Trybunał Konstytucyjny (TK) rozważył zasadność doliczania do wynagrodzenia pracownika m.in. statystycznej wartości kosztu organizacji imprezy integracyjnej. Zdaniem TK mimo nawet dobrowolnego udziału w imprezie integracyjnej nie pojawi się u pracownika korzyść „chociażby w postaci zaoszczędzenia wydatku”.
Wczoraj TK zajmował się oceną zgodności z Konstytucją RP przepisów art. 12 ust. 1 w związku z art. 11 ust. 1 oraz art. 12 ust. 3 w związku z art. 11 ust. 2-2b Ustawy PIT w zakresie, w jakim przewidują opodatkowanie wszelkich świadczeń:
- które pracownik może potencjalnie otrzymać w związku z pozostawaniem w stosunku pracy,
- które są ściśle związane z działalnością gospodarczą prowadzoną przez pracodawcę,
- których wartości nie da się obliczyć w zgodzie z metodologią wskazaną w powołanej ustawie.
Stwierdził on, iż ww. przepisy rozumiane w ten sposób, że „inne nieodpłatne świadczenie” oznacza wyłącznie przysporzenie majątkowe o indywidualnie określonej wartości, otrzymane przez pracownika, są zgodne z Konstytucją. TK wyjaśnił przy okazji, jak winien być rozumiany przychód ze świadczenia pracodawcy. Mimo bardzo szerokiego ujęcia przychodów ze stosunku pracy, nie każde świadczenie spełnione przez pracodawcę na rzecz pracownika bez ustalonej za nie zapłaty jest świadczeniem podlegającym PIT.
Zdaniem TK należy dokonać obiektywnej oceny, czy świadczenie leżało w interesie pracownika – a jest tak wtedy, gdy stanowi ono realne przysporzenie majątkowe (korzyść), którego efekt jest uchwytny w jego majątku. Trybunał podkreślił, że „inne nieodpłatne świadczenia” na rzecz pracownika mogą być uznane za jego dochód w rozumieniu Ustawy PIT tylko pod warunkiem, że rzeczywiście spowodowały zaoszczędzenie przez niego wydatków. Ustalenie tej okoliczności zależy od tego, czy pracownik skorzystał ze świadczenia oferowanego przez pracodawcę w pełni dobrowolnie. Zgoda na skorzystanie ze świadczenia wyraża bowiem ocenę pracownika, że świadczenie – z punktu widzenia jego sytuacji zawodowej, życiowej, rodzinnej – jest celowe i przydatne, leży w jego interesie. Oznacza to, że w przypadku braku świadczenia ze strony pracodawcy pracownik musiałby ponieść wydatek. Jednak, gdy nieodpłatne świadczenie zostało przyjęte jako warunek niezbędny do zgodnego z prawem wykonania pracy – po stronie pracownika nie pojawia się korzyść, która mogłaby być objęta podatkiem dochodowym.
W konsekwencji pracodawcy powinni do przychodu pracownika doliczać abonamenty medyczne, polisy ubezpieczeniowe, czy też dowóz pracowników do pracy. Natomiast udział w imprezie integracyjnej – nawet dobrowolny – nie pozwala na przyjęcie, iż pojawia się korzyść „w postaci zaoszczędzenia wydatku”. Organy podatkowe nie mogą zakładać, że gdyby nie pracodawca, to pracownik sam poniósłby wydatek na uczestnictwo w takiej imprezie.
Z dużym więc prawdopodobieństwem należy stwierdzić, że nie pojawią się w odniesieniu do imprez integracyjnych interpretacje wskazujące, iż sama już możliwość uczestnictwa w imprezie przesądza o konieczności opodatkowania przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia.