Wznowienie postępowania jest instytucją, która pozwala podatnikom w wyjątkowych sytuacjach wzruszyć decyzje ostateczne. Taką wyjątkową przesłanką, dającą prawo do wznowienia zakończonego postępowania jest wyrok TSUE z 18 marca 2021 r. w sprawie C-895/19 dotyczący niezgodności polskich przepisów o sposobie rozliczania podatku należnego i naliczonego od WNT z przepisami unijnym.
Podsumowanie:
- Wyrok TSUE ws. WNT stanowi podstawę do wznowienia spraw, w których wydano ostateczną decyzję podatkową
- Czas na wznowienia postępowania jest ograniczony – podatnik ma na to czas tylko do 9 czerwca 2021r
O wyroku TSUE kwestionującym prawidłowość rozliczania podatku należnego i naliczonego z tytułu WNT w szyku rozwartym było i jest nadal głośno. Niewątpliwie jest to wyrok ważny dla podatników – dzięki niemu podatnicy nie muszą stosować się do uciążliwych przepisów, naruszających podstawowe zasady podatku VAT – neutralność i proporcjonalność.
Koniec obowiązku oddzielnego wykazywania VAT należnego i naliczonego
Podważenie przez TSUE zgodności polskich przepisów z regulacjami unijnymi daje podatnikom prawo do rozliczania podatku należnego i naliczonego z tytuł WNT (a w mojej ocenie także od importu usług i innych transakcji rozliczanych w ramach odwrotnego obciążenia) w tym samym okresie rozliczeniowym.
Wyrok TSUE skutkuje zatem bieżącą zmianą w zakresie sposobu rozliczania podatku VAT z tytułu transakcji wewnątrzunijnych.
Wyrok TSUE przesłanką do wznowienia postępowania zakończonego decyzją ostateczną
Warto jednak przypomnieć, że Ordynacja podatkowa przewiduje instytucję wznowienia postępowania. Co to oznacza?
Ważny fragment
Oznacza to, że także ci podatnicy, wobec których została wydana ostateczna decyzja podatkowa, obligująca ich do zapłaty odsetek w związku z obowiązkiem zastosowania się do niezgodnych z przepisami unijnymi zasad rozliczania VAT w różnych okresach, mają szanse odzyskać zapłacone odsetki.
Wznowienie postępowania zakończonego ostateczną decyzją jest sytuacją wyjątkową – skutkuje bowiem wzruszeniem decyzji, która co do zasady wzruszona być nie powinna (zgodnie z zasadą pewności prawa). Są jednak przesłanki, których zaistnieje winno skutkować możliwością ponownego przyjrzenia się zakończonej sprawie. Postępowanie wznawia się m.in. gdy okaże się, że dowody na których oparto wydanie decyzji okazały się fałszywe, gdy pierwotna decyzja została wydana w wyniku przestępstwa, gdy na jaw wyjdą nowe dowody lub okoliczności mające znacznie dla sprawy, nieznane organowi w momencie wydania decyzji pierwotnej. Wśród przesłanek do wznowienia postępowania jest także sytuacja, gdy wydane orzeczenie TSUE okazuje się mieć wpływ na treść decyzji.
Mając zatem na uwadze powyższe oraz fakt, że w wyroku z dnia 18 marca 2021 r. TSUE orzekł o niezgodności polskich przepisów określających zasady rozliczania VAT należnego i naliczonego z tytułu WNT podatnicy, wobec których została wydana ostateczna decyzja, z której wynikał obowiązek rozliczenia podatku naliczonego później niż podatku należnego, w efekcie czego podatnicy ci zobowiązani byli do zapłaty odsetek, mogą wnioskować o wznowienie tych postępowań. Wniosek o wznowienie postępowania składa się do organu, który wydał w sprawie decyzję w ostatniej instancji. Organ rozpatrujący wniosek uchyla w całości lub w części decyzję dotychczasową (jeżeli stwierdzi istnienie przesłanek do wznowienia postępowania) i w tym zakresie orzeka co do istoty sprawy.
Termin na złożenie wniosku o wznowienie postępowania
Podkreślić należy, że czas na złożenie wniosku o wznowienie postępowania zakończonego decyzją ostateczną w związku z wyrokiem TSUE jest ograniczony – podatnicy mają tylko miesiąc na złożenie takiego wniosku. Czas liczy się od publikacji wyroku TSUE w Dzienniku Urzędowym UE. Wyrok został opublikowany 10 maja 2021 r., zatem 9 czerwca 2021 r. mija termin na złożenie wniosku o wznowienie postępowania. Po tym dniu wniosek nie będzie skuteczny.
Podatnicy mają zatem jeszcze tylko kilka dni na złożenie wniosku o wznowienie postępowania. Grant Thornton służy wsparciem w zakresie przygotowania takiego wniosku.
Rozliczanie podatku należnego z tytułu WNT wcześniej, niż podatku naliczonego przypadającego na tę transakcje skutkowało koniecznością zapłaty odsetek. Obecnie podatnicy nie muszą już tych zasad stosować. Co więcej, mogą ubiegać się o zwrot nienależnie wpłaconych do budżetu odsetek, powstałych w wyniku ww. sposobu rozliczania WNT. Do 9 czerwca podatnicy mogą również wnioskować o wznowienie spraw już zakończonych.
Kontrole i postępowania podatkowe: nowy cykl artykułów
- Ordynacja podatkowa: Rodzaje i tryby kontroli rozliczeń podatkowych
- Rodzaje kontroli podatkowych – Ustawa KAS
- Wszczęcie kontroli a korekta deklaracji podatkowej
- Wyrok TSUE ws. WNT – ostatni moment na wznowienie postępowania
- Prawa podatnika w postępowaniu podatkowym