Nowa struktura JPK dostarczyła w ostatnich miesiącach wiele emocji polskim podatnikom. Dla fiskusa nie są już wystarczające takie dane jak numer faktury, czy nazwa i NIP kontrahenta. Kody GTU, MPP, TP, kara 500 zł za każdy błąd, 14 dni na korektę… Jak uporządkować proces tworzenia JPK w swojej firmie, aby zminimalizować ryzyko błędów? Odpowiedź znajduje się w dwóch słowach: Procedura JPK.
Podsumowanie:
- Nowa struktura JPK to także nowe przepisy w zakresie korygowania błędów w plikach, a także sankcji za te błędy.
- Wprowadzenie nowej struktury JPK pociągnęło za sobą lawinę nowych obowiązków ewidencyjnych, przez co łatwiej o pomyłkę.
- W celu zminimalizowania ryzyka błędu w nowym JPK, warto rozważyć wdrożenie Procedury JPK.
Nowe regulacje JPK
Wraz z regulacjami o zakresie danych w nowym pliku JPK, uchwalono także przepisy, które regulują m.in. termin złożenia korekty JPK oraz karę za błędy w przesłanych plikach. Dodatkowo wprowadzono nowe przepisy sankcyjne w Kodeksie karnym skarbowym (KKS). Sam obowiązek raportowania w postaci JPK nie jest niczym nowym w polskim systemie podatkowym. Natomiast przepisy o terminie złożenia korekty pliku, czy też uregulowanie JPK na gruncie KKS to już novum.
Dotychczas brak było przepisów, które wskazywałyby, w jakim terminie podatnik powinien złożyć korektę pliku JPK_VAT. Jeżeli chodzi natomiast o sankcje za błędy w przekazanych plikach, to przepisy KKS nie regulowały w jednoznaczny sposób, które z przepisów powinny znaleźć zastosowanie. Jednak to już przeszłość. Ustawodawca uregulował te kwestie i dlatego warto podjąć stosowne kroki, aby uniknąć sankcji za błędy w nowym JPK.
Nasz ekspert Michał Rodak jest do Twojej dyspozycji.
500 zł kary za każdy błąd w JPK i 14 dni na korektę
Zgodnie z art. 109 ust 3e Ustawy VAT w terminie 14 dni od dnia:
- stwierdzenia przez podatnika, że przesłana ewidencja zawiera błędy lub dane niezgodne ze stanem faktycznym, lub
- zmiany danych zawartych w przesłanej ewidencji
– podatnik jest obowiązany przesłać korektę ewidencji na zasadach określonych w art. 99 ust. 11c.
Zgodnie z brzmieniem przywołanego powyżej przepisu podatnik ma na złożenie korekty 14 dni od dnia stwierdzenia przez podatnika błędu. W jaki sposób następuje u podatnika stwierdzenie błędu? W jaki sposób podatnik udokumentował to stwierdzenie? Od którego momentu rozpoczyna się bieg terminu 14 dni? Właśnie te kwestie powinny zostać uregulowane przez podatnika w wewnętrznej Procedurze JPK, aby zminimalizować ryzyko zakwestionowania przez organy podatkowe, że korekta pliku została złożona po terminie.
Z kolei art. 109 ust. 3f Ustawy VAT stanowi, że w przypadku stwierdzenia przez naczelnika urzędu skarbowego w przesłanej ewidencji błędów, które uniemożliwiają przeprowadzenie weryfikacji prawidłowości transakcji, naczelnik urzędu skarbowego wzywa podatnika do ich skorygowania, wskazując te błędy. Dalszy ustęp (3g) nakłada na podatnika obowiązek skorygowania wskazanych przez naczelnika urzędu skarbowego błędów lub złożenia wyjaśnień w ich zakresie, w terminie 14 dni. Jeżeli podatnik nie wywiąże się z tych obowiązków, organ podatkowy może nałożyć na niego karę w wysokości 500 zł za każdy błąd. To jedna z głównych zmian w przepisach, która powinna skłonić podatników do uregulowania wewnętrznych procesów związanych z poprawianiem błędów w JPK.
Zmiany w KKS
Równolegle z wejściem w życie przepisów dotyczących nowego JPK, zaczęły obowiązywać nowe regulacje KKS. I tak też z nowym art. 61a KKS kto wbrew obowiązkowi nie przesyła księgi właściwemu organowi podatkowemu albo przesyła ją nierzetelną, podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych. Od 1 października 2020 roku, nowa struktura JPK VAT traktowana jest na gruncie KKS jak księgi, a nie dotychczas – informacje podatkowe. Ustawodawca wprowadził przepis, który ma na celu sankcjonować podatników, którzy nie złożą w terminie pliku JPK VAT albo złożą go w terminie, ale będzie zawierał błędy.
