Przekształcenie a przejście zakładu pracy
W przypadku przekształcenia spółki lub przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą w spółkę prawa handlowego nie dochodzi do przejścia zakładu pracy.
Ważny fragment
W wyniku przekształcenia spółki lub przedsiębiorcy, pracownicy przekształcanego podmiotu stają się automatycznie pracownikami spółki przekształconej, bez konieczności podejmowania jakichkolwiek dodatkowych działań.
W obu przypadkach nie ma obowiązku zawiadamiania pracowników o planowanym przekształceniu ani też o fakcie jego dokonania. Niemniej ze względów praktycznych, celem uniknięcia wątpliwości pracowników co do danych aktualnego pracodawcy, warto po wpisie przekształcenia do rejestru przedsiębiorców KRS zawiadomić pracowników o dokonanym przekształceniu. Może to nastąpić w dowolny, zwyczajowo przyjęty dla komunikacji z pracownikami sposób, np. poprzez wysłanie maila informacyjnego albo wywieszenie informacji na tablicy ogłoszeń dostępnej dla pracowników.
Podział spółki a przejście zakładu pracy
Ważny fragment
W procesie podziału spółki następuje przejście części lub całości zakładu pracy na spółkę przejmującą. Spółka przejmująca lub spółka nowo zawiązana powstała w związku z podziałem staje się z mocy prawa stroną w dotychczasowych stosunkach pracy i nie ma konieczności zawierania w tym zakresie aneksów do umów o pracę.
Zgodnie z treścią art. 23(1) Kodeksu pracy jeżeli w spółce nie działają organizacje związkowe, konieczne będzie zawiadomienie pracowników na piśmie o planowanym przejściu zakładu pracy na 30 dni przed planowaną rejestracją podziału.
Takie zawiadomienie powinno zawierać co najmniej:
- przewidywany termin przejścia zakładu pracy,
- przyczyny przejścia zakładu pracy,
- prawne, ekonomiczne oraz socjalne skutki dla pracowników,
- zamierzone działania dotyczące warunków zatrudnienia pracowników, w szczególności warunków pracy, płacy i przekwalifikowania.
Zawiadomienia dokonuje, co do zasady, zarówno nowy, jak i stary pracodawca. Jeżeli jednak w ramach procesu podziału zostanie zawiązana nowa spółka (lub spółki) przejmująca majątek lub część majątki spółki dzielonej, zawiadomienia dokonuje spółka dzielona.
Należy mieć na uwadze, że w terminie dwóch miesięcy od przejścia zakładu pracy na spółkę przejmującą, pracownik może bez wypowiedzenia, za siedmiodniowym uprzedzeniem, rozwiązać umowę o pracę. Jeżeli pracownik rozwiąże w ten sposób umowę o pracę, to rozwiązanie to powoduje dla niego takie skutki, jakie przepisy prawa pracy wiążą z rozwiązaniem stosunku pracy przez pracodawcę za wypowiedzeniem. Należy jednak pamiętać, że nie dotyczy to wszystkich konsekwencji wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę za wypowiedzeniem. Przykładowo, pracownikowi, który skorzystał z prawa do rozwiązania umowy w opisanym trybie, nie będzie przysługiwało ani wynagrodzenie za okres wypowiedzenia, ani odszkodowanie.
Prawo rozwiązania umowy o pracę za siedmiodniowym uprzedzeniem przysługuje tylko pracownikowi. Pracodawca nie może wypowiedzieć pracownikowi umowy o pracę, podając jako przyczynę wypowiedzenia przejście zakładu pracy.
Połączenie a przejście zakładu pracy
Ważny fragment
Połączenie spółek również skutkuje przejściem zakładu pracy na nowego pracodawcę i nie ma konieczności zawierania w tym zakresie aneksów do umów o pracę.
Oznacza to zatem, że spółki uczestniczące w procesie połączenia mają obowiązek dokonać zawiadomienia pracowników o planowanym przejściu zakładu pracy w terminie 30 dni przed dniem połączenia. W przypadku połączenia spółek przez zawiązanie nowej spółki, zawiadomienia dokonują spółki łączące się. Tryb i skutki przejścia zakładu pracy w przypadku połączenia są analogiczne jak wskazane powyżej przy podziałach spółek.
Aport przedsiębiorstwa a przejście zakładu pracy
W przypadku aportu przedsiębiorstwa do spółki również dochodzi do przejścia zakładu pracy na nowego pracodawcę. Zarówno dotychczasowy pracodawca, jak i nowy pracodawca (spółka, do której wnoszony jest aport) powinni co najmniej na 30 dni przed przewidywanym terminem skuteczności aportu poinformować na piśmie pracowników o planowanym przejściu zakładu pracy. Tryb i skutki przejścia zakładu pracy na nowego pracodawcę są analogiczne jak opisane we wcześniejszej części artykułu.
Rola organizacji związkowych
Obowiązki ciążące na pracodawcy w związku z przejściem zakładu pracy kształtują się odmiennie jeżeli u pracodawcy działają organizacje związkowe. W takiej sytuacji nowy i dotychczasowy pracodawca, są obowiązani poinformować działające u każdego z nich zakładowe organizacje związkowe o planowanym przejściu zakładu pracy na co najmniej 30 dni przed przewidywanym terminem przejścia zakładu pracy. Zawiadomienie powinno zawierać określone w przepisach informacje.
Dodatkowo, jeżeli dotychczasowy lub nowy pracodawca zamierza podjąć działania dotyczące warunków zatrudnienia pracowników, to jest on zobowiązany do podjęcia negocjacji z zakładowymi organizacjami związkowym w celu zawarcia porozumienia w tym zakresie w terminie 30 dni od przekazania informacji o planowanych działaniach. Jeżeli zawarcie porozumienia nie dojdzie do skutku, pracodawca będzie mógł sam podejmować działania dotyczące warunków zatrudnienia, uwzględniając jednak poczynione w czasie negocjacji ze związkami zawodowymi ustalenia.
W każdym przypadku gdy proces reorganizacji skutkuje przejściem zakładu pracy, konieczne jest dokonanie stosownych zawiadomień o przejściu zakładu pracy. Takie zawiadomienia powinny zawierać określone przez przepisy elementy. Grant Thornton w prowadzonych procesach reorganizacji doradza również w kwestiach pracowniczych, w szczególności przygotowuje dla swoich klientów wszelkie niezbędne dokumenty związane z przejściem zakładu pracy przy połączeniach, podziałach i aportach.
AUTORKI: Karolina Kulińska-Polak, Senior Associate oraz Anna Wysocka, Associate w Zespole Kancelarii Prawnej Grant Thornton
Podsumowanie:
- Przekształcenie skutkuje jedynie zmianą formy prawnej pracodawcy, a pracownicy spółki przekształcanej lub przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą stają się z momentem przekształcenia pracownikami spółki przekształconej. W tej sytuacji nie dochodzi do przejścia zakładu pracy.
- W procesach połączeń i podziałów spółek oraz w przypadku aportu przedsiębiorstwa dochodzi do przejścia zakładu pracy na nowego pracodawcę.
