17 marca TSUE wydał bardzo ważny i korzystny dla podatników wyrok dotyczący (nie)zgodności krajowych przepisów z Dyrektywą w zakresie, w jakim polskie przepisy nakazują ujmowanie podatku VAT należnego z tytułu WNT w okresie wcześniejszym niż podatku naliczonego, co skutkuje obowiązkiem zapłaty odsetek od zaległości podatkowych.
Podsumowanie:
- Wyrok TSUE jest korzystny dla podatników, ponieważ podważa zasadność funkcjonowania bardzo uciążliwego i niesprawiedliwego przepisu Ustawy VAT, uzależniającego prawo do ujęcia podatku należnego i naliczonego z tytułu WNT w tym samym okresie od wykazania VAT należnego w terminie 3 miesięcy od powstania obowiązku podatkowego.
- Otwiera on również podatnikom drogę do ubiegania się o zwrot odsetek od zaległości podatkowych związanych z właśnie takim ujęciem transakcji w ich rozliczeniach podatkowych.
VAT a WNT – czego dotyczy wyrok TSUE?
W wyroku TSUE uznał, że przepisy Ustawy VAT, zgodnie z którymi odliczenie podatku VAT związanego z WNT w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym VAT jest należny, jest uzależnione od wykazania należnego VAT w deklaracji podatkowej, złożonej w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy, jest niezgodne z regulacjami unijnymi.
Ważny fragment
Powyższe oznacza, że co do zasady, w celu zachowania neutralności VAT z tytułu WNT, nie można rozdzielać podatku należnego od naliczonego, a w przepisach krajowych nie może funkcjonować przepis uzależniający realizację prawa do odliczenia od wykazania transakcji w określonym terminie, przypadającym wcześniej niż możliwość odliczenia VAT.
WNT musi być neutralne – podatnik nie może ponosić ciężaru finansowego
Trybunał w wyroku wprost wskazuje, że sprzeczne z zasadą neutralności podatku VAT jest czasowe obarczenie podatnika ciężarem VAT należnego z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego, tym bardziej, że żadna kwota nie jest należna organom podatkowym z tytułu takiego nabycia – WNT jest i ma pozostać transakcją neutralną na gruncie VAT.
Stosowanie przepisów krajowych nie może zatem uniemożliwiać w sposób automatyczny i z powodu naruszenia wymogu formalnego wykonania prawa do odliczenia VAT należnego z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego w tym samym okresie co rozliczenie tej samej kwoty VAT – jak podkreśla TSUE – bez uwzględnienia wszystkich istotnych okoliczności, a w szczególności dobrej wiary podatnika.
Warto wspomnieć, że analogiczne zasady rozliczania VAT odnoszą się także do innych transakcji – rozliczanych na zasadach odwrotnego obciążenia, zatem także w tym zakresie przedmiotowy wyrok TSUE powinien naszym zdaniem znaleźć zastosowanie.
Co oznacza powyższy wyrok dla podatników?
Przede wszystkim podatnicy, którzy ponieśli ciężar finansowy związany z koniecznością wykazania podatku należnego we wcześniejszym okresie niż podatku naliczonego (płacili odsetki od zaległości) mogą uzyskać zwrot tych odsetek.
Dotyczy to zarówno podatników, w stosunku do których została wydana ostateczna decyzja – ci podatnicy powinni w terminie miesiąca od dnia publikacji sentencji orzeczenia TSUE w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej złożyć wniosek o wznowienie postępowania.
Także podatnicy, którzy stosując się do obowiązujących przepisów rozdzielali swój podatek należny od naliczonego z tytułu dokonanych WNT i w związku z tym ponosili ciężar odsetek za zwłokę – mogą je odzyskać.
Jeżeli ponosili Państwo koszty odsetek związanych z opisanym wyżej sposobem rozliczania WNT lub sprawa została rozstrzygnięta decyzją organu, prosimy o kontakt z zespołem doradców podatkowych z Grant Thornton – służymy wsparciem w zakresie odzyskania zapłaconych odsetek!
Poza możliwością uzyskania zwrotu odsetek, wyrok TSUE daje również nadzieję na powrót do zasad rozliczania podatku należnego i naliczonego z tytułu WNT (i nie tylko) w tym samym okresie tak, aby rzeczywiście neutralność podatku VAT została zachowana, a podatnik nie musiał ponosić kosztów związanych z brakiem otrzymania faktury od kontrahenta zagranicznego.