Jeżeli chodzi o nierzetelność przesłanego JPK VAT, to niestety pojawia się tutaj problem sankcji w przypadku przesłania korekty pliku. Warto przypomnieć, że nowy JPK VAT składa się z dwóch części: deklaracyjnej i ewidencyjnej. Możliwe jest zatem złożenie trzech różnych rodzajów korekt: 1) jedynie części deklaracyjnej, 2) jedynie części ewidencyjnej, 3) jednocześnie części deklaracyjnej i ewidencyjnej. W przypadku korekty części deklaracyjnej, brak jest podstaw do nałożenia sankcji z KKS, ponieważ część deklaracyjna nowego JPK VAT traktowana jest tak jak deklaracja. Zgodnie natomiast z art. 16a KKS w przypadku złożenia korekty deklaracji podatnik nie podlega sankcjom. Sprawa się jednak komplikuje w przypadku złożenia korekty części ewidencyjnej (albo jednocześnie części deklaracyjnej i ewidencyjnej). W takim przypadku, poprzednio przesłany plik (księgę) należy uznać za nierzetelny, a w konsekwencji, na podatnika mogą zostać nałożone sankcje z art. 61a KKS. Aby uniknąć tych sankcji, wymagane jest złożenie czynnego żalu – zatem przy każdym składaniu części ewidencyjnej JPK VAT, podatnik będzie musiał pamiętać o złożeniu czynnego żalu, w przeciwnym razie, może zostać ukarany na gruncie przepisów KKS.
W bardzo jednoznaczny sposób wynika z nowych przepisów KKS, że podatnik:
- może zostać ukarany za nieprzesłanie nowego JPK VAT w terminie;
- może zostać ukarany za błędy w części ewidencyjnej;
- może zostać ukarany w przypadku składania korekty JPK VAT, jeżeli nie złoży czynnego żalu.
Każdy czynny podatnik VAT doskonale wie, jak częstą praktyką jest składanie korekt deklaracji VAT, a w konsekwencji korekt JPK VAT. I co najważniejsze, najczęściej korekty te nie są spowodowane nierzetelnością podatników czy też próbą narażenia budżetu państwa na uszczuplenie, lecz wynikają z obowiązujących przepisów i praktyki gospodarczej. W naszej opinii, przepisy KKS powinny zostać zmienione w taki sposób, aby w przypadku złożenia korekty części ewidencyjnej JPK VAT nie było wymagane składanie czynnego żalu. Dopóki jednak ustawodawca nie podejmie w tym celu stosowanych kroków, warto się zabezpieczyć, aby zminimalizować ryzyko nałożenia sankcji wynikających z KKS.
Nowe oznaczenia GTU
Warto również dodać, że ustawodawca określając wymóg dokonywania oznaczeń poszczególnymi kodami GTU faktur sprzedażowych w nowym pliku JPK, w znaczny sposób skomplikował podatnikom wywiązywanie się ich obowiązków sprawozdawczych. Podatnicy bowiem bardzo często nie są pewni, czy wymagane oznaczenie powinno znaleźć zastosowanie do sprzedaży towarów lub świadczonych usług. Dobrym wyjściem w takim przypadku jest wewnętrzne uregulowanie i usystematyzowanie stosowania nowych kodów z uwzględnieniem prowadzonej przez podatnika działalności. Powinno to usprawnić prowadzenie przez podatnika biznesu oraz zabezpieczyć przed ewentualną kontrolą organu podatkowego.
Procedura JPK
Przepisy dotyczące nowego JPK obowiązują od niedawna, więc ciężko przewidzieć, jak często organy podatkowe będą korzystały z możliwości nakładania na podatników kar pieniężnych za błędy w JPK. Bez względu na praktykę, jaka ukształtuje się w tym zakresie, warto już wcześniej przygotować się na szybkie działanie przy składaniu korekty JPK lub wyjaśnień w przedmiocie popełnionych błędów. Ilość nowych, wymaganych kodów w JPK oraz brak jednoznacznych wyjaśnień co do ich stosowania, z pewnością będzie skutkowało popełnianiem przez podatników błędów. Można wręcz stwierdzić, że są one nieuniknione. W celu zminimalizowania ich wystąpienia oraz udowodnienia przed organem podatkowym, że dołożyliśmy należytej staranności w przygotowywaniu oraz korygowaniu w terminie nowego JPK, naszym zdaniem warto rozważyć wdrożenie Procedury JPK. Umożliwia ona uregulowanie w przedsiębiorstwie wszystkich najważniejszych kwestii dotyczących raportowania w formacie JPK.
Nowy JPK VAT to zdecydowanie więcej obowiązków, a co za tym idzie, zwiększenie ryzyka do popełnienia błędu. Dlatego też warto zastanowić się nad podjęciem w firmie odpowiednich kroków, poprzez wdrożenie wewnętrznych regulacji w zakresie obowiązku raportowania JPK. Te wewnętrzne regulacje może zawierać Procedura JPK.
WSPÓŁAUTOR: Łukasz Kacprzyk, Senior Konsultant, Jednolity Plik Kontrolny
