardy raportowania niefinansowego. Duże podmioty będą więc zobowiązane do sporządzania sprawozdań z działalności zgodnie z nową, bardzo szczegółową metodologią.
Nadrzędnym celem projektowanych regulacji jest zapewnienie szerokiego, publicznego dostępu do informacji z zakresu ESG dla inwestorów, instytucji finansowych oraz innych interesariuszy, co wpisuje się w założenia tzw. Europejskiego Zielonego Ładu oraz unijnej strategii zrównoważonego finansowania.
Istnieje więc wysokie prawdopodobieństwo, że CSRD zostanie przyjęta przez Parlament Europejski i Radę w pierwszym czytaniu, co nałoży na polskiego prawodawcę obowiązek implementacji nowych przepisów do ustaw krajowych.
Szczegółowe standardy raportowania niefinansowego są obecnie opracowywane przez Europejską Grupę Doradczą ds. Sprawozdawczości Finansowej („EFRAG”, ang. European Financial Reporting Advisory Group) oraz będą przedmiotem dalszych konsultacji i prac w ramach Komisji Europejskiej. Co istotne, informacje niefinansowe będą podlegały obowiązkowemu badaniu audytorskiemu, co ma zapewnić rzetelność oraz dokładność udostępnianych informacji.
Czytaj więcej: Raportowanie niefinansowe (ESG) – obowiązki, daty, zakres, standardy [INFORMATOR]
Trend dbałości o zrównoważony rozwój
Jednak już w obecnym stanie prawnym wskazuje się, że niestosowanie się przez spółki do standardów ESG, jak na przykład ograniczanie emisji zanieczyszczeń czy wytwarzania odpadów, a także należytego raportowania niefinansowego wiąże się z ryzykiem odpływu inwestorów a także kapitału z instytucji finansowych. Duże podmioty inwestycyjne i finansowe w coraz większym zakresie zwracają bowiem uwagę na zrównoważony rozwój swoich podmiotów zależnych i kontrahentów, w tym również z sektora MŚP. Wynika to z jednej strony z wymogów regulacyjnych, z drugiej natomiast z przekonania, że przedsiębiorstwa zarządzane zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju i ESG lepiej radzą sobie w warunkach kryzysowych oraz przynoszą długofalowo wyższe stopy zwrotu.
Tak więc pomimo, że ustawodawca europejski dopiero pracuje nad rozwiązaniami mającymi wymusić szczegółowe i mierzalne raportowanie niefinansowe w zakresie ESG, to oddolny nacisk na podwyższanie standardów biznesowych w obszarach ekologii, praw człowieka oraz przejrzystości korporacyjnej jest już dostrzegalny. Wydaje się, że kierunek ten będzie zyskiwał na znaczeniu i finalnie stanie się jedyną możliwą ścieżką rozwoju zarówno dla dużych firm jak i sektora MŚP.
Zrównoważony rozwój przestaje być wyłącznie hasłem. Zarówno ustawodawca unijny jak i sami uczestnicy rynku zdają się przykładać coraz większą wagę do związanych z nim zagadnień. Dlatego w najbliższych latach należy spodziewać się, że zgodność ze standardami ESG stanie się koniecznością dla firm, które nie chcą popaść w stagnację lub izolację rynkową.
AUTOR: Marek Ruciński
Zobacz wideo: Czym jest ESG i kto pod nie podlega? Przepisy, anegdoty i przykłady
Podsumowanie:
- ESG - skrót od Environmental, Social and Corporate Governance - stanowi nowy standard raportowania informacji o przedsiębiorstwach, ich rozwoju i ich wpływie na otoczenie.
- Obowiązujące obecnie regulacje nakładają obowiązki z zakresu raportowania niefinansowego zagadnień ESG wyłącznie na jednostki zainteresowania publicznego, takie jak banki, ubezpieczyciele czy fundusze inwestycyjne. Zgodnie jednak z projektem nowej dyrektywy, obowiązek ten ma objąć wszystkie duże spółki. Dyrektywa ma również rozszerzyć i znacząco uszczegółowić zakres raportowanych informacji.
- Niezależnie jednak od zamierzeń ustawodawczych, zwiększone zainteresowanie problematyką zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw wykazują już sami uczestnicy rynku, w tym w szczególności banki oraz inwestorzy. Trend rozwoju ESG niewątpliwie szybko zyskuje na znaczeniu.
