Wypracowanie struktury procesu połączenia
Pierwszym krokiem w procesie połączenia spółek powinno być wypracowanie jego struktury tj. ustalenie, w jakim trybie połączenie będzie przebiegać: przez przejęcie czy przez zawiązanie nowej spółki. Niekiedy optymalne przeprowadzenie połączenia będzie wymagało wcześniejszych zmian organizacyjnych lub przesunięć własnościowych w spółkach uczestniczących w połączeniu. W zależności od przyjętej struktury procesu, różne są konsekwencje i ryzyka podatkowe planowanych działań, a także zakres ewentualnych dodatkowych czynności koniecznych do podjęcia w toku procesu połączenia.
Temu krokowi warto poświęcić więcej czasu, by wybrać strukturę, która będzie najbardziej optymalna prawnie i podatkowo w określonej sytuacji. Tytułem przykładu, w razie gdy jedna ze spółek posiada nieruchomości rolne, różny może być zakres dodatkowych obowiązków w toku procesu i ryzyka z tym związane, w zależności od tego, czy nieruchomości te należą do spółki przejmowanej czy spółki przejmującej.
Google news
Bądź na bieżąco ze zmianami w prawie, podatkach i księgowości! Zaobserwuj nas w Wiadomościach Google
Licencje, decyzje, koncesje a połączenie
Dla wielu łączących się spółek kluczowym elementem jest przejęcie przez spółkę przejmującą istotnych, a niekiedy kluczowych dla działalności operacyjnej licencji, koncesji, decyzji, które zostały wydane na rzecz spółki przejmowanej.
Zgodnie z ogólną zasadą, wszelkie decyzje przechodzą na spółkę przejmującą, chyba że co innego wynika z treści takiej decyzji lub przepisów. Istnieje pewien katalog decyzji, licencji, koncesji, w przypadku których obowiązki związane z procesem połączenia są bardziej restrykcyjne. Przykładem jest wynikający z niektórych koncesji wydawanych przez Prezesa URE obowiązek zawiadomienia Prezesa URE w terminie 90 przed planowanym połączeniem.
Zatem już na etapie przedwdrożeniowym powinny zostać zidentyfikowane najistotniejsze dla spółki decyzje, licencje i ustalone obowiązki wiążące się z ich przeniesieniem w toku procesu połączenia.
Przejrzenie umów, dotacji, łączących się spółek
Podobnego podejścia jak decyzje, wymagają umowy zawarte przez spółkę przejmowaną, a niekiedy również spółkę przejmującą. W procesie połączenia, co do zasady, wszelkie umowy zawarte przez spółkę przejmowaną przechodzą na spółkę przejmującą. Umowy mogą jednak nakładać na spółkę określone obowiązki związane z połączeniem np. obowiązek uzyskania zgody czy też zawiadomienia o planowanym połączeniu.
Jak pokazuje praktyka, zapisy nakładające na spółkę określone obowiązki w związku z połączeniem znajdują się często w umowach dotyczących dotacji, a konsekwencją ich pominięcia może być nawet utrata dofinansowania.
Weryfikacja nieruchomości łączących się spółek
Jeżeli łączące się spółki są właścicielami nieruchomości rolnych w rozumieniu ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, w harmonogramie procesu muszą zostać uwzględnione określone obowiązki wobec Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa.
Z tego względu pierwszym krokiem w tym obszarze powinna być analiza czy nieruchomości łączących się spółek mają charakter nieruchomości rolnych, a jeżeli tak, to w jakim zakresie przepisy ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego będą stosowane. Więcej na ten temat piszemy w artykule: Połączenie spółek a nieruchomości rolne.
Inne przepisy ważne przy połączeniach
Podany wyżej katalog tematów „do sprawdzenia” na początku procesu obejmuje tylko niektóre obszary, które warto przeanalizować, przygotowując się do połączenia. Każdy proces połączenia jest inny i może wymagać analizy jeszcze dodatkowych regulacji prawnych, np. przepisów dotyczących zgłoszenia zamiaru koncentracji czy też przepisów branżowych. O wyzwaniach, które pojawiają się w procesach połączeń większych podmiotów, piszemy w artykule: Połączenie dużych spółek – jakie są główne wyzwania w takim procesie?
Dobrze przeprowadzone połączenie to proces, w którym już na samym początku są identyfikowane istotne obszary, które powinny być uwzględnione w trakcie prac nad połączeniem. Niektóre obszary prawie zawsze pojawiają się przy łączeniu spółek (np. kwestie pracownicze), a niektóre mogą być specyficzne dla określonych rodzajów biznesów (np. przy łączeniu spółek produkcyjnych). Z tego względu warto rozważyć przeprowadzenie procesu połączenia z udziałem doświadczonych doradców, którzy będą czuwali nad sprawnym przeprowadzeniem procesu połączenia krok po kroku
Czytaj więcej:
- Ile trwa połączenie spółek?
- Ile kosztuje połączenie spółek?
- Połączenie dużych spółek – jakie są główne wyzwania w takim procesie?
- Połączenie spółek – jak wygląda?
- Uproszczone połączenie spółek – jak wygląda w praktyce [Informator]
- Jakie są skutki połączenia spółek dla umów i decyzji administracyjnych?
- Połączenie spółek a nieruchomości rolne
- Subwencje z PFR a procesy przekształcenia, aportu, połączenia i podziału spółek
- Procesy przekształceń, połączeń, podziałów i aportów – kiedy dochodzi do przejścia zakładu pracy?