Spis treści
- Jakie elementy będzie weryfikował audytor badając raport ESG za 2024 rok?
- Jak przygotować się do badania raportu zrównoważonego rozwoju?
- Według jakiego standardu będą badane raporty zrównoważonego rozwoju w 2025 roku?
- Jak będą weryfikowane dane zawarte w raporcie ESG?
- Jak będzie przebiegało badanie raportu zrównoważonego rozwoju?
Jakie elementy będzie weryfikował audytor badając raport ESG za 2024 rok?
Audytorzy badający raporty ESG będą musieli się wypowiedzieć w czterech obszarach:
- Zgodności raportowania z ESRS – audytor będzie weryfikował czy badany raport jest zgodny ze standardami sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju.
- Zgodności raportowania z unijną taksonomią – biegły będzie oceniał czy raportowanie zgodnie z taksonomią środowiskową jest prawidłowe.
- Należytej staranności – audytor będzie weryfikował czy został zachowany proces należytej staranności w procesie analizy podwójnej istotności.
- Prawidłowości otagowania tej sprawozdawczości – biegły będzie się wypowiadał o tagowaniu sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, chociaż wdrożenie tego wymogu będzie opóźnione.
Atestacja, którą będzie przeprowadzał biegły rewident, to tak zwana limited assurance, czyli atestacja dająca ograniczoną pewność. Uzyskanie ograniczonej pewności determinuje też działania i procedury, jakie będą podejmować audytorzy – będą się one koncertować wokół działań analitycznych i zbieraniu informacji od kierownictwa jednostki. Czyli to, co biegły rewident będzie musiał zrobić badając raporty ESG, to przede wszystkim zebranie informacji od badanego podmiotu – zarówno w formie rozmów z przedstawicielami firmy, jak też w formie dokumentów, które potwierdzałyby przekazane audytorowi informacje i dane. W celu weryfikacji poprawności otrzymanych danych, biegli rewidenci będą zbierali dodatkowe dowody (np. dokumenty źródłowe), natomiast nie będą przeprowadzać testów analitycznych wybranej populacji.
Kolejnym elementem badania raportu ESG będą procedury analityczne. Natomiast nawet w przypadku limited assurance dającej ograniczoną pewność, takie procedury analityczne będzie trudno przeprowadzić, zwłaszcza w pierwszych latach atestacji. W związku z tym audytorzy będą się podpierać m.in. różnego rodzaju testami, czy to zgodności (w formie testów kontroli wewnętrznej), czy to testami wiarygodności (będą to już formy próbkowania).
Jak przygotować się do badania raportu zrównoważonego rozwoju?
Aby przygotować się do badania raportu ESG i spotkania z audytorem, na pewno warto zapoznać się z raportami zrównoważonego rozwoju, które zostały dobrowolnie przeprowadzone przez wybrane spółki za 2023 rok. Mimo, że te raporty zostały przygotowane jeszcze według standardu 3000, to ich wymogiem było wypisanie procedur, na których się opierał audytor i które procedury w ramach danych obszarów przeprowadził. Przed spotkaniem z audytorem warto przeprowadzić w swojej firmie weryfikację procedur i istniejących procesów zestawiając je z procedurami, które zastosowali audytorzy przy badaniu raportów zrównoważonego rozwoju za 2023 rok, które są wymienione w tych dobrowolnych raportach.
google news
Bądź na bieżąco ze zmianami w prawie, podatkach i księgowości! Zaobserwuj nas w Wiadomościach Google
Według jakiego standardu będą badane raporty zrównoważonego rozwoju w 2025 roku?
Standard atestacji raportów zrównoważonego rozwoju powstanie do końca 2024 roku, zatem będzie mało czasu na zapoznanie się z jego szczegółami. Co ważne, na pewno ten standard będzie dotyczył tylko ograniczonej pewności, czyli nie będzie uwzględniał zagadnień racjonalnej pewności. Standard jest opracowywany przez Polską Izbę Biegłych Rewidentów i będzie miał nr 3002, czyli będzie czerpał dużo ze standardu 3000, który jest już znany badanym podmiotom jako atestacja informacji innych niż historyczne dane finansowe. Ten standard będzie się też inspirował międzynarodowym standardem 5000, który być może będzie w przyszłości tym standardem, który będzie obowiązywał w całej Unii Europejskiej w zakresie badania raportów ESG.
