Od 1 stycznia 2020 r. przedsiębiorcy muszą dostosować terminy zapłaty do znowelizowanych przepisów regulujących terminy zapłaty w transakcjach handlowych. Ustawa o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych ma zwalczać zatory płatnicze i zapobiegać ustalaniu w umowach nadmiernie wydłużonych terminów zapłaty.
Podsumowanie:
- Ustawa wprowadza bezwzględnie obowiązujący 60-dniowy termin płatności w stosunku do tzw. transakcji asymetrycznych (tj. takich gdzie wierzycielem jest jednostka MŚP, a dłużnikiem duży przedsiębiorca).
- Nowelizacja nakłada na podatkowe grupy kapitałowe i największe podmioty nowy obowiązek corocznego przedłożenia sprawozdania o terminach zapłaty w transakcjach handlowych.
Zatory płatnicze bolączką polskich przedsiębiorców
Wchodzące w życie od 1 stycznia 2020 r. przepisy mają na celu polepszenie sytuacji mikro, małych i średnich firm – jak wskazuje ustawodawca w uzasadnieniu do ustawy, ponad połowa polskich przedsiębiorców (w tym w szczególności MŚP) deklaruje opóźnienia w płatnościach jako barierę dla prowadzonej przez siebie działalności. Narzucanie nadmiernie wydłużonych terminów płatności oraz nierzetelna zapłata należności prowadzi bowiem nie tylko do powstawania zatorów płatniczych ale również – w konsekwencji – do ponoszenia dodatkowych kosztów prowadzenia działalności związanych z przeterminowanymi należnościami, osłabienia inwestycji czy wzrostu cen.
Zmiana terminów zapłaty w transakcjach handlowych
Nowelizacja przewiduje rozróżnienie w zakresie terminów płatności w zależności od tego czy transakcja ma charakter symetryczny czy też asymetryczny (który występuje jeżeli dłużnikiem zobowiązanych do zapłaty jest duży przedsiębiorca, a wierzycielem MŚP).
Ustawa w zakresie ustalenia skali przedsiębiorstwa odwołuje się do definicji zawartych w załączniku I rozporządzenia Komisji UE nr 651/2014, zgodnie z którymi:
- mikroprzedsiębiorstwo – to przedsiębiorstwo, które zatrudnia mniej niż 10 pracowników i którego roczny obrót lub suma bilansowa nie przekracza 2 mln EUR,
- małe przedsiębiorstwo – to przedsiębiorstwo, które zatrudnia mniej niż 50 pracowników i którego roczny obrót lub suma bilansowa nie przekracza 10 mln EUR,
- średnie przedsiębiorstwo – to przedsiębiorstwa, które zatrudniają mniej niż 250 pracowników i których obrót nie przekracza 50 mln EUR lub roczna suma bilansowa nie przekracza 43 mln EUR.
- duże przedsiębiorstwo – to przedsiębiorstwa inne niż wskazane w pkt. 1-3 powyżej.
| Transakcja symetryczna | Transakcja asymetryczna | |||
|---|---|---|---|---|
| Opis transakcji | Wierzycielem i dłużnikiem są dwie jednostki MŚP, dwóch dużych przedsiębiorców lub dłużnikiem jest MŚP, a wierzycielem duży przedsiębiorca | Wierzycielem jest jednostka MŚP, a dłużnikiem duży przedsiębiorca | ||
| Termin zapłaty | Podstawowym terminem zapłaty jest termin 60-dniowy, który może być zmodyfikowany pod warunkiem, że strony w umowie wyraźnie ustalą inny termin i ustalenie to nie jest rażąco nieuczciwe wobec wierzyciela. | Termin zapłaty określony w umowie nie może przekroczyć 60 dni, od dnia doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, potwierdzających dostawę towaru lub wykonanie usług. |
Dodatkowo, zgodnie ze znowelizowanymi przepisami Wierzyciel w pewnych przypadkach może odstąpić od umowy albo wypowiedzieć umowę, jeżeli termin zapłaty określony w umowie przekracza 120 dni liczonych od dnia doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, potwierdzających dostawę towaru lub wykonanie usługi.
Odrębne od przedstawionych powyżej zasady dotyczą terminów zapłaty w transakcjach handlowych w sytuacji gdy dłużnikiem jest podmiot publiczny.
Masz wątpliwości? Skontaktuj się z naszym ekspertem!
Maja Jabłońśka, tel. +48 661 530 073, maja.jablonska@pl.gt.com
Sprawozdanie o terminach zapłaty w transakcjach handlowych
W związku z nowelą, na największych podatników nałożony został nowy obowiązek sprawozdawczy, którzy do 31 stycznia każdego roku są zobowiązani do przedkładania sprawozdania o stosowanych przez te podmioty w poprzednim roku kalendarzowym terminach zapłaty w transakcjach handlowych.
Przedsiębiorcami zobowiązanymi do przekazywania corocznego sprawozdania są:
- podatkowe grupy kapitałowe (bez względu na wysokość osiągniętych przychodów),
- podatnicy inni niż podatkowe grupy kapitałowe, u których wartość przychodu uzyskana w roku podatkowym przekroczyła równowartość 50 mln euro przeliczonych na złote według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP w ostatnim dniu roboczym roku kalendarzowego.
Obowiązek sporządzenia pierwszego sprawozdania obejmuje 2020 r., a termin jego złożenia upływa wraz z końcem stycznia 2021 r.
Wyższe odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych
Nowelizacja przewiduje również podwyższenie stawki odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych (przy czym zmiana nie dotyczy sytuacji, gdy dłużnikiem jest podmiot publiczny będący podmiotem leczniczym) – od 1 stycznia 2020 r. obowiązywać będzie stopa referencyjna NBP + 10 pp (przy obecnej stopie referencyjnej odsetki wynosić będą 11,5% – co oznacza wzrost o 2% w stosunku do obowiązującej w 2019 r. stawki odsetek). Nowe stawki znajdą zastosowanie dla transakcji, których termin płatności przypada na dzień 1 stycznia 2020 r. lub później.
Znowelizowane przepisy wprowadzają nowe reguły określania maksymalnych terminów zapłaty w transakcjach b2b i są odpowiedzią na jeden z najczęściej wskazywanych przez przedsiębiorców problemów związanych z prowadzeniem przez nich działalności. Przepisy pomogą zniwelować niekorzystną pozycję rynkową mikro, małych i średnich firm, co może korzystnie wpłynąć na rozwój polskiej gospodarki.
