Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości powiedziała kolejne słowo w toczącej się od lat dyskusji na temat tego, jak należy prezentować w sprawozdaniach finansowych umowy leasingowe. W maju 2013 roku opublikowano kolejny już projekt nowego standardu mającego regulować rachunkowość leasingu. Jest to już trzecia wersja tego projektu przedstawiona przez Radę do publicznej dyskusji.
Obowiązujący od 1997 roku Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 17 „Leasing” każe prezentować umowy, które klasyfikowane są jako leasing finansowy odmiennie od umów leasingu operacyjnego. Leasing finansowy prezentowany jest w bilansie spółek: przedmiot umowy wykazywany jest jako aktywa leasingobiorcy i amortyzowany, z kolei przypadająca do zapłaty kwota jest wykazywana jako zobowiązania, od którego nalicza się odsetki. Leasing operacyjny nie powoduje ujęcia w bilansie aktywów ani zobowiązań, gdyż raty leasingowe ujmowane są na bieżąco w kosztach spółki. Podejście takie uważane jest za niewystarczające, gdyż nie pokazuje całości obciążeń spółki. Proponowane zmiany, jeśli wejdą w życie, będą stanowiły rewolucję w rachunkowości umów leasingowych i mogą całkowicie przeobrazić sprawozdania finansowe wielu spółek.
Aktualna propozycja Rady wygląda następująco: Leasingobiorcy niezależnie od tego, czy wg MSR 17 leasing byłby kwalifikowany jako finansowy czy operacyjny, powinni w momencie zawarcia umowy ująć w aktywach tzw. prawo do korzystania z aktywów (ang. right of use asset), natomiast w pasywach zobowiązanie do dokonania spłaty rat leasingowych. Późniejsze podejście do aktywa i zobowiązania zależy w uproszczeniu od tego, czy przedmiot leasingu jest nieruchomością, czy innym typem aktywów.
Sprawdź Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF/MSR) Grant Thornton
Jeżeli przedmiot leasingu nie jest nieruchomością, prawo do użytkowania aktywów jest amortyzowane liniowo w okresie uzyskiwania z niego korzyści. Z kolei zobowiązanie wymaga naliczania odsetek z wykorzystaniem efektywnej stopy procentowej i obciążania nimi kosztów finansowych. Konsekwencją są wyższe koszty leasingu w pierwszych latach trwania umowy.
W przypadku leasingu nieruchomości wysokość kosztów z tytułu umowy będzie równa we wszystkich latach obowiązywania, gdyż będą one rozkładane liniowo.
Przyjęcie powyższych zmian do międzynarodowej sprawozdawczości finansowej spowoduje, że w bilansach wielu podmiotów pojawią się dodatkowe aktywa i zobowiązania. Konsekwencją będą niższe wskaźniki rentowności aktywów oraz gorsze wskaźniki płynności. Podmioty, które muszą utrzymywać ustawowe bądź umowne poziomy kapitału mogą stanąć przed koniecznością znalezienia nowych źródeł finansowania kapitałem własnym.
Rada MSR oczekuje uwagi i komentarze odnośnie projektu do 13 września bieżącego roku.