Podsumowanie
- Uwarunkowania ekonomiczne znacząco wpływają na kształt dokumentacji transakcyjnej.
- Obecne trendy przy zawieraniu umów inwestycyjnych to m.in. klauzule zabezpieczające na wypadek wystąpienia niepożądanych sytuacji nadzwyczajnych, czy uwzględnienie społecznej odpowiedzialności biznesu (ESG), ze szczególnym uwzględnieniem zgodności biznesu z prawem ochrony środowiska oraz sankcjami.
Trendy w umowach inwestycyjnych
W 2022 r. w umowach dotyczących sprzedaży biznesu obserwowaliśmy następujące trendy:
1. Krótsze okresy odpowiedzialności
W transakcjach na rynkach o dużej aktywności inwestorów, ci ostatni przychylnie spoglądają na oczekiwania sprzedających w zakresie ich odpowiedzialności za wadliwość zapewnień dotyczących biznesu w przedziale 12-24 miesiące.
2. Niższe progi odpowiedzialności za wadliwe zapewnienia
W zdecydowanej większości transakcji odpowiedzialność sprzedających za wadliwość zapewnień co do stanu biznesu kształtuje się na poziomie poniżej 50% wartości transakcji, nierzadko sprzedający celują w przedział 10%-25%.
3. Wzrost popularności elastycznych mechanizmów rozliczenia ceny
Jak zwykle w turbulentnych czasach, inwestorzy częściej oczekują rozliczenia w oparciu o mechanizm przewidujący korektę ceny w zakresie wybranych parametrów według stanu na dzień zamknięcia transakcji (closing accounts). Popularność zyskuje też podział ceny na transze oraz rozliczanie części ceny w oparciu o przyszłe wyniki (earn-out);
4. Wzrost znaczenia odpowiedzialności sprzedających za zgodność biznesu z obowiązującym prawem przy uwzględnieniu społecznej odpowiedzialności biznesu (ESG)
Inwestorzy przykładają dużą wagę do kwestii zgodności przejmowanego biznesu z prawem (compliance) tak w ramach audytu (due diligence) przed transakcją, jak i w umowie inwestycyjnej; szczególne znaczenie zyskują zagadnienia
związane z sankcjami praniem pieniędzy i ochroną środowiska.
5. Popularność klauzul siły wyższej i istotnej negatywnej zmiany (MAC)
Mając w pamięci marzec 2020 r. i nerwowy przegląd umów w poszukiwaniu możliwości odstąpienia od finalizacji transakcji, inwestorzy dbają o odpowiednią elastyczność swoich zobowiązań do zamknięcia transakcji na wypadek kolejnej pandemii lub wojny.
Duża aktywność inwestorów, to warunki umów korzystniejsze dla sprzedających
Prawne warunki transakcji, podobnie jak warunki finansowe, pozostają wrażliwe na działanie prawa popytu i podaży. Na rynkach cieszących się dużą aktywnością inwestorów, spodziewać się można kontynuacji większej ich otwartości na relatywnie korzystne dla sprzedających ukształtowanie zasad odpowiedzialności za stan biznesu do dnia zamknięcia transakcji –w szczególności krótsze okresy odpowiedzialności i niższe kwoty limitujące odpowiedzialność sprzedających, a zatem spokojniejszy sen sprzedających po transakcji.
Ważny fragment
Z drugiej strony, dominująca na rynkach niepewność spowoduje zapewne, że w kolejnych miesiącach inwestorzy częściej będą oczekiwali opierania umów inwestycyjnych o elastyczne mechanizmy rozliczenia ceny (korekta ceny, earn-out, rozliczenie w transzach) oraz włączania do nich rozwiązań umożliwiających odstąpienie od finalizacji transakcji w razie ziszczenia się niepożądanych sytuacji nadzwyczajnych, takich jak kolejna pandemia lub wojna (klauzula siły wyższej, klauzula istotnej negatywnej zmiany).
Należy również oczekiwać postępującej wśród inwestorów dbałości o to, aby przejmowany biznes prowadzony był zgodnie z prawem i coraz wyższymi standardami w obszarze społecznej odpowiedzialności biznesu (compliance i ESG), ze szczególnym uwzględnieniem ochrony środowiska, prania brudnych pieniędzy, sankcji, a także dostosowania umów z kontrahentami do ponadprzeciętnej zmienności otoczenia.
Myśląc dziś o sprzedaży biznesu warto wyprzedzająco zadbać zarówno o należyte przygotowanie biznesu do sprzedaży, szczególnie w obszarach wrażliwych z perspektywy inwestora, jak i o odpowiednie do uwarunkowań rynkowych sformułowanie klauzul przewidujących odpowiedzialność sprzedającego, by następnie pewną ręką złożyć podpis pod umową inwestycyjną.
Pobierz raport: Rynek fuzji i przejęć w Polsce – analiza transakcji M&A
O czym pamiętać przy sprzedaży biznesu? Czytaj więcej:
- Etapy sprzedaży biznesu – co powinien wiedzieć sprzedający?
- Nowe trendy w umowach inwestycyjnych – na co warto zwrócić uwagę przy sprzedaży biznesu
- Jaką strukturę transakcji wybrać przy sprzedaży biznesu? Share deal a asset deal
- Przygotuj się do sprzedaży firmy – czym jest list intencyjny (term-sheet)?
- 5 istotnych ryzyk prawnych przy sprzedaży biznesu – jak ich uniknąć?