Powstający standard jest istotny nie tylko dla audytorów i biegłych rewidentów, ale też jest ważny dla firm, które będą musiały przygotować raporty zrównoważonego rozwoju, gdyż będzie źródłem wielu wskazówek i wartościowych informacji. Standard ten będzie wyznaczał ogólne ramy współpracy między badanym podmiotem a audytorem. Znajdzie się tam też szereg innych, istotnych dla firm informacji, jak np. wskazanie co powinno się znaleźć w oświadczeniu zarządu w zakresie atestacji zrównoważonego rozwoju. W standardzie tym bardzo dobrze zostaną też opisane procedury dotyczące analizy podwójnej istotności, w pewnym zakresie są będą też omówione procedury dotyczące samego łańcucha wartości.
W standardzie 3002 będą też wypisane procedury, jakie audytor może przeprowadzić w zakresie ujawnień taksonomicznych. Wskazane będzie także co powinna zawierać umowa między badanym podmiotem a audytorem, jak też wiele innych kwestii, które warto znać.
Czytaj więcej: Dyrektywa CSRD – raporty ESG obowiązkowe dla tysięcy polskich firm począwszy od 2025 r.
Jak będą weryfikowane dane zawarte w raporcie ESG?
Ważnym zagadnieniem przy badaniu sprawozdań ESG jest to, w jaki sposób biegły będzie weryfikował dane jakościowe np. dotyczące polityk. I wbrew pozorom, w wielu przypadkach wystarczy pokazać dokument zawierający daną politykę, bo w większości ESRS-ów mowa jest tylko o tym, aby dana polityka istniała. Czyli na pewno biegły rewident będzie musiał zweryfikować czy dana polityka istnieje i się z nią zapoznać, aby sprawdzić czy faktycznie dotyczy danego zagadnienia.
Ważne będą też dane kontekstowe, które pozwolą zweryfikować czy dana polityka lub proces faktycznie w spółce funkcjonują. Audytor może przeprowadzić pewne procedury w celu dokonania tej weryfikacji np. przesyłając listy do prawników upewniając się, że nie ma jakiś spraw z byłymi pracownikami o mobbing albo dokonując analizy czy np. dana spółka nie ma postępowania lub co gorsze kary nałożonej przez UOKiK co mogłoby sugerować, że dany proces lub polityka nie funkcjonuje, a istnieje tylko na papierze.
Jak będzie przebiegało badanie raportu zrównoważonego rozwoju?
Jak długo będzie trwało badanie raportu zrównoważonego rozwoju przez biegłego rewidenta w dużej mierze będzie zależeć od branży, w której dana spółka funkcjonuje. To branża determinować będzie stopień skomplikowania raportowania taksonomicznego, czyli to czy dany podmiot podlega pod taksonomię czy nie i w jakim zakresie. Drugi element, który będzie wpływał na czas trwania badania, a także na jego czasochłonność, to stopień skomplikowania łańcucha wartości.
Kluczowym etapem badania raportu zrównoważonego rozwoju będzie ocena audytora dotycząca analizy podwójnej istotności wykonanej przez spółkę. To jest punkt wyjścia, ale też pierwszy kamień milowy, który należy zrobić. Jeśli na tym etapie badany podmiot nie będzie się zgadzał z biegłym rewidentem, to jest duże ryzyko, że albo sprawozdanie zrównoważonego rozwoju będzie niekompletne albo będzie wręcz sporządzone w sposób nieprawidłowy.
Drugim etapem badania raportu zrównoważonego rozwoju jest wstępna atestacja, kiedy to biegły rewident zapoznaje się z modelem liczenia śladu węglowego przez spółkę, zbiera wszelkiego rodzaju polityki, prosi o dokumenty, które zostały przygotowane w trakcie wdrażania raportowania zrównoważonego rozwoju – czy to analiza ryzyk klimatycznych czy też analiza luki, aby ocenić spójność tych dokumentów z ostatecznym raportowaniem i sprawdzić z czym spółka miała wyzwania przygotowując się do raportowania.
Rok 2025 to pierwszy rok obowiązkowego badania sprawozdań zrównoważonego rozwoju dla niektórych podmiotów i na pewno zarówno dla nich, jak i dla audytorów będzie to rok pełen wyzwań. Natomiast dla podmiotów, które zostaną objęte badaniem raportu ESG w kolejnych latach 2025 rok powinien być rokiem przygotowania spółki do tego wyzwania.
WSPÓŁAUTORKA: Katarzyna Skibińska, Grant Thornton
Czytaj więcej:
