W wyniku wnikliwej analizy chronologii zdarzeń i czynności podejmowanych przez UCS oraz organy ścigania, doradcy Grant Thornton udowodnili, że doszło do przedawnienia zobowiązania. Cieszymy się, że sądy administracyjne po raz kolejny stają na straży prawa i nie pozwalają na nadużycia związane z opieszałością w prowadzeniu spraw podatkowych.
Kiedy zobowiązanie podatkowe ulega przedawnieniu?
Przypomnijmy, że co do zasady zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Zatem przykładowo zobowiązanie w podatku CIT za rok 2017 uległo przedawnieniu z dniem 31.12.2023 r. Wydawać by się mogło, że to dość dużo, żeby organy podatkowe miały czas na weryfikację poprawności rozliczenia.
Ważny fragment
Praktyka pokazuje jednak, że dla przedstawicieli organów podatkowych to nie zawsze wystarczający czas, żeby zakończyć kontrolę czy postępowanie decyzją. Różne są zapewne tego powody, które nie powinny mieć istotnego wpływu na planowanie czasu kontroli. Pomimo, że Ordynacja podatkowa przewiduje termin do 2 miesięcy na prowadzenie kontroli i do 3 miesięcy na prowadzenia postępowania odwoławczego, w przypadku naszego klienta kontrola i postępowanie odwoławcze łącznie trwały 5 lat!
Przerwanie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego
Gdy termin przedawnienia się zbliża, a decyzja organu nie jest gotowa, jednym ze sposobów na „kupienie czasu” może być wszczęcie postępowania karnego skarbowego. Ordynacja podatkowa poza tą okolicznością wymienia jeszcze kilka innych, których zainicjowanie powoduje przerwanie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Niemniej wspomniany instrument wszczęcia postępowania karnego-skarbowego wydaje się być jednym z najczęstszych powodów przerywania biegu terminu przedawnienia.
Pozorowany charakter wszczęcia postępowania karnego skarbowego
Nadużycia ze strony organów podatkowych w wykorzystywaniu tego instrumentu doprowadziły do wydania 24 maja 2021 r. przez Naczelny Sąd Administracyjny uchwały (sygn. akt I FPS 1/21), w której udzielono wskazówek w zakresie sądowo administracyjnej kontroli decyzji wydanych przez organy podatkowe pod kątem pozorowanego charakteru wszczętego postępowania karnego skarbowego, którego celem było przerwanie biegu terminu przedawnienia zobowiązania. Sądy podejmując rozstrzygnięcia w sprawach związane są uchwałami NSA. Od czasu wydania uchwały podatnicy powołują się na sugestie w niej zawarte, ale nie zawsze mają argumenty, by przekonać sądy administracyjne o przedawnieniu zobowiązania w swojej sprawie.
Ważny fragment
Trzeba przyznać, że sprawy, w których podatnicy powołują się na kwestię instrumentalnego wykorzystania instytucji zawieszenia terminu przedawnienia nie jest łatwa ani dla pełnomocników ani dla składów orzekających. Na sprawę trzeba spoglądać w sposób całościowy, badając intencje organu, kroki jakie podejmował, w tym istnienie podstaw do wszczęcia kontroli karnej skarbowej i wreszcie czy zachował staranność w swoich działaniach w zakresie prowadzenia postępowania karnego skarbowego.
W sprawie, która zawisła przez rzeszowskim WSA, skład orzekający wnikliwie przeanalizował działania podejmowane przez organ podatkowy. Choć wielokrotnie podczas badania okoliczności sprawy padało, że dana okoliczność nie jest jeszcze przesądzająca, to spoglądając na zebrany w sprawie materiał całościowo Sąd bezdyskusyjnie dokonał oceny w zakresie pozorowanego charakteru wszczęcia postępowania karnego skarbowego. Tym samym uznał, że zobowiązanie uległo przedawnieniu, uchylił decyzje obu instancji i umorzył postępowanie podatkowe.
Wyrok nie jest jeszcze prawomocny, niemniej ten już wstępny sukces naszego klienta bardzo nas cieszy.
